background image
VOLKSGEZOnDHEiD
MEDI-
SfEEr
396
18
29 juni 2012
S
. pneumoniae is een belangrijke ver-
wekker van een aantal belangrijke in-
fecties zoals o.a. CAP of Community
Acquired Pneumoniae. De kiem heeft een
hoge morbiditeit en aanzienlijke mortaliteit.
Volgens de WGO is pneumonie wereldwijd
de 3
de
belangrijkste doodsoorzaak (
figuur
1), vooral dan bij kinderen onder de 5 jaar
en volwassenen boven de 65 jaar. S. pneu-
moniae
is de belangrijkste causale kiem van
pneumonie. Door problemen bij de micro-
biologische diagnose wordt de rol van deze
kiem wellicht nog onderschat.
Voor onze surveillancestudies worden de
isolaten van Streptococcus pneumoniae ge-
collecteerd door 15 klinische laboratoria
in België. Wij testen de gevoeligheid voor
20 componenten die behoren tot de be-
langrijkste families van de antibiotica. De
Minimale inhibitie Concentratie (MiC of
de laagste concentratie van een antibio-
ticum nodig om een kiem te remmen in
de groei) van de verschillende antibiotica
werd bepaald door gebruik te maken van
een gestandaardiseerde microdilutietech-
niek zoals aanbevolen door het Clinical
Laboratory Standards Institute
. De in-
terpretatie van de resultaten gebeurt op
basis van de breekpunten opgesteld door
EuCAST (www.eucast.org). Dit laat ons
toe het aantal resistente stammen te bepa-
len. De EuCAST-breekpunten zijn voor
een aantal antibiotica strenger dan deze
die vroeger naar voor werden geschoven
door het CLSi. Van elke surveillancestu-
die wordt een rapport gemaakt dat toe-
gankelijk is voor het medische publiek
en dat geconsulteerd kan worden door
een aantal instanties (BAPCOP, SAnD-
FORD) die richtlijnen voor het gebruik
van de antibiotica in de klinische praktijk
opstellen.
VOLKSGEZOnDHEiD
Antibioticaresistentie in niet-invasieve
stammen van
Streptococcus pneumoniae
:
de toestand in België
Raymond Vanhoof, Sophie Bertrand
Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid
Dr. raymond Vanhoof is de verantwoordelijke van de eenheid voor antibioticaonderzoek binnen de
dienst van de bacteriële ziekten die geleid wordt door Dr. Sophie Bertrand.
Sinds 1995 volgt de dienst met een systematische surveillance de evolutie van de resistentie in niet in-
vasieve
S. Pneumoniae-stammen die geïsoleerd worden in België. Op dat moment werd er in een aantal
landen, zoals frankrijk en Spanje, een zeer hoge graad van resistentie gerapporteerd. In België werden
de eerste penicillineresistente isolaten gerapporteerd door Vanhoof et al in 1980. In 1993 was de graad
van resistentie tegen penicilline 2,3% (referentielaboratorium; peilaboratoria).
MS7071n
0
3
6
9
12
15
C
or
onar
opa
thie 12,2
C
ar
dio
v
asculair
e aandoening 9,7
P
neumonie 7,1
C
OPD 5,1
Diar
r
ee 3,7
H
iv/aids 3,5
T
uber
culose 2,5
K
anker luch
t
w
egen 2,3
V
er
keersongev
allen 2,2
P
r
ema
tur
e geboor
t
e 2,0
%
figuur 1: Tien meest voorkomende doodsoorzaken wereldwijd.