%20 ile %80 aras>nda ise) özellikle çok yararl>d>r.
hem de hastal>¤>n bulunup bulunmad>¤>na dair test öncesi olas>l>klara ba¤l>
oldu¤unu iyi anlamak gerekir.
rusudur. Bunun için ba¤>ms>z bir test veya bir dizi kriter "tan>" için gerekli
kriterler olarak kabul edilir. Hastal>¤>n mevcut oldu¤u veya olmad>¤> varsa-
y>l>r. Kanser veya infeksiyon gibi doku biyopsisinin veya kültürlerinin tan>
için standart yöntemler oldu¤u hastal>klarda bu varsay>mlar gereksiz görüne-
bilir. Ancak, biyolojik ölçümlerin ço¤u sürekli de¤iflkendir (tam de¤er ver-
mezler) ve "ya", "ya da" karar> verdirmezler. Örne¤in romatoid artritin olup
olmad>¤>na karar vermek ya da hangi kreatinin düzeyinde böbrek yetersizli-
¤inin mevcut oldu¤unu belirlemek zordur.
ci" (sensitif, hassas) ya da "çok d>fllay>c>" (spesifik, seçici) d>r. Amerikan Ro-
matoloji Derne¤i'nin romatizmal sendromlar>n tan>s> için belirledi¤i kriterler
buna güzel bir örnektir. Bu kriterler, bu hastalar> ay>rt etmek için yeterli do¤-
ruluk derecesine sahip hiçbir testin bulunmamas> nedeniyle gelifltirilmifltir.
Amaç belirli hastal>klarda yap>lacak klinik çal>flmalara girecek hastalar> tes-
pit etmektir. Bu sebeple bu sendromlar>n tan> kriterleri gayet s>k> biçimde ta-
sarlanm>flt>r, yani bu kriterlere uyan hastalarda çok büyük ihtimalle söz ko-
nusu sendrom mevcuttur. Ancak bu kriterlere uymayan (hastal>¤>n birçok
belirtisini gösteren ve baflka bir aç>klaman>n zor oldu¤u) hastalarda, hastal>-
¤>n olmad>¤> sonucuna var>lamaz.
durum olarak 18. Bölümde kolesterol tart>flmas>na bak>n>z). Hangi noktada
anormal olan>n hastal>k haline geldi¤i, tan> koyma iste¤ine ba¤l> bir karard>r
(do¤ru pozitifler). Ancak hastal>¤> olmad>¤> halde testi pozitif olanlar buna
dahil edilmemelidir (yanl>fl pozitifler). Üstelik ço¤u test, hastalar>n tümünde
pozitif de¤ildir. Yani testler bir tak>m hastalar> atlayacakt>r (yanl>fl negatifler).
Son olarak, hastal>¤>n olmad>¤> hastalarda testin de negatif olmas>n> arzu edi-
lir (do¤ru negatifler).
mayanlar>n test sonuçlar>n>n da¤>l>m> karfl>laflt>r>larak karar verilir (fiekil
171). Her iki grup üst üste çak>flt>r>ld>¤>nda s>n>r de¤eri hastalar>n yanl>fl
gruba (yanl>fl pozitifler ve yanl>fl negatifler) konulmas>n> en aza indirecek bi-
çimde seçilir.
niz: çok anormal olan test sonuçlar> anormalli¤in hafif oldu¤u test sonuçla-
r>na göre hastal>k tan>s> daha iyi koydurur. Afla¤>da tart>flaca¤>m>z üzere ola-
s>l>k oranlar>, tan> karar>n> verirken bu bilgiyi kullanmak için oldukça iyi bir
yöntemdir.