763
NÖROfi
26. Serebrovasküler olaylar
Serebrovasküler olaylar (SVO), ca T>kay>c> serebrovasküler hastal>klar sayfa 869, Intraserebral kana-
malar sayfa 849, subaraknoid kanama (SAK) ve anevrizmalar sayfa 781'e bak>n>z.
26.1.
Genel olarak inmeler
S
EREBRAL KAN AKIMI
(SKA)
VE OKS
Tablo 26-1 özgün SKA de¤erlerini ve ilgili nörofizyolojik durumlar> göstermektedir.
SKA < 20 genel olarak iskemiyle iliflkilidir ve e¤er uzarsa hücre ölümüne neden olacakt>r.
1
Bu say> meta-
bolik h>z>n normal oldu¤u durumlar için geçerlidir ve global serebral hipoperfüzyon için uygulamas> daha uy-
gun olur.
1
Elektriksel olarak uyar>labilirli¤in kayboldu¤u SKA de¤eri hücre ölümü için gerekli SKA de¤erin-
den daha yüksektir ve bu nedenle ifllev görmeyen ama hala yaflayan iskemi punumbra hücreleri denen kavram>
ortaya ç>km>flt>r.
SKA, Eq 26-1`de gösterildi¤i gibi kan bas>nc> ile iliflkilidir,
Eq 26-1
SPB = serebral perfüzyon bas>nc> (bak>n>z sayfa 647),
SVR = serebrovasküler rezistans (direnç) (afla¤>da) ve
OAP = ortalama kan bas>nc>.
Serebrovasküler rezistans (direnç) (SVR), PaCO
2
de¤erleri 20-80 mg Hg aras>ndayken artan PaCO
2
ile
birlikte do¤rusal olarak artar. SVR, SPB taraf>ndan mi-
yojenik mekanizma ile damar tonusunda oluflturulan de-
¤iflikliklerden de etkilenir. SPB = 50-150 mm Hg aral>-
¤>nda normal beyin dokusundaki SVR olabildi¤ince sa-
bit SKA oluflturabilmek için do¤rusal de¤iflimler göste-
rir. Bu olaya (serebral) otoregülasyon denir ve patolojik
durumlarda de¤ifliklik gösterir.
Metabolik serebral oksijen tüketim oran>
(CMRO
2
) ortalama 3,0-3,8 ml/100 gm doku/dakika ka-
dard>r. Sakin bir beyinde SKA'n>n CMRO
2
'a oran> (eflleflme oran>)
3
14-18 de¤erindedir. Bölgesel kortikal ak-
tivitede lokal SKA yaklafl>k %30 artarken CMRO
2
%5 artar.
4
CMRO
2
bir dereceye kadar de¤ifltirilebilir (ba-
k>n>z sayfa 806).
A
N< BAfiLANGIÇLI YEN< FOKAL NÖROLOJ
Ani bafllang>çl> yeni serebral y>k>m ile acile baflvuran hastalarda
·
%5 nöbet, tümör ya da psikojeniktir
·
%95 vaskülerdir (örn.
o
%85 iskemik enfarkt: erken anjiyografi ile bunlar>n %80'inde alt tipleme göz ard> edilerek
arteriyal t>kanma gösterilebilmektedir
5
·
%41'inde neden bilinmemektedir (erken anjiyografi kullan>m> ile artabilir)
SKA = =
OAP-
SVR
SPB
SVR
SKA
(100 gm'a ml
doku/dakika)
Durum
45-65
dinlenmedeki normal beyin
75-80
gri cevher
20-30
beyaz cevher
16-18
EEG düz çizmeye bafllar
15
fizyolojik felç
12
Beyinsap> iflitsel uyar>lm>fl potan-
siyel (BSAER) de¤iflimi
10
Hücre zar> transport de¤ifliklikleri
(hücre ölümü; SVO)
Tablo 26-1 SKA de¤iflikliklerinin etkileri
26.