background image
10.11
NÖROH
Nörohipofizde oksitosin ve antidiüretik hormonu (ADH, ayn> za-
manda vazopressin de denilmektedir) kan damarlar>na verilmek-
tedir. Bu hormonlar hipotalamus'daki paraventriküler çekirdek
ve supraoptik çekirdek'de sentezlenirler ve buradan aksoplaz-
mik tafl>nma ile hipotalamohipofizyal yolak ile posteriyor loba
gelirler. Bu nöronlar uyar>ld>¤>nda nörosekretuvar granülleri ek-
sositoz ile d>fl ortama boflalt>r, ince duvarl> sinuzoidal tip pence-
reli kapillerlere geçer. ADH, böbrekte su geri emilimini ve arteri-
yol vazokonstrüksiyonu sa¤lar. Oksitosin ise, gebeli¤in geç dö-
nemlerindeki uterus kas>lmas>n> ve memelerdeki süt ç>k>fl> için
miyoepitel hücrelerini uyararak kas>lmalar>n> sa¤lar.
224
Endokrin Sistemi
Akson
Nörosekretuvar
veziküller
Bazal lamina
Endotel hücresi
Hipotalamusa giden
arteriyel kan
Hipotalamohipofizyal
yolak
Herring cisimleri
Anteriyor lob
Beyin sap>
yola¤>
Ön beyin
yola¤>
Paraventriküler
çekirdek
Posteriyor lob
Supraoptik çekirdek
Hormonlar>n
ç>k>fl yeri
Efferent ven
Posteriyor
lob
Herring
cisimleri
Pencereli
kapillerler
Miyelinsiz
akson
Hipotalamik
nöron
Kapillerler
Pituisit uzant>lar>
ADH'nin kayna¤>.
t
KL
ADH, böbrekten ç>kan idrar>n konsantrasyonunu artt>r>r. Böbrekte
toplay>c> tübül yada kanallarda ve distal k>vr>nt>l> tübüllerde su
emilimini artt>rarak vücutta suyun tutulmas> sa¤lanmaktad>r. Hi-
potalamus'daki paraventriküler çekirdek ve supraoptik çekirdek
ya da hipotalamohipofizyal yolak hasar gördü¤ünde, ADH üretimi
gerçekleflmedi¤inden diabetes insipidus görülmektedir. Bu hasta-
l>¤>n semptomlar> aras>nda; poliüri, günlük olarak bol miktarda hi-
potonik ürenin üretilmesi (15-20 L) ve polidipsia (çok susamak)
vard>r.
Hormon
Ana Görevi
Köken Ald>¤> Çekirdek
Oksitosin (OKSI)
Uterus kas>lmas>,
süt ç>k>fl>
Paraventriküler
Antidiüretik
hormon (ADH)
Böbrekte su geri
emilimi, arteriyolar
konstrüksiyon
Supraoptik
Nörosekretuvar sonlanma (posteriyor lob).
t