background image
Farma Forum
mS6997N
Satellietsymposium georganiseerd door de firma Bayer, Belgian Week of Gastroenterology,
Oostende, februari 2012
Hepatocarcinoom:
betere kennis van de implicaties van een
behandeling met sorafenib voor een beter
gebruik van het geneesmiddel
Een hepatocarcinoom veroorzaakt pas klinische
symptomen in een gevorderd stadium, wanneer
er geen curatieve behandeling meer mogelijk is.
Daarom is het belangrijk strategieën uit te wer-
ken om de mortaliteit te verlagen door preven-
tie en door detectie van de letsels in een vroeg
stadium. Vaak wordt eerst een echografie uitge-
voerd en daarna een multislice-CT-scan of een
dynamische mrI. arteriële hypervascularisatie
en wash-out van het letsel tijdens de portale
fase zijn diagnostische elementen (1).
Het is echter moeilijker om kleine tumoren te
diagnosticeren. Bij kleine tumoren is een zeer
snelle acquisitietijd vereist en kan de veneuze
fase soms pas zeer laat worden gedetecteerd.
10-20% van de hepatocarcinomen is bovendien
hypovasculair en capteert tijdens de arteriële
fase minder dan het omgevende parenchym om-
dat de neoangiogenese nog niet gestart is. Dat
is te verklaren door de evolutie van de arteriële
bevloeiing bij het ontstaan van een carcinoom
in een cirrotische lever (2). De internationale
richtlijnen vroegen dan ook een histologische
bevestiging, ook al omdat er bij mrI een belang-
rijke overlapping bestond van de ogenschijn-
lijke diffusiecoëfficiënt volgens de graad, waar-
door goedaardige letsels niet konden worden
onderscheiden van kwaadaardige (3).
Gewogen diffusie
of specifieke
contrastmiddelen?
"Het discriminerende vermogen kan op twee
manieren worden verbeterd", legt prof. Celso
matos (uLB) uit: "met een MRI met gewogen dif-
fusie en met een MRI met leverspecifieke con-
trastmiddelen."
met de eerste optie kan de graad van de tumor
beter worden geëvalueerd (4) en dat heeft een
goede voorspellende waarde voor een vroeg
recidief (5). Er wordt echter meer hoop gesteld
in het gebruik van specifieke contraststoffen om
het contrast te verhogen tussen tumorletsels,
die het product niet opnemen, en het normale
parenchym om zo de detectie van focale lever-
letsels te verbeteren. met die contraststoffen
moet het mogelijk worden om kleinere letsels
op te sporen dan de letsels die spontaan te zien
zijn op de sequenties zonder contraststof of
dynamische sequenties met injectie van extra-
cellulaire producten op basis van gadolinium
(niet-leverspecifiek).
Dinatriumgadoxetaat is één van die producten.
Het verhoogt het signaal op T1-gewogen sequen-
ties en verlengt de arteriële fase (6). Gadoxeti-
nezuur verhoogt ook het contrast van het lever-
parenchym tijdens de hepatocellulaire fase (7).
Zo kunnen het aantal, de segmentatie en de
aflijning van leverletsels beter in beeld worden
gebracht, waardoor ze beter kunnen worden
gedetecteerd. Dat komt door de expressie van
bepaalde receptoren die de contraststof op-
nemen in de hepatocyten (7, 8). Dinatriumga-
doxetaat verhoogt vooral de gevoeligheid bij de
detectie van tumoren < 1cm (9).
"Gezien die vaststellingen", besluit prof. Celso
matos, "werd een nieuw algoritme ontwikkeld
waarmee in veel gevallen kan worden afgezien
van een biopsie (2), wat bijdraagt tot het comfort
van de patiënten."
Bijwerkingen op de
huid die kunnen worden
opgevangen
"Multikinaseremmers veroorzaken diverse bij-
werkingen op de huid. De gevolgen ervan kun-
nen meestal echter sterk worden tegengegaan
met een goede preventie en een geschikte be-
handeling zodat de dosering van sorafenib niet
hoeft te worden verlaagd", zegt prof. Siegfried
Segaert (Dermatologie, Ku Leuven). 35% van de
patiënten die worden behandeld met sorafenib
en 19% van de patiënten die worden behandeld
met sunitinib ontwikkelen een hand-voet
huid-
reactie (Figuur 1), die verschilt van het klas-
sieke hand-voet
syndroom onder cytostatica
(5-Fu, capecitabine, doxorubicine, cytarabine).
De hand-voethuidreactie bij multikinaserem-
mers treft typisch de wrijvings- of drukzones
(hielen, metatarsaalkoppen, wrijvingsplaatsen
door schoenen of handarbeid...). De hand-
voethuidreactie uit zich als scherp begrensde,
E
en specialist in medische beeldvorming en een dermatoloog als experts op
een congres voor gastro-enterologen, dat zijn we niet gewoon. Maar het is niet
onlogisch, gezien het diagnostische belang van beeldvormingsonderzoeken
bij het hepatocarcinoom. Daardoor kan worden afgezien van een biopsie, wat het
comfort voor de patiënt verhoogt. Logisch ook als we weten dat de bijwerkingen van
multikinaseremmers op de huid meestal kunnen worden opgevangen zonder dat de
dosering ervan moet worden verlaagd.
Dominique-Jean Bouilliez
Prof. Celso matos
MS6997N.indd 1
21/03/12 10:02