Percentiel
|
Vol 16
|
nr 5
|
2011
148
schilferend erytheem t.h.v. het gelaat met fissuurvorming rond de mond.
er ontstaan al snel over het ganse lichaam blaartjes en erosies bij de
minste frictie (positief nikolskyteken). behandeling bestaat uit orale
of bij neonaten intraveneuze antibiotica van de oxacilline of 1ste
generatie cefalosporinegroep. in geval van uitgebreide erosies is een
intensieve lokale en supportatieve behandeling zoals bij brandwonden
noodzakelijk. er is echter geen risico op littekenvorming. de aandoening
wordt veroorzaakt door het stafylococcus aureustoxine exfoliatin a
dat via het bloed naar de huid wordt gebracht en daar de keratinocyten
van de granulaire laag beschadigt (t.h.v. desmogleïne 1) met epidermale
loslating ter hoogte van het stratum granulosum tot gevolg. vooral de
differentiaaldiagnose met toxische epidermale necrolyse (lyellsyndroom)
is belangrijk en kan worden gemaakt op basis van histologisch onder
zoek van een biopt (of vriesbiopsie van blaardak).
Schimmelinfecties
Tinea capitis (20-22)
Tinea capitis wordt veroorzaakt door microsporum canis of trichophyton
tonsurans/violaceum. er worden klinisch 6 verschillende patronen onder
scheiden:
·
grijze type: circulaire alopeciepatches met uitgesproken schilfering;
·
moth eatentype: patchy alopecie met gegeneraliseerde schilfering;
·
kerion: meer verheven tumorale structuur met pustels en lymfadeno
pathie (Figuur 4);
·
black dot: alopeciepatches met afgebroken haren;
·
diffuse schilfering met eerder een pityriasis capitislike beeld;
·
pustulaire type: alopecie met verspreide pustels en vaak lymfadeno
pathie.
bij een vermoeden van tinea capitis kan de diagnose worden be
vestigd aan de hand van 1) woodlamponderzoek (met geelgroene fluo
rescentie in geval van microsporieinfectie) 2) microscopisch onder
zoek van koh behandelde haren en schilfers en 3) schimmelcultuur.
de behandeling is steeds peroraal (aangezien topische behandeling
de haarfollikel onvoldoende penetreert) en bestaat uit griseofulvine
20mg/kg/d gedurende 6 tot 8 weken bij kinderen (echter niet be
schikbaar in belgië). terbinafine (35mg/kg/d gedurende 2 tot 4 weken)
is effectief, voornamelijk tegen trichophytonspecies. ook itraconazole
(5mg/kg/d) en fluconazole (6mg/kg/d) zijn beschreven.
Scabies (Figuur 5) (22-24)
scabies is een ectoparasitische infectie die bij de mens wordt ver
oorzaakt door Sarcoptes scabiei hominis. de klassieke distributie
van letsels (gangetjes of `burrows') bij volwassenen is interdigitaal,
periumbilicaal, genitaal, polsen en ellebogen. bij oudere kinderen zien
we echter soms clustering van de laesies beperkt tot één of enkele
lokalisaties, bv. de handen. kleine kinderen vertonen vaak meer ver
spreide papuleuze letsels doch, net zoals bij bejaarden, is bij hen ook
scalpaantasting niet zeldzaam. om deze reden wordt er in de recente
therapeutische guidelines (24) aangeraden om topisch permethrine
5% overnacht aan te brengen in 2 applicaties (dag 1 en dag 815)
en telkens ook de regio boven de nek te includeren bij kinderen. een
alternatieve behandeling met ivermectine (200µg/kg/dosis) in 2 doses
(dag 1 en dag 815) kan niet worden toegediend aan kinderen < 5 jaar
of < 15kg omwille van het ontbreken van veiligheidsdata en potentiële
neurotoxiciteit.
referenties
1. fölster-holst r, Kreth hw. Viral exanthems in childhood-infectious (direct) exanthems. Part 1: classic
exanthems. jDDg 2009;7:309-16.
2. fölster-holst r, Kreth hw. Viral exanthems in childhood-infectious (direct) exanthems. Part 2: other viral
exanthems. jDDg 2009;7:414-8.
3.
Clementz gC, mancini aj. nail matrix arrest following hand, foot and mouth disease: a report of five children.
Pediatr Dermatol 2000;17:7.
4. bernier V, Labrèze C, bury f, Taieb a. nail matrix arrest in the course of hand, foot and mouth disease. eur j
Pediatr 2001;160:649-51.
5.
Davia jL, bel Ph, ninet VZ, et al. onychomadesis outbreak in Valencia, spain associated with hand, foot, and
mouth disease caused by enteroviruses. Pediatr Dermatol 2010 jun 9 (epub ahead of print).
6.
Pauluzzi P, festini g, gelmetti C. asymmetric periflexural exanthem of childhood in an adult patiënt with
parvovirus b19. j eur acad Dermatol Venereol 2001;15(4):372-4.
7. guimera-martin-neda f, fagundo e, rodriguez f, et al. asymmetric periflexural exanthema of childhood;
report of two cases with parvovirus b19. j eur acad Dermatol Venereol 2006;20(4):461-2.
8. fölster-holst r, Kreth hw. Viral exanthems in childhood-infectious (direct) exanthems. Part 3: parainfectiuos
exanthems and those associated with virus-drug interactions. jDDg 2009;7:506-10.
9. browning jC. an update on pityriasis rosea and other similar childhood exanthems. Curr opin Pediatr;21:481-5.
10. mikaeloff y, Kezouh a, suissa s. nonsteroidal anti-inflammatory drug use and the risk of severe skin and soft
tissue complications in patiënts with varicella or zoster disease. br j Clin Pharmacol 2008;65(2):203-9.
11. sladden mj, johnston ga. Common skin infections in children. bmj 2004;329:95-9.
12. seo sh, Chin hw, jeong Dw, sung hw. an open, randomized, comparative clinical and histological study of
imiquimod 5% cream versus 10% potassium hydroxide solution in the treatment of molluscum contagiosum.
ann Dermatol 2010;22(2):156-62.
13. Van der wouden jC, Van Der sande r, Van suijlekom-smit Lw, et al. interventions for cutaneous molluscum
contagiosum. Cochrane Database syst rev 2009;7(4):CD004767.
14. gibbs s, harvey i. Topical treatments for cutaneous warts. Cochrane Database syst rev 2006;3:CD001781.
15. geria an, schwartz ra. impetigo update: new challenges in the era of methicillin resistance. Cutis
2010;85(2):65-70.
16. alsterholm m, flytström i, bergbrant im, faergemann j. fusidic acid-resistant stafylococcus aureus in impetigo
contagiosa and secondarily infected atopic dermatitis. acta Derm Venereol 2010;90(1):52-7.
17. Lehman r, Pinder s. streptococcal perianal infection in children. bmj 2009;338:b1517.
18. meury sn, erb T, schaad ub, heininger u. randomized, comparative efficacy trial of oral penicillin versus
cefuroxime for perianal streptococcal dermatitis in children. j Pediatr 2008;153(6):799-802.
19. aalfs as, oktarina Dm, Diercks gf, jonkman mf, Pas hh. staphylococcal scalded skin syndrome: loss of
desmoglein 1 in patiënt skin. eur j Dermatol 2010;20(4):451-6.
20. Kakourou T, uksal u, european society for Pediatric Dermatology. guidelines for the management of tinea
capitis in children. Pediatr Dermatol 2010;27(3):226-8.
21. meadows-oliver m. Tinea capitis: diagnostic criteria and treatment options. Dermatol nurd 2009;21(5):281-6.
22. andrews rm, mcCarthy j, Carapetis jr, Currie bj. skin disorders, including pyoderma, scabies and tinea
infections. Pediatr Clin n am 2009;56:1421-40.
23. hay rj. scabies and pyodermas-diagnosis and treatment. Dermatologic Therapy 2009;22:466-74.
24. Currie bj, mcCarthy js. Permethrin and ivermectin for scabies. n engl j med 2010;362:8.