background image
duysal lifler tafl>r. Bazen spinal kök veya medulla spinalis lezyonlar>
benzer belirtilere neden olabilir.
8.
Kas erimesi ile beraber fasikülasyonlar AMN lezyonuna ba¤l> olarak ge-
liflir
; fasikülasyonlar olmad>¤>nda, erime genellikle intrinsik kas hasta-
l>¤>na ba¤l>d>r.
Nörolojik muayenenin yorumlanmas> sinir sistemi anatomisi ve fonksiyonel
organizasyonunun iyi bilinmesini gerektirir. Sinir sisteminin anatomisi ve
fonksiyonel bileflenlerinin ayr>nt>l> tan>m> bu kitab>n amac>n>n ötesindedir.
Okur nöroanatomi ve fonksiyonel fizyolojinin ayr>nt>l> anlat>mlar> için ana-
tomi ve nöroloji kitaplar>na baflvurmal>d>r.
Anatomik Organizasyon
Sinir sistemi tan> amac>yla anatomik olarak beyin, medulla spinalis ve peri-
ferik sinirler olarak ayr>l>r.
Merkezi sinir sistemi (MSS).
Beyin serebrum, beyin sap> ve serebellumdan
oluflur. Serebrum kognitif fonksiyonlar> gerçeklefltirir, emosyon ve duygu
oluflumun yeridir, kiflilik ve davran>fl> belirler. Derin serebral yap>lar mo-
tor ve duysal fonksiyonlar> düzenler ve endokrin ve ifltahla ilgili fonksi-
yonlar> kontrol eder. Beyin sap> mezensefalon, pons ve medulladan oluflur
ve KSIII-KSXII çekirdeklerini içerir. Serebellum birçok motor ve duysal
yolda yer al>r ve kompleks motor aktivitelerin koordinasyonunu sa¤lar.
Medulla spinalis ç>kan duysal yollar>, inen motor ve otonomik yollar>
ve iskelet kaslar>n> aktive eden AMN'lar> bar>nd>r>r. Dorsal ve ventral spinal
kökler
s>ras>yla duysal ve motor yollar> tafl>r. Dorsal kök gangliyonlar> afferent
duysal sinirlerin hücre gövdelerini bulundurur.
Periferik sinir sistemi.
Periferik sinir sistemi benzer derecede karmafl>kt>r.
Kranyal ve spinal sinirler, kranyal ve spinal segmentlerin periferik spesifik
anatomik bölgelerine yönlendirilmifl gangliyonlar> ve pleksuslar> (brakiyal,
lomber ve sakral) oluflturmak için bir araya gelirler. Periferik sinirler bu ya-
p>lardan ilgili bölgeye da¤>l>rlar.
Sinir Sisteminin Fonksiyonel Organizasyonu
Sinir sisteminin fonksiyonel organizasyonunu anlamak da önemlidir.
Fonksiyon sistemik olarak flu flekilde tarif edilebilir: Kognisyon (zeka, dil,
kay>t, bellek, dikkat, oryantasyon, mekansal ayr>m); duygu-durum ve af-
fekt; özel duyular (görme, duyma, denge, tat alma, koku alma); somatik
ve viseral duyu (dokunma, pozisyon, a¤r>, >s>, vibrasyon, bas>, iki nokta
ayr>m>); motor fonksiyon (piramidal yollar ve ekstrapiramidal sistem);
postür, denge ve koordinasyon (serebellar, vestibüler ve bazal gangliyon-
lar>n fonksiyonu) ve otonomik fonksiyon. Otonom sinir sistemi parasem-
patik
ve sempatik sistemler olarak ayr>l>r. Parasempatik ç>kt> kranyal, servi-
kal ve sakral köklerdendir ve gangliyonlar innerve ettikleri organlara ya-
Sinir Sistemine Genel Bak>fl
684
Bölüm 14: Nörolojik Muayene