37
l
Neuron
·
Vol 19
·
Nr 1
·
2014
N2047N
UITWISSELING MET `PSYCHIATRIE EN VERPLEGING'
E
En
VErhaal
Van
dialoog
En
authEntiEk
ontmoEtEn
In dit artikel wordt een onderzoek beschreven dat is opgestart in 2006. De
stappen die gezet zijn en de elementen die deel uitmaken van deze studie
vertrekken vanuit de visie dat zorg niet draait om `zieken' en `hulpverleners',
maar om `mensen' die elkaar ontmoeten binnen een zorggebeuren. In tijden van
evidence-based practice en standaardisering van de zorg, is het niet vanzelfsprekend
om de mens in zijn uniciteit op de voorgrond te plaatsen. Kwaliteit van zorg
wordt afgetoetst aan objectiveerbare en meetbare resultaten die vaak weinig
gericht zijn op beleving en betekenis. Toch zijn we ervan overtuigd dat zorg enkel
goede zorg kan zijn als ze geënt is op ervaring, beleving en betekenisverlening
van de betrokkenen en indien ze vertrekt van het idee dat men elkaar moet
trachten te begrijpen. Dit proberen begrijpen gebeurt door middel van ontmoeting
en dialoog. Elke unieke situatie wordt in een ontmoeting verkend. Iedere stap in
de diagnose, de behandeling en het herstel wordt in een ontmoeting omgezet.
Wetenschappelijke onderbouwing vertrekkende vanuit methodieken die gericht
zijn op het genereren van inzichten in ervaring en beleving, kunnen het ontmoeten
en dialogeren ondersteunen. Kaders van betekenisverlening en inzichten in
processen van beleving, kunnen het proberen begrijpen ten goede komen.
Inleiding
Op basis van een kwalitatieve onderzoeksmethodologie (grounded theory en
fenomenologie) worden de stappen van de hier voorgestelde studie wetenschappelijk
onderbouwd en opgevolgd. De voortdurende koppeling van een onderzoekscomponent
aan de innovatieve interventies van het transmurale traject ervarings- en
hersteldeskundigheid heeft ertoe geleid dat men met grotere zekerheid kan beschrijven
welke betekenis en impact bepaalde stappen hebben en welke wegen goed zijn om
verder te bewandelen.
We beschrijven in dit artikel enkele interventies en resultaten van het uitgewerkte
traject. De interventies lijken in hun verschijningsvorm misschien divers te zijn, maar
ze zijn echter opgezet vanuit een aantal gemeenschappelijke uitgangspunten. Enkele
van deze uitgangspunten zijn: de kracht van patiënten en hun omgeving, de meer-
waarde van hun ervarings- en hersteldeskundigheid voor de zorg- en hulpverlening,
de kwetsbaarheid van patiënten en hun omgeving en de daardoor per definitie on-
evenwichtige relatie tussen patiënten en zorgverleners, het empowerende en rehabi-
literende karakter van participatieve methodes, de betrokkenheid van vertegenwoor-
digers van de verschillende actoren bij het ontwikkelen en opzetten van interventies.
Bart Debyser
1
, Eddy Deproost
2
, Sofie
Verhaeghe
3
en Annelies Verkest
4
1. Lector Bachelor Verpleegkunde aan de
KATHO HIVB in Roeselare en
wetenschappelijk medewerker in het
ziekenhuis St.-Jozef, Pittem;
2. Directeur patiëntenzorg, ziekenhuis
St.-Jozef in Pittem en gastlector Bachelor
Verpleegkunde, KATHO HIVB, Roeselare;
3. Professor aan de Universiteit Gent en
lector Bachelor Verpleegkunde aan de
KATHO HIVB, Roeselare;
4. Verpleegkundig specialist in de
ontwenningskliniek St.-Jozef, Pittem
"If you talked with us as much as you talk about us,
we would be much better off receiving care."
Quote of a patient, in `Stringer et al (2008), p. 678.