background image
ET
Patolojik vajinal bir ak>nt>n>n infeksiyöz ve noninfeksiyöz birçok nedeni vard>r. Ekstravajinal hastal>k-
lar, vajinal ak>nt>y> taklit edebilirler. Dermatolojik ve psikosomatik hastal>klar vajinal yak>nmalara ne-
den olabilir. Rektovajinal veya vezikovajinal fistül feces veya idrar>n vajinadan geçifline neden olabilir.
Proktitli hastalarda vajinal ak>nt>y> taklit eden ak>nt> olabilir. Vajinal ak>nt>n>n infeksiyöz olmayan ne-
denleri aras>nda, kontraseptif köpük veya hijyenik ürünlere ba¤l> kimyasal iritasyon veya allerji, unutul-
mufl vajinal tampon veya mastürbasyon için kullan>lan gereç ve atrofik vajinit vard>r. Menapoz sonra-
s>nda kad>nlarda vajinal mukozada östrojen eksikli¤i sonucunda vulvar a¤r> ve kafl>nt>n>n efllik etti¤i in-
ce ve az miktarda ak>nt> olabilir. Atrofik vajinal mukoza da sekonder olarak infekte olabilir. Vajinal ak>n-
t> bazen jinekolojik neoplazmlarla birlikte görülebilir. Ak>nt> az miktarda ve kanla hafif bulafl>kt>r.
Vajinal ak>nt>s> olan vakalar>n ço¤unda neden infeksiyona ba¤l>d>r ve say>s>z organizma etken ola-
bilir. vajinitin en s>k görülen üç formu; kandidal vajinit, Trichomoniazis ve Gardne-
rella vaginalis
ve bir dizi anaerob taraf>ndan oluflturulan bakteriyel vajinosistir. Neiserria gonorrhoeae na-
diren eriflkin vajinas>n> infekte eder ve gonokok taraf>ndan oluflturulan ak>nt> endoserviksten kaynak-
lanmaktad>r. Ak>nt>, vajenden geçer ve hasta vajinal ak>nt> olarak de¤erlendirir. Benzer olarak klamid-
yal veya herpetik servisitte gözlenen afl>r> vajinal ak>nt>, hasta taraf>ndan patolojik olarak tan>mlanabilir.
Vajinit semptomlar> vajinal ak>nt>, disüri, disparanü ve vajinal kötü kokudur. Disüri; üretra (akut
üretral sendrom), mesane (sistit), böbrekler (pyelonefrit), vulva ve vajina (vulvavajinit) ve serviks (ser-
visit) gibi de¤iflik yerlerdeki infeksiyonu gösterebilir. Hasta disüriyi içerde (vücudun içinde hissetmek)
veya d>flarda (idrar geçtikçe vajinal labiada hissetmek) olarak lokalize edebilir. <çerde hissedilen disü-
ri idrar yolu infeksiyonunu; d>flar>da hissedilen ise vajiniti düflündürür. k kurumuna
disüri yak>nmas>yla baflvuran kad>nlarda yap>lan genifl kapsaml> çal>flmada vajinit (%70), üriner sistem
infeksiyonundan (%12) daha s>k saptanm>flt>r. Dolay>s>yla disüri ile baflvuran hastalar vajinal ak>nt> ve
vulvar iritasyon yan>nda internal ve eksternal disüri varl>¤> aç>s>ndan sorgulanmal>d>r.
KAND
Çal>fl>lan toplulu¤a göre en s>k vajinal infeksiyon etkenleri vulvovajinal kandidiazis ve bakteriyel vajino-
zistir. Vajinitli hastalardan en s>k izole edilen mantar Candida albicans't>r. Vakalar>n yaklafl>k %10-15'in-
de Candida glabrata gibi di¤er Candida türleri etken olabilir. Vajinal kandidiazis seksüel temasla geçebil-
di¤i halde, seksüel temas>n önemi s>n>rl>d>r. Dolay>s>yla vajinal kandidiazisli kad>nlar>n asemptomatik er-
kek partnerlerini tedavi etmeye gerek yoktur. Hatta tedavi süresince hastalar iliflkide bulunabilirler. Vaji-
nal kandidiazis için risk faktörleri aras>nda antimikrobiyal ilaçlar, gebelik, oral kontraseptifler, kortikos-
teroidler, eksojen hormonlar, diabetes mellitus, parfümlere lokal allerji, Hr> vard>r.
Oral kontraseptifler gibi baz> risk faktörlerinin önemini destekleyecek veriler tart>flmal>d>r ve daha ileri
bulgu gerekmektedir. Baz> kad>nlarda vajinal kandidiazisin neden seyrek, baz>lar>nda neden s>k oldu¤u-
nu aç>klamak için konakç> faktörleri de gözönünde bulundurulmal>d>r. Rekürren vajinal kandidiazis olu-
flumundan mayalar>n rektal kolonizasyonu suçlanabilir fakat bir çal>flmada relaps oran>n>n rektal Candi-
da
tafl>y>c>l>¤> ile iliflkili olmad>¤> bildirilmifltir. Rekürrent vajinal kandidiazisin birçok ata¤>nda etken bi-
linmemektedir çünkü her zaman bulunan predispozan faktörler s>kl>kla olmamaktad>r.
Di¤er vajinit etkenlerinde oldu¤u gibi, kandidiazisin klinik özellikleri do¤ru etiolojik tan>y> sa¤-
layacak kadar aç>k de¤ildir. Kendi kendine tan> (self diagnosis) s>kl>kla hatal>d>r. Süt kesi¤i gibi
ak>nt> tan>y> düflündürür fakat ince bir ak>nt> da gözlenebilir. Tan> genellikle %10'luk potasyum hid-
roksit preparat> veya vajinal smear'in gram boyas> ile teyid edilebilir. Kandidiazisli hastalarda vaji-
nal pH normaldir. Islak preparatta veya mayalar için yap>lan gram boyas>ndaki negatif sonuç tan>y>
Bölüm 28: Vajinit
153