149
NÖROfi
7. Nörotoksikoloji
Ayr>ca vücutta kalan kurflunlara ba¤l> plumbizm (kurflun zehirlenmesi) için sayfa 753'e bak>n>z
7.1.
Etanol
Etil alkol (etanol, EtOH) kötüye kullan>m>n>n sinir sistemi üzerindeki akut ve kronik etkileri de¤iflken-
dir
1
ve bu konunun kapsam> d>fl>ndad>r (EtOH'ün di¤er organ sistemleri üzerindeki etkilerine de¤inmemek
için). Nöromüsküler etkiler afla¤>dakileri içerir:
1.
akut intoksikasyon: afla¤>ya bak>n>z
2.
kronik alkol kullan>m>n>n etkileri:
A.
Wernicke ensefalopatisi: bkz. sayfa 151
B.
serebellar dejenerasyon: serebellar kortekste, özellikle anterior superior vermiste Purkinje hüc-
relerinin dejenerasyonuna ba¤l>
C.
santral pontin myelinolizis: bkz. sayfa 12
D.
inme (strok): afla¤>dakilerde risk art>fl>:
1.
intraserebral kanama: bkz. sayfa 852
2.
iskemik inme
2
3.
olas> anevrizmal SAK: bkz. sayfa 782
E.
periferik nöropati: bkz. sayfa 554
F.
iskelet kaslar>nda myopati
3.
alkol yoksunlu¤u etkileri: Genellikle al>flm>fl içicilerde etanol al>m>n>n sonland>r>lmas> veya azalt>lmas>
ile ortaya ç>kar
A.
alkol yoksunluk sendromlar>: afla¤>ya bak>n>z
B.
nöbetler: %33'e kadar hastada içkinin kesilmesinden sonraki 7-30 saat içinde jeneralize tonik-
klonik nöbet görülür (bkz. alkol yoksunluk nöbetleri, sayfa 261)
C.
deliryum tremens (DTs): afla¤>ya bak>n>z
A
KUT
EtOH'ün SSS üzerindeki primer etkisi nöronal
uyar>labilirli¤in, uyar> iletiminin ve hücre mem-
bran>ndaki direkt etkilere ba¤l> nörotransmitter
sal>n>m>n>n bask>lanmas>d>r. Tablo 7-1 spesifik
EtOH konsantrasyonlar> ile iliflkili klinik etkileri
göstermektedir.
Mellanby etkisi: Kan alkol düzeyinin yüksel-
di¤i dönemde azalma dönemine k>yasla intoksikas-
yonun fliddeti daha fazlad>r.
Pekçok davada kan etanol düzeyi 21.7
mmol/l (100 mg/dl) olan kifliler yasal olarak in-
toksikasyon etkisinde say>l>r ve baz> eyaletlerde
bu de¤er 80 mg/dl'ye düflürülmüfltür. Ancak,
10.2 mmol/l (47 mg/dl) de¤erler bile motorlu araç kazalar>na kar>flan kiflilerde artm>fl riskle iliflkili bulun-
mufltur. Kronik alkolizm artm>fl toleransa yol açar; al>flm>fl bireylerde 1000 mg/dl'yi aflan de¤erlerle bile sa¤-
kal>m rapor edilmifltir.
A
LKOL YOKSUNLUK SENDROMU
Kronik alkolizmde EtOH'ün SSS bask>lay>c> etkilerine karfl> kompanzasyon geliflir. Bu nedenle, düflen
EtOH düzeylerine ba¤l> rebound SSS hiperaktivitesi geliflir. EtOH yoksunlu¤unun klinik belirtileri major ve-
ya minör (bunu otonomik hiperaktivite ve DT varl>¤>/yoklu¤u etkiler) ya da erken (24-48 st) veya geç (>48 st)
olarak s>n>fland>r>l>r.
Kan EtOH
Klinik etki
mmol/lt
mg/dl
5.4
25
hafif intoksikasyon: duygulan>m
de¤ifliklikleri, bozulmufl alg>lama,
koordinasyon bozuklu¤u
>21.7
100
vestibüler ve serebellar disfonksiyon:
artm>fl nistagmus, diplopi, dizartri,
ataksi
>108.5
500
genelde solunum depresyonu
(bask>lanmas>) nedeniyle ölümcüldür
Tablo 7-1 Kan etanol konsantrasyonlar>
(alkolik olmayan hastalarda)
7. Nörotoksikoloji