wordt de oxidatieve stress te hoog
en vernietigt hij onze cellen; zo is
aangetoond dat oxidatieve stress een
rol speelt in talrijke aandoeningen,
waaronder zwaarlijvigheid,
kransslagaderaandoeningen of
neurodegeneratieve ziekten.
de hoeveelheid co-enzym Q10 in
onze weefsels daalt met de leeftijd en
wijzigingen in ons voedingspatroon
hebben weinig effect op deze daling.
Het is dus nuttig om het op te nemen in
de vorm van een voedingssupplement.
bij patiënten met een chronische
aandoening lijkt het interessant om
de actieve vorm (ubiquinol) toe te
dienen omdat deze vorm beter wordt
geabsorbeerd dan ubiquinon. Het is
overigens aangetoond bij patiënten met
ernstig hartfalen dat de overschakeling
op de actieve vorm `ubiquinol' gepaard
gaat met een betere hartprestatie (het
hart pompt het bloed beter rond) en
ook met een significante verbetering
van de symptomen van hartfalen*.
Oudere personen of mensen die aan
verschillende aandoeningen lijden,
hebben dus alle belang bij het gebruik
van de actieve vorm `ubiquinol'.
Ook aan andere antioxidanten
ontbreekt het in onze voeding: dit geldt
bijvoorbeeld voor
vitamine e
(waarvan
de concentratie is gecorreleerd aan het
lipidenprofiel in het bloed), en voor
vitamine c en A
die synergetisch werken.
Selenium
ondersteunt de werking van
een antioxiderend enzym (glutathion-
peroxydase); een voldoende hoge
seleniumconcentratie in het bloed maakt
het mogelijk om het risico op cardiale
Sterolen en stanolen
de eerste groep stoffen wordt gevormd
door
sterolen en stanolen
, ook wel
fytosterolen genoemd (`fyto' betekent
`plant'). dit suggereert meteen dat deze
stoffen in aanzienlijke hoeveelheden
aanwezig zijn in planten, groenten
en peulvruchten*, fruit, zaden* en
noten, om maar de gemakkelijkste
op te noemen. diverse producten die
in de handel verkrijgbaar zijn, zijn
eveneens verrijkt met sterolen en
stanolen: bepaalde soorten yoghurt,
gefermenteerde melk of margarines
garanderen een toereikende opname
van deze voor onze gezondheid nuttige
plantaardige vetten!
we weten dat een dosis van 1,6 tot 3g
per dag (wat de optimale dosis lijkt te
zijn) het mogelijk maakt om de ldl-
cholesterol (de zogenaamde `slechte
cholesterol') te verlagen met ongeveer
10% op enkele weken tijd. dit betekent
een afname van het cardiovasculaire
risico met 20%!
dit maakt meteen duidelijk hoe
belangrijk het is om een voldoende hoge
dosis van deze fytosterolen op te nemen!
Om de toereikende dosis te halen,
moeten we onze opname via de voeding
of via verrijkte producten (margarines en
yoghurt, verse kaas...) fundamenteel
wijzigen.
Antioxidanten
ubiquinon of
co-enzym Q10
speelt in
ons lichaam op verschillende niveaus
een rol: in de energieproductie in
onze cellen, door een antioxiderend
effect; het beschermt onze cellen. bij
gebrek aan voldoende antioxidanten
* Lexicon
-
Peulvruchten:
ook `peulgewassen' genoemd, eigenlijk gedroogde zaden afkomstig van planten
met peulen. er worden 3 categorieën onderscheiden: bonen en droge bonen (rode, witte, zwarte
bonen...), soja, gourganes; gedroogde erwten (grauwe erwten, kikkererwten) en linzen (groene,
rode, bruine).
-
Zaden:
zaden zijn de vruchten van bepaalde planten. Het verdient de voorkeur om volle zaden te
eten, m.a.w. zaden die de drie delen bevatten: zemel, endosperm en kiem, en die alle belangrijke
voedingsstoffen, vezels, vitaminen en mineralen bevatten. uit geraffineerde zaden zijn de kiem en de
zemel verwijderd (voorbeelden: witte rijst, witte bloem, griesmeel...); bij volle zaden is dat niet het
geval (havervlokken, bruine rijst...).
-
Hartfalen:
toestand waarbij de hartspier te zwak is, waardoor de hoeveelheid bloed die naar de
verschillende organen in de periferie wordt gepompt, afneemt.
-
ala:
alfa-linoleenzuur (essentieel vetzuur van het type omega-3).
-
dHa:
docosohexaeenzuur (essentieel vetzuur van het type omega-3).
-
ePa:
eicosapentaeenzuur (essentieel vetzuur van het type omega-3).
accidenten van ischemische oorsprong
- door een gebrekkige zuurstoftoevoer
naar de hartspier - te verminderen. de
dagelijkse dosis moet worden beperkt
tot 50 à 70 microgram.
Omega-3
tot slot levert onze voeding ons zelden
de vereiste dagelijkse hoeveelheid
omega-3
; de meeste mensen halen
nauwelijks een derde van de ideale
dagelijkse opname. deze omega
3-vetzuren zijn zogenaamde essentiële
vetzuren omdat ons lichaam ze niet zelf
kan aanmaken en we ze dus volledig
moeten opnemen via onze voeding
of via voedingssupplementen. de
ontoereikende opname uit onze voeding
vertaalt zich in onze streken in een
omega-6/omega-3-verhouding in het
bloed van bijna 18 of meer, terwijl de
ideale verhouding 4 zou moeten zijn! we
hebben overigens een `omega 3-index'
(epA + dHA/totale vetzuren) ontwikkeld
waarmee we het risico op plotse
dood van cardiale oorsprong kunnen
voorspellen (normaal moet die hoger
zijn dan 7,5%).
concreet zijn omega 3-vetzuren drie
belangrijke vetzuren die aanwezig zijn
in okkernoten, soja, lijnzaad (AlA*),
vette vissoorten (dHA en epA*) zoals
zalm, sardienen en makreel. een andere
manier om onze voeding te verrijken
met omega-3 is het eten van dierlijke
producten die omega 3 bevatten, m.a.w.
verrijkte producten (eieren, vlees,
boter...,) of het regelmatig slikken van
voedingssupplementen met omega 3 die
in de apotheek worden verkocht.
tegelijk moeten we onze opname
van omega-6 verminderen door
zonnebloemolie te mijden (en te
vervangen door koolzaadolie), net als
druivenpitten en producten op basis
van mais. Alle verzadigde vetzuren - en
meer nog de zogenaamde `transvetzuren'
die nog steeds aanwezig zijn in tal van
industriële bereidingen - kunnen worden
beschouwd als nefast.
23
De Patiëntenkrant Nr 4 April 2012
Vind dit artikel terug op
www.depatientenkrant.be