10.19
ADRENAL BEZ VE KAN
DAMARLARIYLA BESLENMES<
Bir çift olan adrenal yada suprarenal bez her iki böbre¤in üst
kutbunda yer almaktad>r. Bez, yaklafl>k üçgen fleklinde yass>lafl-
m>fl, 7 cm uzunlu¤unda, 3 cm yüksekli¤inde ve 1 cm kal>nl>¤>nda
ve yaklafl>k 10 g a¤>rl>¤>ndad>r. Organ ba¤ dokusu yap>s>nda
kapsülü
taraf>ndan örtülmüfltür ve korteks ve medulla ad>nda
farkl> ifllevleri olan iki bölümden meydana gelir. Adrenaller da-
mardan zengin bir organd>r. Korteks, kapsülde birçok say>daki
arteriyollerden beslenir. Buradaki arteriyoller sinuzoidal tip ka-
pillerlere
ayr>l>r ve parankimal hücrelerle yak>n temas halinde
organ>n alt katmanlar>na do¤ru ilerlerler. da fe-
nestralara sahip bu kapillerler korteksin üç tabakas>n> geçerler.
Kortikomedullar birleflkede medullaya aktar>lmak üzere venlere
drene olurlar. Kapsüldeki baz> arteriyoller korteksi beslemeden
direkt medullaya geçerler. Medullada bu arteriyoller sinuzoidal
pencereli kapillerlere akarlar ve sonra toplay>c> venlere aç>l>rlar.
Dolay>s>yla, medulla iki ayr> yerden beslenebilmektedir. Korteks-
den ve medulladan gelen venöz kan büyük santral vene geçmek-
te ve organ>n hilum bölgesinde ise adrenal (ya da suprarenal) ven
olarak ayr>lmaktad>r.
232
Endokrin Sistemi
Tüm adrenal bezin >fl>k mikroskobu
görüntüsü. Üçgen ve yass>laflm>fl flekli dikkati
çekmektedir Organ çok zengin bir damar a¤>na sahiptir
ve d>fl korteks ve iç medulla olmak üzere ikiye
ayr>lmaktad>r. x6, H.E.
Adrenal bezin histolojisi.
t
Kapsül (K)
Zona glomeruloza (ZG)
Zona fasikulata (ZF)
Sol
adrenal
bez
Sa¤ suprarenal ven
Sa¤ adrenal bez
Sa¤ suprarenal
arterleri
(superior ve
inferior)
Zona retikülaris (ZR)
Medulla (M)
Suprarenal arter
Kapsüler pleksus
Kapsül
ZG
Kortikal kapillerler
ZF
ZR
M
Santral ven
Medüller arteriyol
Sol suprarenal ven
Medüller kapillerler
dolafl>m>n
çizimi.
t
Adrenal bezin (suprarenal) anatomisi ve damarlanmas>.
t
Medulla
Korteks
Spongiyosit (fleffaf
hücreler) H.E.
Kompakt parankim
hücreler, H.E.
Kromaffin hücreler medullada
(krommoffin boya)