171
NÖROfi
10. Beyin omurilik s>v>s> (BOS)
10.1.
Genel bilgi
Beyin Omurilik S>v>s> (BOS) beyin ve spinal kordu sarar ve santral sinir sistemi için flok emici olarak fonk-
siyon görebilir. Ayn> zamanda lenfatik sisteme benzer bir immünolojik fonksiyon görevi de görür.
1
Subarak-
noid mesafede araknoid ve pia zarlar> aras>nda dolafl>r.
BOS normal olarak özgül a¤>rl>¤> 1.007 ve pH's> 7.337.35 olan berrak kokusuz bir s>v>d>r.
Üretim
BOS'un %80'i hem
lateral ventriküllerde
(koroid pleksuslar üre-
tilen BOS'un %95'in-
den sorumludur) hem
de 4. ventrikülde yerlefl-
mifl koroid pleksuslar
taraf>ndan üretilir. Geri
kalan intrakraniyal üre-
timin ço¤u interstisyel
mesafede meydana ge-
lir.
2
Küçük bir miktar
da ventriküllerin ependi-
mal örtüsü taraf>ndan üre-
tilir. Spinal bölgede, bir-
incil olarak sinir kökü k>l>flar>n>n duras>nda üretilmektedir. Tablo 10-1 BOS üretimi, hacimleri ve bas>nçlar>n>n özel-
liklerini göstermektedir.
Üretim h>z>: Yetiflkinde, BOS yaklafl>k 0.3 ml/dk h>z>nda üretilmektedir (bkz. Tablo 10-1). Klinik yön-
den, bu 450 ml/24 saate yaklaflmaktad>r, bu da bir yetiflkinde BOS döngüsünün günde 3 defa oldu¤u anla-
m>na gelmektedir. Oluflum h>z> intrakraniyal bas>nçtan (Kba¤>ms>zd>r
3
(intrakraniyal bas>nc>n çok
yükselerek serebral kan ak>m>n>n azald>¤> s>n>rlay>c> durum d>fl>nda
4
).
Emilim
BOS primer olarak dural venöz sinüslere uzan>m gösteren araknoid villi (granülasyonlar) taraf>ndan emi-
lir. Di¤er emilim bölgeleri koroid pleksuslar ve lenfatiklerdir. Emilim h>z> bas>nca ba¤>ml>d>r.
5
10.2.
BOS bileflenleri
BOS içeri¤i lumbar subaraknoid mesafe ile karfl>laflt>r>ld>¤>nda, ço¤unlu¤unun üretildi¤i ventriküllerde
hafif farkl>l>k gösterir.
H
ÜCRESEL B
Normal yetiflkin BOS'unda, mm
3
'te 0-5 lenfosit veya monosit vard>r ve lökosit (PMNL) veya eritrosit yok-
tur. Eritrosit yoklu¤unda, mm
3
'te 510 beyaz küre flüpheli ve mm
3
'te >10 beyaz küre kesinlikle anormaldir.
Özellik
Çocuk
Yetiflkin
Yenido¤an
1-10 yafl
total hacim (ml)
5
150 (%50 intrakraniyal, %50 spinal)
oluflum h>z>
25 ml/d
0.30.35 ml/dk ( 450750 ml/gün)
bas>nç* (s>v>n>n
cm'si)
9-12
ort.: 10
normal: < 15
yetiflkin: 715 (> 18 genellikle anormal)
yenç yetiflkin: < 1820
Tablo 1-4 Normal BOS üretimi, hacimler ve bas>nç
*
Hasta lateral dekübit pozisyonda, gevflek konumda lumbar subaraknoid mesafede ölçüldü¤ü
flekilde.
10. Beyin omurilik s>v>s> (BOS)