background image
770
27. B Ö L Ü M
DER< VE MUKOZANIN
V
Deri ve mukozan>n viral infeksiyonlar> genifl bir
spektrumda klinik bulgular oluflturur.
Ateflli hastal>k ile ekzantem neden olan virüsler
genellikle kendi kendini s>n>rlar ve primer infek-
siyon yaflam boyu ba¤>fl>kl>k b>rak>r.
Molluskum kontagiyozum virüsü (MKV) ve in-
san papilloma virüsü (kiflide klinik lezyona neden olmaks>z>n epider-
miste kolonize olurlur.
Si¤il ve molluskum gibi benin epitelyal pro-
liferasyonlar virusun kolonize oldu¤u baz>
kiflilerde geçicidir ve sonunda tedavisiz
kendili¤inden kaybolurlar
g>n, inatç> ve tedaviye dirençli olabilirler.
Sekiz adet insan herpes virüsü, genellikle
asemptomatik primer infeksiyona neden olur, fa-
kat ömür boyu latent infeksiyonla karakterizedir.
virüsler aktif hale gelebilir ve önemli morbi-
dite ve mortalite h>z> olan hastal>klar olufltu-
rabilirer.
POKSV
Poksvirüs ailesi hem insanlar>, hem de hayvan-
lar> infekte edebilen de¤iflik bir epitelyotropik vi-
rüs grubudur.
infekte eden poksvirüs grubunda
ortopoksvirüs, parapoksvirüs, molluskipoks-
virüs ve yatapoksvirüslar vard>r (Tablo 27-1).
Sadece çiçek hastal>¤> virüsü (ÇHV) ve mol-
luskum kontagiyozum virüsü (MKV) insan-
larda do¤al hastal>¤a neden olur.
ÇHV ve maymun çiçe¤i virüsü tipik olarak
döküntülü sistemik hastal>¤a, di¤er poksvi-
rüsler lokalize deri lezyonlar>na yol açar.
Di¤er poksvirüsler zoonotik enfeksiyonlara
yol açar.
Poksvirüsler tüm hayvan virüsleri içinde en bü-
yü¤üdür ve çift zincirli DNA genomuna sahiptir.
DNA virüsleri aras>nda sitoplazmada replike
olan tek virüstür ve burada viral partiküllerin
toplanmas>ndan oluflan, >fl>k mikroskobu ile
görülebilen (200-400 m), eozinofilik inklüz-
yon veya Guarnieri cisimcikleri olufltururlar.
Poksvirüsler elektron mikroskobuyla tu¤la
fleklinde veya oval virüs partikülleri olarak
görülürler.
Nükleozom bir membran taraf>ndan çevrili-
dir ve çift zincirli DNA içerir.
Çift katl> lipoprotein katman>n d>fl yüzeyin-
deki tübüller rastgele dizilirler ve viriona ka-
rakteristik görünümü verirler.
Çiçek hastal>¤> veya variyola do¤al bir infeksiyon
olarak eradike edilmifltir.
¤>r hastal>¤>d>r ve cowpox
virüsü taraf>ndan oluflturulur.
çiçek hastal>¤>na karfl> immünize
etmek için kullan>lan vaksiniya virüsün kay-
na¤> belli de¤ildir. Variyola virüsten, inek
çiçe¤i virüsünden veya ikisinin hibridizas-
yonundan elde edilmifl olabilir.
Sa¤l>kl> kiflilerin cildinde kolonize olan MKV, mol-
luskum kontagiyozuma yol açar, bu kendi kendini
s>n>rlayan proliferasyon kendili¤inden geriler.
insanlarda ortaya ç>kabilen zoonotik infeksiyon-
lard>r.
Hayvanlarda (maymun, inek, bufalo, koyun, ke-
çi) görülen di¤er poksvirüsler de insanlar> infek-
te edebilir.
Poksvirüsler hücrede yuvarlaklaflma, kümelen-
me, hücre yap>s>n>n dejenerasyonu ve stoplazmik
vakuol oluflumu gibi toksik etkilere neden olur.
Farkl> poksvirüsler deriye inokülasyonla lokalize,
kendili¤inden iyileflen infeksiyona (örn. orf) yol
açabilece¤i gibi fulminan sistemik hastal>¤a da
(örn. variyola) yol açabilir.
Ayn> virüs farkl> türleri de¤iflik yollardan etkile-
yebilir.