background image
granulosum"), spinöz tabaka ("stratum spinosum") ve bazal tabaka ("stratum
basale
") yer al>r. Bu tabakalar, keratinositlerden, yani dermisten beslenen
canl> hücrelerden oluflur. Epidermis avaskülerdir. Alt epidermiste yer alan
melanositler kahverengi-siyah bir pigment olan melanini içerirler. Melanin
yo¤unlu¤u, heredite, günefl >fl>¤>na maruz kalma derecesi, hormonal faktör-
ler, yaralanma ve iyileflme süreçlerinden etkilenmektedir. Epidermisin kera-
tin tabakas>nda, ç>plak gözle görülebilen çizgi a¤> mevcuttur. Bu çizgilenme-
ler, epidermisin gevflek oldu¤u yüzeylerde dard>r. Eklemleri örten epidermis
üzerinde ise genifltir. Epidermis, yüksek bas>nca ve sürtünmeye maruz kalan
el ve ayak gibi bölgelerde en kal>nd>r. Epidermis, dermisten bazal membran
ile ayr>lm>flt>r. Dermise hemidezmozomlar arac>l>¤>yla ba¤lanmaktad>r.
Dermis ve Cilt Alt> Dokusu
Yüzeyel dermis, epidermisin içine papillalar oluflturacak flekilde girmifltir. Bu
yüzeyel bölüme "papiller dermis" denilmektedir. Daha derindeki retiküler ta-
baka
, kan damarlar>n>, lenfatik damarlar>, sinirleri ve önemli miktarda elastik
dokuyu içeren yo¤un ba¤ dokusundan oluflmufltur. Bu tabakan>n daha derin
k>s>mlar>nda kollajen ve elastik lifler birlikte bulunmaktad>r. Dermisin bu iki
tabakas> aras>nda ter bezleri, ya¤ bezleri, k>l folikülleri ve ya¤ hücreleri bulu-
nur. Retiküler tabakan>n daha derininde, daha gevflek bir doku yap>s> olan cilt
alt> dokusu
yer almaktad>r. Dermis, s>rtta en kal>nd>r. Göz kapaklar>, skrotum
ve penis, en ince oldu¤u bölgelerdir. Genel olarak dermis, dorsal ve lateral yü-
zeylerde, ventral ve medyal yüzeylerden daha kal>nd>r. Dermal ekler, saç (k>l)
folikülleri, ekrin, apokrin bezleri ve ya¤ bezlerini içermektedir.
T>rnaklar
Dikkatli hekimler, fizik muayene s>ras>nda mutlaka t>rnaklar> gözden geçirir-
ler. Göz d>fl>nda sistemik hastal>klara ait fizik muayene bulgular>n>n bu ka-
dar iyi ortaya ç>kt>¤> bir baflka bölge yoktur. T>rnaklar yaflam boyunca uza-
maya devam ederler. Böylece k>sa veya uzun süreli beslenme bozukluklar>na
ait izler tan>nabilir. Ayr>ca t>rnaklar baz> hastal>klara efllik eden kapiller de-
¤iflikliklerini görebilecek bir pencere olufltururlar.
T>rnak tabakas> (t>rnak pla¤>), boynuzsu, yar> geçirgen, konveks, küçük
kenar>n enine yönde oldu¤u dikdörtgen fleklindedir (fiekil 6-2). T>rnak taba-
116
Bölüm 6: Deri ve T>rnaklar
fiekil 6­1 Derinin Temel Yap>lar>
K>l gövdesi
Papiller tabaka
(dermis)
Ter bezi poru
Keratin tabaka
(epidermis)
Stratum mucosum
(epidermis)
Sebase gland
Arrektor pilorum kas>
K>l folikülünün
dermal s>n>r>
Ya¤
Ter bezi
kanal>
Retiküler tabaka
(dermis)
Ter bezinin
gövdesi
K>l bulbusu
K>l papillas>