365
NÖROfi
15. Fonksiyonel
A¤r>yla ilgili fonksiyonel Nöroflirürji için bkz, sf 390, A¤r> .
15.1. Beyin
haritalama
Beynin özel bölgelerini tan>mlamak için kullan>lan teknikler epilepsi cerrahisinde oldu¤u kadar beynin
hassas bölgelerindeki lezyonlar>n tedavisi için de önemlidir. Tekniklerin ço¤unda sedasyon alt>ndaki hastalar-
da lokal anestezi ile (uyan>k hasta) cerrahi uygulama gerçeklefltirilir.
Motor korteksin yeri uyan>k veya anestezi alt>ndaki hastalarda tesbit edilebilir. Anestezi alt>ndaki hasta-
larda, elektrik uyaran> vermeden 15-30 dakika önce paralitik ajan> geri çevirmek (reverse) kas hareketlerini or-
taya ç>karmak için önemlidir.
SSEP (somatosensoriyel uyar>m potansiyelleri) anestezi alt>ndaki hastalarda motor korteksi belirlemek için
kullan>labilir (bkz. sf 146).
15.2.
Parkinson hastal>¤>n>n cerrahi tedavisi
T
AR
Anterior koroideal arterin ba¤lanmas> ifllemi ilk zamanlarda yap>lan cerrahiydi. Bununla birlikte arterin su-
lama alan>ndaki bireysel de¤ifliklikler s>kl>kla beklenen pallidal s>n>rlar>n ötesinde, beklenmeyen lezyonlara ne-
den olmaktayd> (bkz. sf 778). 1950'lerde anterodorsal pallidotomi kabul edilen cerrahi biçimi oldu, fakat uzun
dönemde iyileflme rijidite ile s>n>rl> olurken tremor ve bradikinezide belirgin iyileflme gözlenmedi.
1
Daha sonra
ventrolateral talamus öncelikli hedef olarak belirlendi ve bu bölgedeki lezyonlar özellikle tremorun azalt>lmas>n-
da çok etkili oldu. Gerçekte, tremor, özelliklede bafllang>çta istirahat tremoru oldu¤u için (daha sonra rahats>z
edici hale gelebilir), en rahats>z edici semptom de¤ildir öte yandan bradikinezi ve rijidite s>kl>kla ana problem
olarak gözlenir. Dahas>, tek tarafl> lezyon sadece vücudun karfl> yar>s>nda tremoru azalt>r, ve postoperatif konufl-
ma ve postür (dizarti, gait) bozukluklar> görülme s>kl>¤> nedeniyle bilateral talamotomiler önerilmezdi. L-dopa-
n>n kullan>ma girmesi ile talamotomi uygulamas> 1960'lar>n sonlar>nda dramatik biçimde azald>.
2
Bununla birlikte uzun vadede birçok hasta antiparkinson ilaçlar>n problem teflkil eden yan etkileriyle ve-
ya ilaca dirençle karfl>laflmaya bafllad>. Doku nakli (örn. adrenal medulla dokusu) sadece k>smi yararlara sahip-
tir. (afla¤>da). Posteroventral pallidumun yeniden hedef olarak seçildi¤i lezyon oluflturma veya DBS teknikleri
popülarite kazand>.
D
OKU NAKL<
Parkinson hastal>¤>nda doku nakli genellikle araflt>rma merkezleri ile s>n>rl> kalm>flt>r. Hali haz>rda fetal
dopaminerjik beyin hücrelerinin Parkinson hastalar>na implante edilmesi ile hastal>¤>n fliddeti azalt>labilmek-
te ve levodopan>n etkinli¤i art>r>labilmektedir.
3
Etik sebeplerle bu ifllem ABD'de nadiren uygulanmaktad>r.
Di¤er nakledilen dokular hastan>n kendi adrenal medullas>ndan al>nan hücrelerdir.
etkinli¤e ra¤men
4
geç dönemdeki sonuçlar dramatik bir düzelme olmad>¤>n> ve etkilerin k>s>tl> oldu¤unu gös-
termifltir.
5-7
Ciddi Parkinson hastal>¤> (PH) olan ve fetal mezensefalik hücre nakli yap>lan 34 hastay> içeren
çift-kör, randomize ve plasebo kontrollü bir çal>flmada ilk bafllarda iyileflme izlenirken 2 y>l sonunda hücre nak-
linin etkili olmad>¤> gözlenmifltir. Bir dipnot olarak: bu hastalarda immün bask>lay>c> tedavi sadece 6 ay kul-
lan>lm>flt>r ve daha ileri çal>flmalar halen devam etmektedir.
59
15. Fonksiyonel