ders) El Kitab>, tüm pratisyenlerin bilmesi gereken ve de¤erli bir kaynakt>r [American Psychiatric Association. Diagnostic and Statistical Manual of Men- tal Disorders. 4th ed. Washington, DC: American Psychiatric Association; 1994]. El kitab>, tan> kriterlerine ek olarak ruhsal hastal>klar>n görülme flek- li ve epidemiyolojisine bir bak>fl sa¤lar. li görüldüyse baz> laboratuvar testleri ile t>bbi hastal>¤>n d>fllanmas>na daya- n>r. Psikiyatrik görüflme zaman, sab>r, ve deneyim gerektirir. Psikolojik be- lirtilerin de¤erlendirilmesinde klinisyene yard>mc> olabilecek çeflitli tarama formlar> vard>r. Yararl> tarama araçlar>ndan baz>lar>: Mini-Kog Testi, Mini Mental Durum De¤erlendirmesi, saat çizme testi, Beck Depresyon Envante- ri, Hamilton Depresyon Ölçe¤i, ve `Prime MD ölçekleri' [Spitzer RL, Willi- ams JBW, Kroenke K, et al. Utility of a new procedure for diagnosing men- tal disorders in primary care: The Prime-MD 1000 Study. JAMA. 1994;272: 1749-1756]. Bu araçlara çok fazla ba¤l> kal>nmas>n> önermiyoruz, ama de¤er- lendirme ve sevk edilecek hastalar> belirleme aç>s>ndan yard>mc> olur. durum muayenesi testi (MMSE) (Tablo 15-1), biliflsel ifllevin etkin bir en- vanteridir. daire çizilir, `12' say>s> saat kadran>nda bulunmas> gereken yere yaz>l>r ve hastadan kalan rakamlar> yerlefltirmesi, `4:35' gibi belli bir zaman> iflaretle- mesi istenir [Scanlan J, Borson S. The Mini-Cog: Receiver operating charac- teristics with expert and naive raters. Int J Geriatr Psychiatry. 2001;16:216- 222]. Herhangi bir yetide hata belirlenirse biliflsel ifllevlerin daha detayl> de- ¤erlendirilmesi gerekir. ya da komada fleklinde tan>mlan>r. Bunlar belirlenmifl kategorilerdir ve hastan>n mental durumu dalgalanabilir. Mental hastal>¤> olan hastalar ilaçlar> ve intoksikasyon nedeniyle letarjik olabilirler; ancak tamamen uyan>k halde olmayan tüm hastalar, d>fllanana kadar organik nörolojik bozuklu¤a sahip varsay>lmal>d>r. Hasta kendisinin ve odadakilerin kim oldu¤unu biliyor mu? Adlar>n> ve rollerini biliyor mu? Nerede oldu¤unu-yer, flehir, eyalet, ülke- biliyor mu? Y>l>, mevsimi, günü ve tarihi biliyor mu? |