OLUKLU BA/LANTILARIN (GAP
JUNCTION)
elektriksel iletim, oluklu ba¤lant>larca sa¤lan>r. Karfl>l>kl> hücre
zarlar> aras>nda yaklafl>k 2 nm. lik dar bir aral>k vard>r. Rutin
EM`unda oluklu ba¤lant>lar> ay>rt etmek zordur;
lar>n> ortaya ç>karmak için dondurup k>rma metotlar> veya anti-
korlarla iflaretlemenin kullan>ld>¤> immünositokimya gibi di¤er
teknikler kullan>labilir. Oluklu ba¤lant>lar komflu hücreleri birbi-
rine ba¤layan büyük, s>k> paketlenmifl hücreler aras> kanallar>
içeren özel bölgelerdir. Her silindirik kanal, 10-12 nm uzunlu-
¤unda ve 2.8-3.0 nm çap>nda bir çift yar>m kanald>r. Hücre zar>-
na gömülüdür ve konnekson olarak adland>r>l>r. Her konnekson,
ortas>nda merkezi deli¤i (pore) (çap>: 1.5-2.0 nm) çevreleyen kon-
neksin
alana iyon veya s>v> geçifli olmaz. Her biri farkl> 20 konneksin
proteinini ayr> genler kodlar. Konneksonlar ve benzeri di¤er vol-
taj-kap>l> zar kanallar>, geri dönüflümlü de¤ifliklikler gösterebilir.
Oluklu ba¤lant>lar aç>l>p, kapanabilir.
mikroskobu görüntüsü.
A.
diskus interkabris'lerdeki oluklu
ba¤lant>lar (kare içinde)
x35,000. B. Küçük resimde, s>k>
olarak karfl>l>kl> biraraya gelmifl
komflu hücrelerin plazma zarlar>
aras>ndaki 2 nm'lik dar oluklar>
ayr>nt>l> göstermektedir.
Oluklardaki periyodik
yo¤unlaflmalar konneksonlara
aittir. x150,000.
K>rma yöntemiyle, zarlar genellikle çift tabakal> lipid yap>n>n merkezi boyunca ayr>l>r. Ortaya ç>kan karfl>l>kl> yüzeyler a¤>r bir metal olan platinle ince bir
film tabakas> halinde kaplan>r. Burada, oluklu ba¤lant>da (oklar) bulunan ve s>k>ca paketlenmifl zar içi parçac>k kümelenmesi içeren plak benzeri alan
izleniyor. x50,000, (Dr. B. J. Crawford izniyle)
yan genlerdeki mutasyonlar sonucu birçok hastal>k ortaya ç>kar.
Moleküler a¤>rl>¤> 26 kD olan konneksin-26'daki resesif mutasyon,
s>kl>kla ileri yafllarda görülen kal>tsal sa¤>rl>¤>n (inherited human
deafness
na neden olur. Konneksin-50 `deki mutasyon da göz lensinde kata-
rakta