290
14. Omurga ve omurilik
NÖROfi
longitudinal ligamentin alt>nda bulunan (uncontained) bir herniasyondan ay>rmak mevcut görüntüleme
yöntemleri ile zor olabilir.
Y>rt>lm>fl disk: herniye disk ile efl anlamda kullan>lan günlük konuflma dilindeki terim
Önerilen s>n>flama
Akut bel a¤r>l> hastalar>n öykü ve fizik mu-
ayene bulgular>na göre oluflturulmufl Tablo 14-
2'deki 3 kategoriden birine al>nmas> öneril-
mektedir
1
(bkz. bel a¤r>l> hastan>n ilk de¤er-
lendirmesi).
noz hakk>nda baz> bilgiler bu basit s>n>flama-
dan elde edilebilir. Temel hedef, potansiyel
olarak ciddi spinal veya spinal olmayan patolo-
jileri gösterebilecek "k>rm>z> bayraklar"> sap-
tamakt>r (bkz sayfa 292).
D
PATOLOJ
Vertebra korpusu kemik ili¤indeki
de¤ifliklikler
Vertebra korpusunda görülen kemik ili¤i de¤i-
fliklikleri, dejeneratif veya inflamatuvar süreçler ile
iliflkilidir. Modic s>n>flamas>'ndaki
7
MRG özellik-
leri Tablo 14-3'te gösterilmiflir.
Terim
Tan>mlama
anüler y>rt>k veya
anüler fissürler
anüler fiberler aras>nda ayr>lmalar, fiberlerin vertebra korpusu insersiyolar>ndan avülsiyonu veya
fiberler boyunca radyal, transvers veya konsantrik k>r>lmalar
dejenerasyon
kuruma, fibrozis, disk aral>¤>nda daralma, anulusun disk aral>¤> d>fl>na diffüz taflmas>, ileri derecede
çatlak (fazla say>da anuler y>rt>k), anulusun müsinöz dejenerasyonu, end-plate'lerde defektler ve
skleroz, vertebra apofizlerinde osteofitler
dejeneratif disk
hastal>¤>
intervertebral diskteki dejeneratif de¤iflikliklere ba¤l> belirtilerden oluflan klinik sendrom (yukar>da tan>mlan-
makta), ayn> zamanda s>kl>kla disk d>fl>ndaki dejeneratif de¤ifliklikleri de içerdi¤i düflünülmektedir
bulging disk
diskin, disk aral>¤>n>n periferik s>n>rlar>n>n ötesine genel olarak yer de¤ifltirmesi (yap>sal olarak >%50
veya 180°) olarak tan>mlan>r.* Bir herniasyon çeflidi olarak düflünülmez. Bir normal bulgu olabilir,
genellikle semptomatik de¤ildir
herniasyon
disk materyalinin disk mesafesinin s>n>rlar>n>n ötesine lokal olarak yer de¤ifltirmesi (<%50 veya 180°)*
fokal: disk çevresinin %25'inden az>
genifl tabanl>: disk çevresinin %25-50'i
protrusion: herhangi bir kesitte yer alan fragmandan daha dar olan bir boyuna sahip olmayan fragmand>r
extrusion: en az>ndan bir kesitte yer alan fragmandan daha dar olan bir boyuna sahiptir. 2 alt tip
A.
sekestrasyon: herniye parçan>n diskin origini ile devaml>l>¤> kaybolmufltur (serbest frag-
man olarak ta bilinir)
B.
migrasyon: herniye parça ekstrüde oldu¤u bölgeden uza¤a yer de¤ifltirmifltir.
Sekestrasyon olup olmad>¤>na bak>lmaks>z>n
intravertebral herniasyon (Schmorl's nodülü olarak ta bilinir): disk, kraniyal-kaudal yönde
k>k>rdak end-plate arac>l>¤>yla vertebra korpusu içine herniye olmufltur (bkz. sayfa 313)
Tablo 14-1 Lomber disk patolojileri için terminoloji
5
(*)
intervertebral disk aral>¤>: kranio-kaudal yönde vertebra korpus end-plate'leri, periferik olarak ta vertebralar>n halkasal apofizleri
ile s>n>rl>d>r
Klinik kategori
Tarif
potansiyel ciddi
spinal durumlar
spinal tümör, enfeksiyon, k>r>k veya kauda
equina sendromunu içerir (metne bak>n>z)
siyatalji
siyatik sinir seyri boyunca a¤r>, genellikle
sinir kökü bas>s>ndan kaynaklan>r
spesifik olmayan
bel semptomlar
sinir kökü bas>s> veya altta yatan ciddi bir
durum düflündürmeyen öncelikli belde
ortaya ç>kan semptomlar
Tablo 14-2 AHCPR bel yak>nmalar> s>n>flamas>
Modic
Tip
Tan>m
T1W
T2W
1
akut veya sub akut infla-
masyonla iliflkili kemik
ili¤i ödemi
2
kronik
de¤ifliklikler
Kemik ili¤inde
ya¤l> de¤iflim
3
Reaktif
osteoskleroz
Tablo 14-3 Modic s>n>flamas>