background image
ACTuALiTéS MéDiCALES
MEDI-
SfEEr
396
37
29 juni 2012
SPOEDGEVALLEn
Meestal ligt een cardiale of
pulmonale aandoening aan de basis
van kortademigheid.

De voornaamste functie van het hart bestaat erin om alle organen van
voldoende bloed te voorzien. Mechanisch gezien betekent dit dat het
hart een volumepomp is die zal trachten om onder alle omstandig-
heden een bepaald debiet te genereren.
figuur 1 toont de drukken in
een normaal hart bij rust en bij inspanning.
Longoedeem rechtstreeks gerelateerd aan
linkeratriumdruk
De druk in het linkeratrium is cruciaal voor het ontstaan van het
symptoom dyspnee. Een cardiaal probleem mag nog zo groot zijn,
wanneer de druk in dit gedeelte van het hart niet verhoogd is of niet
toeneemt bij inspanning, zal er geen dyspnee optreden. Deze atriale
druk is klinisch weliswaar moeilijker in te schatten. Bij een normaal
hart in rust bedraagt de druk in de linkervoorkamer 5 tot 10mmHg.
Op voorwaarde dat de mitralisklep goed functioneert, blijft dit ook zo
in geval van inspanning - ondanks het stijgen van de bloeddruk - waar-
door de druk in de linkerkamer kan oplopen tot 200 à 220mmHg. Bij
licht tot matig hartfalen neemt de druk in de linkervoorkamer toe
tot 15-20mmHg en verder tot 25-30mmHg in geval van ernstige cor-
decompensatie. Aangezien er geen kleppen aanwezig zijn tussen het
linkeratrium en de pulmonaalvenen wordt deze drukstijging recht-
streeks getransfereerd naar de longblaasjes, met extravasatie van
vocht en longoedeem tot gevolg.
De druk in het linkeratrium is
cruciaal.
Symptomatologie
Dyspneu is gerelateerd aan de drukstijging ter hoogte van de linker-
voorkamer. Wanneer decompensatie traag optreedt, zal zich vocht op-
stapelen in de basale longgedeelten. in rust voelt de patiënt zich nog
redelijk goed, maar bij inspanning treedt kortademigheid en hoest op.
Deze mensen kunnen 's nachts vaak moeilijk plat liggen om te slapen
(orthopnee). Paroxysmale nachtelijke dyspnee zijn plotse episodes
van een benauwd gevoel tijdens de slaap. Een verhoogde rechter-
atriumdruk vertaalt zich in een gestegen CVD, oedeem ter hoogte van
de onderste ledematen en postprandiaal abdominaal discomfort door
stuwing ter hoogte van de lever. in een gevorderd stadium kan ascites
of pleurale effusie voorkomen. Bij een slechte systolische linkerventri-
kelfunctie ziet men een afgenomen inspanningscapaciteit, moeheid,
slapeloosheid, concentratiestoornissen, orthostatische hypotensie en
koude extremiteiten. in principe kan in het begin een verminderde
systolische linkerventrikelfunctie bestaan zonder verhoogde drukken
in de linkervoorkamer. Door dilatatie van de linkerkamer kan vol-
doende hartdebiet gevrijwaard blijven. Een verminderde systolische
LV-functie gaat echter meestal hand in hand met het oplopen van de
linkeratriumdruk en het ontstaan van dyspnee.
figuur 1: Normaal hart bij rust en inspanning.
Hartcentrum Hasselt, Van Cleemput j, 2008
Tabel 1: Overzicht van mogelijke oorzaken van dyspnee.
Cardiale origine
Hartfalen
Longembolie
anemie
Pulmonale origine
COPD
Asthma
Fibrose
Pneumonie
Obstructie van de luchtwegen
Centrale origine
CVA
Tumor
Psychomedicatie