background image
15.3
NAZAL KAVS
Her bir nazal kavite dar birer geçittir ve küçük bir orifis olan koa-
na vas>tas>yla nazofarinks ile arkadan ba¤lant>l>d>r. Mukoza zar>
ile kapl> olan kemik trabekülünden oluflan nazal konka, kavite-
nin yüzey alan>n> önemli oranda art>r>r. Mukoza zar>n>n yalanc>
çok katl> silyal> prizmatik epiteli
, çok miktarda, düzensiz biçim-
de da¤>lm>fl, mukus salg>layan kadeh hücreye sahiptir. Dallara
ayr>lm>fl pek çok seromüköz bez, alttaki lamina propriya'ya uza-
n>r ve küçük kanallar vas>tas>yla yüzeyle ba¤lant>l>d>r. Kapiller-
ler yayg>n ve venöz sinüs a¤> ve arteriyovenöz anastomozler, la-
mina için tipiktir. Nazal mukozan>n baz> bölümlerinde, yüzeysel
biçimde yerleflmifl ince duvarl> venöz sinüsler, erektil dokuyu an-
d>r>r ve al>nan havay> >s>t>rlar. Yüzeyde bulunan ve seromüköz
bezler ve goblet hücreleri taraf>ndan üretilen mukus katman> ya-
banc> partikülleri yakalar ve silyumlar taraf>ndan devaml> hare-
ket ettirilir. Mukosiliyer klerens olarak bilinen bu ifllem, partikülle-
ri nazofarinkse do¤ru sürükler ve bu maddeler burada yutulur
ya da tükürüklenerek at>l>r. Paranazal sinüslerdeki çeperi olufltu-
ran epitel, nazal kaviteninkinden daha alçaktad>r ve nazal kavite-
ye oranla daha az say>da goblet hücresi vard>r. Solunum epitelin-
de üç tür hücre bulunur: bazal, silyal> ve goblet hücreleri. Bazal
hücreler, yedek hücreler olarak ifl görürler ve sürekli olarak dö-
külen di¤er epitel hücrelerinin yerini al>rlar. Bunlar bazal mem-
bran
üzerinde bir tek katman içerisinde bulunan küçük yuvarlak
biçimli hücrelerdir. Goblet hücreleri ise bazal membran üzerinde
bulunur ve yüzeye uzan>rlar ve burada nispeten genifl bir apikal
bölgeye sahiptirler. Bu bölge, de¤iflkenlik gösteren mukus içeri¤i
nedeniyle soluk ya da y>kanm>fl gibi görünür.
336
Solunum Sistemi
Nazal konkalar>n küçük büyütmelerdeki
>fl>k mikroskobu görüntüsü. solunum epiteli
konkalar> d>fltan sarar ve nazal kavite lümeni (*) ile
do¤rudan iliflkidedir. Gevflek ba¤ dokusu içinde ince
duvarl> venöz sinüsler (
V) ve kemik trabekülalar> (K)
yer almaktad>r. Yüzeye aç>lan bir kanal ile lamina
propriyadaki bir küçük bezin drenaj> görünmektedir
(
ok). x100 H.E.
Nazal kaviteyi döfleyen solunum
mukozas>n>n >fl>k mikroskobu görüntüsü.
Uzun yalanc> çok katl> epitel bazal hücreler (
B), goblet
hücreleri (
G) ve apikalde silyalar> olan silindirik
hücrelerden meydana gelmektedir (K>sa ok).
Silyumlu zemin üzerindeki pürtüklü yap>ya (Uzun ok)
dikkat ediniz. Bm)
epiteli alttaki hücreden ve damardan zengin vaskülarize
olan lamina propriyadan ay>r>r. Bu laminada kapiller a¤
(K) yap>s> yer almaktad>r. (
K) x300. H.E.
K
K