256
13. Nöbetler
NÖROfi
13.1.
Nöbet s>n>fland>r>lmas>
Nöbet tan>m>: Bilinç durumu, davran>fl, motor fonksiyon ve his alg>s>nda de¤ifliklikle sonuçlanan anormal
paroksismal serebral nöronal elektriksel aktivite. Nöbetler tip, etyoloji ve epileptik sendrom bak>m>ndan s>n>f-
land>r>labilirler.
Majör nöbet tiplerinin s>n>fland>r>lmas>
1-3
1. primer
jeneralize: Bilinç kayb>n>n bafl>ndan itibaren efllik etti¤i, her iki hemisferi içine alan lokal
komponenti olmadan bilateral simetrik ve senkronize devam eden nöbet tipi. Tüm nöbet tiplerinin
%40'>n> oluflturur
A. jeneralize tonik klonik (JTK) (Grand-mal nöbet): Tonik ve takiben klonik motor aktiviteden
oluflan jeneralize nöbet tipidir. Bu tip nöbet spesifik bir nöbettir ve parsiyel nöbet ile bafllay>p
sekonder jeneralize olan nöbetleri <ÇERMEZ.
B. klonik nöbet: Ço¤unlukla simetrik, üst ve alt ekstremiteyi içeren bilateral senkron ve semirit-
mik jerkler, genellikle dirsek fleksiyonu ve diz ekstansiyonu ile görülür.
C.
tonik nöbetler: Ani geliflen ve devaml> olarak artm>fl kas tonusu ile karakterize kas>lmalar. Ha-
van>n addükte olmufl vokal kordlar aras>ndan geçifli ile oluflan a¤lama veya inleme sesleri ile ka-
rakterizedir.
D. absans (petit-mal): Motor komponenti çok az veya olmayan bilinç kayb> ile giden nöbet tipi.
1.
tipik absans
2.
atipik absans: tipik absans nöbete göre daha heterojen ve daha çeflitli EEG paternleri (kal>p-
lar>) mevcut. Nöbetler daha uzun sürer.
E.
myoklonik nöbetler: jeneralize EEG dalgalar>n>n oldu¤u floka benzer vücut at>mlar> (bir veya
birden fazla ard>fl>k at>mlar)
F.
atonik nöbetler (Astatik nöbetler veya düflme ataklar>): Düflmelere sebep olan ani ve k>sa süre-
li tonus kayb>.
2.
parsiyel (fokal nöbetler): Tek hemisfer tutulumu ile bafllar. Tüm nöbetlerin %57'sidir. Aksi ispatlan-
mad>¤> sürece yeni bafllam>fl parsiyel nöbet daima yap>sal bir lezyonu telkin eder.
A. basit parsiyel nöbet (bilinç kayb> yok)
1.
motor belirti ile (Jacksonian tip içerir)
2.
duyusal semptomlar ile (spesifik duyu veya somatosensoriyal)
3.
otonomik bulgu veya semptomlar ile
4.
psiflik semptomlar ile (geliflmifl serebral fonksiyon bozukluklar>)
B.
kompleks parsiyel nöbetler (psikomotor nöbet olarak da s>n>fland>r>l>r, daha çok temporal loba
özgü olsa da di¤er kortikal alanlardan da geliflebilir): bilinç durumunda de¤iflikler ve genellik-
le bilinç kayb> efllik eder, otomatizmalar (dudak yalama, çi¤neme, parmakla seçme), otonomik
aura (genellikle epigastrik yükselme hissi) ile birlikte
1.
basit parsiyel bafllang>çl>, takiben bilinç kayb> (aura ile bafllayabilir)
a. otomatizma
yok
b. otomatizma
var
2.
bilinç kayb> bafllang>çta efllik ediyor
a.
otomatizma yok (sadece bilinç de¤iflikli¤i)
b.
otomatizma var
C.
sekonder jeneralizasyon ile giden parsiyel nöbet
1.
jeneralize nöbete dönen basit parsiyel
2.
jeneralize nöbete dönen kompleks parsiyel
3.
basit parsiyel ile bafllay>p kompleks parsiyele dönen ve sonra jeneralize nöbete dönen nöbet tipi
3.
S>n>fland>r>lamam>fl nöbet tipi: tüm nöbetlerin %3'ü
Etyolojiye göre s>n>fland>rma (ve baz> epileptik sendromlar)
Bu liste hepsini içermemektedir (bkz. referanslar
2,3
).
13. Nöbetler