background image
15.2
NAZAL KAVS
Bir nazal septumun ay>rd>¤> çifte kanallar olan nazal kaviteler,
solunum sisteminin iletici k>sm>n>n ilk yap>lar>d>r. Her bir kavite,
anteriyor vestibül ve nazal kavitenin kendisini içerir. Pek çok ya¤
bezi, ter bezlerini ve saç folliküllerini içeren epidermis ile kapl>
olan vestibül, nazal kaviteye aç>l>r ve bu da aralar>nda kadeh hüc-
reler bulunan ve belirgin bazal membran üzerinde bulunan ya-
lanc> çok katl> silli prizmatik epitele sahip bir mukoza ile kapl>d>r.
Altta lamina propriya kollagen ve elastik lifler ve damardan zen-
gin olan ba¤ dokusudur, nazal kavitenin kemikli ve k>k>rdakl> çe-
perlerinin periost ve perikondriyum'una s>k>ca tutunur; bunlar
nefes alma s>ras>nda sertli¤i sa¤lar. Lamina propriya'da seromü-
köz bezler
de bulunur ve küçük kanallar vas>tas>yla epiteliyal
yüzeye do¤ru akarlar. Epiteliyal yüzeyde bulunan silyumlar, yü-
zeyel salg>lar> nazofarinkse do¤ru itmek için hareket ederler. La-
mina propriya'da, bafll>ca görevi al>nan havay> >s>tmak olan bü-
yük venöz pleksus'lar bulunur. Pleksuslar alerjik bir reaksiyon
ya da nazal enfeksiyon s>ras>nda t>kanabilirler ve bu da mukoza-
da fliflmeye ve hava kanal>n>n daralmas>na yol açar. Paranazal si-
nüsler ­frontal, etmoidal, sfenoidal ve maksiller- nazal kavite-
lerle ba¤lant>l>, havayla dolu kavitelerdir. Onlar>n mukozalar>
pek çok kadeh hücre ile solunum epitelini içerir ve nazal kavite-
lerin mukozas>yla kesintisiz ba¤lant>l>d>r ve bu enfeksiyonun ya-
y>l>m>n> kolaylaflt>r>r. Lamina propriya çok incedir ve etraf>n> sa-
ran kemik dokunun periyosteum'u ile iç içedir. Paranazal sinüs-
lerin mukozas>nda birkaç tane küçük seromüköz bez bulunur.
335
Solunum Sistemi
KL
Sinüzit,
sinüslerin mukoza zar>n>n inflamasyonuna iflaret eden
yayg>n klinik bir durumdur. Genellikle üflütme ve alerjilerle ba¤-
daflt>r>l>r ve sebebi bakteri, virüs ya da mantar enfeksiyonu olabilir.
Akut ve kronik formlar> her y>l Kuzey Amerika'da 30-40 milyon ki-
fliyi etkiler. Nazal ve paranazal sinüslerin mukozal iç k>sm> günde
yaklafl>k 750 mL mukus üretir. -
kan>r ve enfekte olabilirler. Kronik sinüzit vakalar>nda, sinüslerin
direnaj kanallar> t>kan>r ve ifllevlerini kaybederler. Muköz bezleri,
kavitelerde kalan yo¤un salg>lar üretirler ve bu da bakteriyel bü-
yütmeyi art>r>p iç çeperi kal>nlaflt>r>r.
t
Nazal kavite ve sinüslar>n frontal kesiti.
Frontal sinüsün mukosiliyer
temizli¤i (klirensi)
Maksiler
sinüsün
mukosiliyer
temizli¤i (klirensi)
Osteomeatal
Kompleks
Nazal
döngü
Sinüste
s>v>
birikimi
Mukosiliyer ak>m>n yönü
Müköz Bez
Periyosteum
Kemik
Arter
Ven
Venöz sinüs
Submukozal
kapiller yatak
Mukus
Silyal> Hücreler
Goblet hücresi
Arteriyovenöz flant
Silyalar Nazal kavite içine küçük aç>kl>k
(kanal) boyunca mukusu ilerleterek
(mukosiliyer klirens) sinüsleri direne eder.
t
Nazal veya sinüs duvar>n>n flematik çizimi.