of metastasen op afstand... beeldvormingsonderzoeken gebruikt om de graad van aantasting van de lever of buiten de lever te bepalen. De CT-scan van het hele lichaam met injectie van contrastvloeistof en de botscan zijn de belangrijkste onderzoeken om de uitbreiding buiten de lever te evalueren. In meer complexe gevallen kan magnetische resonantiebeeldvorming nuttig zijn. Die speelt ook een belangrijke rol bij de lokale stadiëring in de lever. Child-Pugh-score A, zonder microvasculaire aantasting en zonder uit- zaaiing, kan radiofrequentie-ablatie worden voorgesteld als eerstelijns- behandeling. De resultaten van deze techniek zijn vergelijkbaar met die van een operatie. De overleving na 5 jaar bedraagt 75%. Bij subcapsulair, perivasculair of dicht bij de galblaas gelegen tumoren wordt echter de voorkeur gegeven aan heelkundige resectie. kleiner dan 3cm en Child-Pugh-score A-B, zonder microvasculaire aan- tasting en uitzaaiing, kan worden geopteerd voor resectie, transplantatie of percutane ablatie (5). Dan bedraagt de overleving na 5 jaar 50-75%. nodulair hepatocellulair carcinoom en een behouden leverfunctie, zonder kankersymptomen en zonder vasculaire aantasting of uitzaaiing buiten de lever, komen in aanmerking voor transarteriële chemo-embolisatie waarbij via `chemobollen' doxorubicine wordt toegediend. In de gevorderde stadia ten slotte, met kankersymptomen en/of ling systemisch en wordt vooral een multikinaseremmer, zoals sorafenib, toegediend. De plaats van de lokale behandeling is zeer beperkt. de optimale behandelingsoptie. Niet alleen de tumor wordt immers ver- wijderd, maar het hele orgaan waar zich een recidief kan voordoen of zich een nieuwe tumor kan ontwikkelen. Transplantatie herstelt bovendien de leverfunctie. Bij patiënten met een hepatocellulair carcinoom met een diameter van minder dan 5cm die een transplantatie hebben ondergaan, bedraagt de overleving na 5 jaar 80%. Patiënten zonder transplantatie hebben een overlevingskans van minder dan 20% (6) ( met de Milaan-criteria: de behandeling geeft goede resultaten bij hepa- tocellulaire carcinomen van minder dan 5cm, of bij drie letsels met een diameter kleiner dan 3cm, zonder vasculaire aantasting (7). Er worden verschillende pistes onderzocht om zo veel mogelijk patiënten in aan- merking te laten komen voor transplantatie: verhoging van het aantal or- gaanschenkingen, optimalisering van de selectiecriteria van de potentieel transplanteerbare organen of het gebruik van adjuvante behandelingen bij patiënten die op de wachtlijst staan, om zo de groei van de tumor af te remmen en te vermijden dat de patiënt van de lijst wordt verwijderd omdat zijn ziekte te ver gevorderd is. gebruik van deze adjuvante behandelingen bij patiënten die wachten op transplantatie te rechtvaardigen. De huidige gegevens over sorafenib bij patiënten op de wachtlijst zijn weinig overtuigend en de gegevens over transarteriële chemo-embolisatie vrij beperkt. De gegevens over resectie in de eerste lijn, met noodtransplantatie in geval van recidief, suggereren dat de kandidaten zeer streng moeten worden geselecteerd (8). Deze benadering mag enkel worden vooropgesteld bij patiënten met gunstige oncologische prognosefactoren. tumor tot die beantwoordt aan de Milaan-criteria en dus een mogelijke diameter kleiner dan 5cm, die al dan niet een transplantatie hebben ondergaan. otale o er Niet-getransplanteerde patiënten |