background image
781
NÖROfi
27. SAK ve anevrizma
27.1. SAK'a
girifl
Etyoloji
Subaraknoid kanama (SAK) etyolojileri:
1
·
Travma: SAK'>n en s>k nedeni
2,3
·
"Spontan SAK"
o
Rüptüre olmufl intrakraniyal anevrizmalar: Spontan SAK'lar>n %75- 80'i (bkz. sayfa 799)
o
Serebral arteriyovenöz malformasyonlar (AVM): olgular>n %4-5'i
o
SSS'yi içeren baz> vaskülitler (bkz. Vaskülit ve vaskülopati, Sayfa 58)
o
Nadiren tümörlere ba¤l> olarak (birçok olgu sunumu)
4­15
o
Serebral arter diseksiyonlar> (travma sonras> olabilir)
·
Karotid arter (bkz. sayfa 885)
·
Vertebral arter (bkz. sayfa 886) ventrikül içi kanamaya neden olabilir (özellikle 4. ve 3.
ventrikülde)
o
Küçük yüzeysel bir arterde y>rt>lma
o
rt>k (bkz. sayfa 784)
o
Koagülasyon bozukluklar>: iyatrojenik veya kanama diskrazileri
o
Dural sinüs trombozu
o
Spinal AVM: genellikle servikal veya üst torasik (bkz. sayfa 347)
o
Pretrunkal anevrizma d>fl> SAK: bkz. sayfa 823
o
Ender olarak baz> ilaçlar nedeni ile bildirilmifltir: örn. Kokain (bkz. sayfa 152)
o
Orak hücre hastal>¤> (orak hücreli anemi)
o
Pituiter apopleksi: bkz. sayfa 438
o
%14­22 vakada herhangi bir neden tespit edilemez (bkz. Nedeni bilinmeyen SAK, Sayfa 822)
Birçok bat>l> ülkede tahmin edilen y>ll>k anevrizmal SAK oran> her 100,000 kiflilik nüfusta
6­8'dir.
16,17
Anevrizmal SAK sonras> sonuçlar
·
%10­15 t>bbi müdahale flans> bulamadan ölmektedir
·
%10
·
Bir seride
16
30-günlük mortalite oran> %46 olarak bulunmufltur. Di¤er serilerde ise hastalar>n yar>-
s>ndan ço¤u SAK'tan sonraki 2 hafta içinde ölmüfltür
.27
·
Genel mortalite oran> %45 (%32­67 aras>nda)
28
·
Yaklafl>k %8 hasta ilk kanamaya ba¤l> ilerleyici kötüleflme nedeni ile ölmekte
18(s27)
·
ni tekrar kanamad>r (bkz. sayfa 789). Tekrar kanama riski ilk iki hafta için %15­20. Erken cerrahi-
nin amac> bu riski azaltmakt>r (bkz. Anevrizma cerrahisinde zamanlama, Sayfa 804)
·
Nöroflirürjikal bak>ma ulaflabilenlerin %7'si vazospazm nedeniyle kaybedilir. Bir di¤er %7'sinde ise
vazospazm ciddi fonksiyon kayb>na yol açar
19
·
Sa¤ kalanlar>n %30'unda orta­ciddi dereceli morbidite oluflur
28
·
Anevrizmalar> baflar>l> bir flekilde kliplenen hastalar>n %66's> hiçbir zaman SAK öncesi yaflam kali-
telerine ulaflamamaktad>r
28,29
·
70 yafl>ndan ileri hastalar her nörolojik evrede daha kötü sonuçlar gösterir
22
SAK hakk>nda çeflitli gerçekler
·
Anevrizmal SAK için pik yafl 55 -60't>r, olgular>n %20'si 15­45 yafllar aras>ndad>r
20
·
Anevrizmal SAK'lar>n %30'u uyku s>ras>nda oluflur
27. Anevrizmalar