background image
15.8
TRAKEA VE BRONfi EPYAPISI
Hem trakea hem de bronfllar>n yüzey epitelyumu temelde, kadeh
fleklinde müköz hücrelerle (Goblet hücreleri) ve küçük yuvarlak
ve üçgen bazal hücrelerle kar>flm>fl durumdaki uzun silli prizma-
tik hücrelerden
oluflur. Her hücre lümene ulaflmad>¤>ndan ve çe-
kirdekleri çeflitli seviyelerde bulundu¤undan, epitel, yalanc> çok
katl>
olarak bilinir. Hücreler tek katl> prizmatik ve daha sonra kü-
bik gibi bir flekil ald>kça bu görünüm distal bronfllarda yavafl ya-
vafl kaybolur. Silli hücre en belirgin hücre tipidir ve luminal yü-
zeyden bazal membrana kadar uzan>r. Hücreler apikal s>k> ba¤-
lant>larla
birbirine s>k>ca tutunur. Silli hücrelerin yüzeyinden 200-
250 silyum ve daha k>sa boyda birçok mikrovillus ç>kar. Daha
proksimal hava kanallar>nda Goblet hücreleri, hücrelerin yakla-
fl>k %20-%30'unu oluflturur ve daha distal bölgelerde say>lar> dü-
fler. Pek çok membran ile çevrili mukus damlac>¤>, bu hücrelerin
apikal k>sm>n> geniflletir fakat bazal k>s>m dard>r ve daha az or-
ganele sahiptir ve bundan dolay> kadeh fleklindedir. Bazal hücre-
ler, bazal membrana yak>n tek bir s>ra halinde dururlar ve bunla-
r>n apeksleri lümene ulaflmaz. Bunlar sitoplazmada çok az özel-
leflme gösterirler ve di¤er epitel hücrelerinin yenilenmesi için kök
hücreler olarak ifl görürler. Solunum yolunun di¤er k>s>mlar>nda
oldu¤u gibi, epitelde, elektron mikroskopi ile daha iyi görülebi-
len di¤er birkaç hücre tipi bulunur. Küçük apikal mikrovilluslara
sahip f>rçams> hücreler ve özel bir niteli¤i olmayan ara hücreler
de bulunur fakat bunlar>n ifllevleri belirsizdir. Alttaki submuko-
zal bezlerde görülenleri and>ran tek tük seröz hücreler ve gastro-
intestinal kanal>n enteroendokrin (difüz nöroendokrin) hücrelerine
benzeyen ve küçük membran ile çevrili sekretuvar granülleri
olan nöroendokrin (Kulchitsky, ya da K) hücreler de bulunur.
341
Solunum Sistemi
Trakeadaki solunum epitelinin >fl>k mikroskobu
görüntüsü. Küçük yuvarlak bazal hücreler (B) bazal
membran üzerinde (
BM) yerlefliktirler. Goblet hücrelerinin (G)
içi boflalm>fl görünümleri vard>r. Her iki hücre tipi de lümen (*)
ile iliflkili apikal silyumlar> (
oklar) olan silindirik hücreler ile
kar>flm>fl halde bulunurlar. x420, H.E.
Trakea ve büyük bronkuslar>n ince
yap>s>n>n flematik resmi.
t
Trakea mukozas>n>n
elektron mikroskobu
görüntüsü.
Solunum epiteli,
lümen (
*) ile iliflkide olup, bazal
hücreleri (
B), silyal> hücreleri (S),
ve mukus salg>layan goblet
hücrelerini (
G) içerir. Altta sub-
mukozada miyoepitel hücreleri ile
(
oklar) sar>lm>fl seromüköz bez
(
GL) izlenmektedir, salg>
hücreleri, miyoepitel hücrelerinin
alt>nda belirgin salg> vezikülleri
içerir. x2500.
F>rçams> hücre
Bazal hücre
Silyal> hücre
Goblet hücresi
K hücresi
Seröz hücre
Bazal
membran
Mukus
S
S