background image
EP
S>kl>k Çok s>k, gençlerin ortalama %85'ini etkiler
Bafllang>ç Yafl> Puberte--kad>nlarda 10-17
yafl, erkeklerde 14-19 yafl; ancak ilk kez 25 yafl ve-
ya üzerinde ortaya ç>kabilir.
Cinsiyet Erkeklerde kad>nlara göre daha flid-
detli
Irk Asyal> ve Afrikal>larda insidans düflük
Genetik Durum
Multifaktöryel genetik ze-
min. Ailesel yatk>nl>k: kistik aknesi olan bireyle-
rin ço¤unun aile bireylerinde fliddetli akne öy-
küsü. fiiddetli akne XYY sendromu ile iliflkili
olabilir.
PATOGENEZ
Anahtar faktörler folliküler keratinizasyon, an-
drojenler ve Propionibacterium acnes (fiekil 1-1).
Akne pilosebase ünitedeki keratinizasyon pa-
terninde, keratinöz materyalin daha koyu hale
gelmesi ve sebum sekresyonunu bloke etmesine
neden olan de¤ifliklik ile oluflur. Bu keratin t>kaç-
lar komedon olarak isimlendirilir ve aknenin "za-
man bombas>"n> temsil eder. Keratinosi prolife-
rasyonunu düzenleyen linoleik asit aknede azal>r.
Komedonal t>kaç oluflumu ve t>kanm>fl pilosebase
ünitedeki androjen ve bakteri (P. acnes) aras>nda-
ki kompleks iliflki inflamasyona neden olur. Se-
rumda normal s>n>rlarda bulunan androjenler se-
base bezlerde fazla miktarlarda sebum yap>m>n>
stimüle eder. Bakteriler lipaz içerir ve lipidleri ya¤
asitlerine dönüfltürerek proinflamatuar mediatör-
lerin (interlökin-1, tümör nekrotize edici faktör
TNF
) oluflumunu sa¤lar. Ya¤ asitleri ve proinf-
lamatuar mediatörler pilosebase üniteye karfl> ste-
ril inflamatuar bir yan>t oluflumuna neden olur.
Genifllemifl follikül duvar y>rt>l>r ve içerik (sebum,
lipitler, ya¤ asitleri, keratin, bakteriler) dermise
ulaflarak inflamatuar ve yabanc> cisim yan>t>n>
(papül, püstül, nodül) bafllat>r. Rüptür ve fliddetli
inflamasyon skar oluflumuna neden olur.
Ek Faktörler Akne oluflturan mineral ya¤lar,
nadiren dioksin ve di¤erleri
Lityum, hidantoin, isonizid, glukokorti-
koidler, oral kontraseptifler, iodidler, bromidler
ve androjenler (testosteron gibi), danazol.
Di¤erleri Emosyonel stres alevlenmelere neden
olur. Oklüzyon ve ellerle deriye yap>lan bas>nç
çok önemlidir ve genellikle önemsenmeyen alev-
lendirici faktörledir (akne mekanika). Akne çu-
kulata, ya¤l> yiyecekler veya herhangi bir yiyecek-
le oluflmaz.
KL
Lezyonlar>n Süresi Haftalar-aylar
Mevsim Genellikle sonbahar ve k>fl aylar>nda
daha kötü
Bulgular Lezyonlarda a¤r> (özellikle nodülo-
kistik tip)
Deri Lezyonlar> Komedonlar-aç>k (siyah nok-
talar) veya kapal> (beyaz noktalar); komedonal
akne
(Resim 1-1). Papüller ve papülopüstüller-ör-
ne¤in, üstünde püstül olan bir papül; papülopüs-
tüler akne
(Resim 1-2). Nodüller veya kistler ­ 1-4
2
1. B Ö L Ü M
SEBASE VE APOKR
BEZ HASTALIKLARI
AKNE VULGAR
Pilosebase ünitenin s>k görülen inflamasyonu
Belli vücut bölgelerinde ortaya ç>kar (yüz, gövde,
nadiren kalçalar)
En s>k adolesanlarda
Komedon, papülopüstül, nodül ve kistler ile gö-
rülür
<¤ne bafl> büyüklü¤ünde, çökük veya hipertrofik
skarlarla sonuçlan>r
ICD-9:706.1
o
ICD-10: L70.0