background image
<ç hastal>klar>nda psikiyatrik ve sosyal bozukluklar s>kt>r. Psikiyatrik ve sos-
yal sorunlar psikiyatrik olmayan hastal>klar için de risk art>r>r ve bu durum
da s>kl>kla özgün olmayan yak>nmalarla gelen hastalar>n de¤erlendirilmesin-
de kar>fl>kl>k yarat>r. Tüm t>p ö¤rencileri, psikiyatrik hastal>klarla bafla ç>ka-
bilmek için psikiyatrik hastal>klarla ilgili olarak daha fazla okumal> ve psiki-
yatrik tan> ile ilgili herhangi bir flüphe oldu¤unda psikiyatri konsültasyonu
istemelidir. Psikiyatrik bir tan>n>n olmas>n>n, duruma uygun yak>nma ve
bulgular> olan bir hastada ciddi, organik baflka bir bozuklu¤un olma olas>l>-
¤>n> hiçbir flekilde düflürmeyece¤ini bilmek flartt>r. Zorluk, beraber seyreden
psikiyatrik ve psikiyatri d>fl> hastal>klar>n tümü için s>rayla de¤il, ayn> anda
uygun tan>lar> koyabilmek ve tedavileri yapabilmektedir. Psikiyatrik hastal>-
¤> olan hastalarda organik bozukluk tan>s> s>kl>kla geç konulmaktad>r ve kli-
nisyenlerin psikiyatrik belirtileri olan hastalar>n de¤erlendirilmesinde daha
fazla özen göstermek aç>s>ndan dikkatli olmalar> gerekmektedir.
Nörolojik ya da psikiyatrik olarak s>n>fland>rd>¤>m>z hastal>klar aras>nda-
ki ay>r>m beyin fizyolojisi ve fizyopatolojisi hakk>ndaki bildiklerimizin bir
sonucudur. Ay>r>m genellikle nörolojik kategoride tan>mlanabilir yap>sal, ge-
netik, fizyolojik, ya da biyokimyasal bozukluklar>n varl>¤> ve bunlar>n psiki-
yatrik bozukluklarda yoklu¤una dayan>r. Psikiyatrik sendromlar>n pek ço¤u
genetik yatk>nl>k gösterir ve beyin ifllevini de¤ifltiren tedavilere yan>t verir.
Fonksiyonel görüntüleme çal>flmalar> giderek artan bir flekilde baz> psikiyat-
rik bozukluklarda beyin ifllevlerde lokalize anormallik oldu¤unu göstermek-
tedir. Pratisyenler için, psikiyatrik olarak s>n>fland>rd>¤>m>z bozukluklar>n,
her ne kadar beyin ifllevlerinin bozuklu¤unu temsil etse de, beyin yap>s>n>
gösteren özgün testler ve klinik laboratuar testlerinden ziyade; düflüncede,
duygudurumda, duygulan>mda ve davran>fllarda ola¤an d>fl>l>klarla birlikte
olan klinik bulgularla tan>naca¤>n> bilmek yeterlidir.
Sosyal davran>fl bozukluklar> ve fliddet de toplumumuzdaki s>k sorunlar-
dand>r. Hastalar> tam anlam>yla de¤erlendirmek ve hastalara bak>m vermek
için klinisyenler hastalar>n>n sosyal durumlar> hakk>nda bilgi sahibi olmal>-
d>r. Sosyal etkenler hastalar>n hem fiziksel, hem de psikiyatrik çok çeflitli ya-
k>nmalarla baflvurmalar>na yol açmaktad>r. Tüm hastalar>n de¤erlendirilme-
sinde, flu anki güvenli¤ine, istismar öyküsüne (fiziksel, cinsel, duygusal, fi-
nansal vs. gibi), bak>mlar> için sa¤lanabilen desteklere dikkat edilerek tam
bir sosyal ve psikiyatrik öykü al>nmas> esast>r.
Bu bölümün amac> psikiyatrik hastal>klara tam bir tan>sal yaklafl>m sa¤-
lamak de¤ildir. Amac>m>z daha çok, klinisyeni klinik uygulamalarda karfl>-
laflmas> muhtemel s>k görülen psikiyatrik sendromlar aç>s>ndan uyan>k tut-
mak ve tan>mlamalar için rehber olmakt>r. Amerikan Psikiyatri Birli¤i tara-
766
Mental Durum De¤erlendirmesi,
Psikiyatrik ve Sosyal
De¤erlendirmeler
BÖLÜM
15