Bence en iyi doktor kendi bilgisi dahilinde hastas>na mevcut durumu, daha önceden ne oldu¤unu ve gelecekte ne olaca-
¤>n> basiretle anlatand>r.
--Hipokrat
I. Gndaki iliflki, birçok doktorun bu konuda özel bir e¤itimi olmamas>-
na ra¤men kanser tedavisinde geleneksel bir süreçtir. fl aç>s> hasta ve yak>nlar>n>n da-
ha iyi hissetmesi, güven sa¤lamalar> ve ümit beslemeleridir. Bu konuda etkili olarak kullan>labilecek
birtak>m somutlaflm>fl deneyimler mevcuttur. Birçok deneysel çal>flma doktor-hasta iliflkisinin subop-
timal oldu¤unu göstermektedir. Doktor ve hemflireler tipik olarak kanser hastalar>n>n tüm endiflele-
rini fark etmeyebilir. n ve onu sevenlerin fizyolojik ve varoluflsal
ac>lar>n> artt>r>r. Bu problemleri birlefltirirsek onkologlar>n hasta stresini tetkik etmekte hassasiyet ek-
si¤inin oldu¤u söylenebilir. Son olarak, zay>f iletiflim doktorun a¤r> ve semptom de¤erlendirmesini de
etkiler.
Ulusal Kanser Enstitüsü 1999 y>l>nda kanserde iletiflimi "s>rad>fl> bir flans" olarak isimlendirdi;
Amerikan Klinik Onkoloji Kuruluflu iletiflimi klinik beceri anahtar> olarak isimlendirdi. Doktorun ile-
tiflim becerilerini gelifltirmek için yeni e¤itim modelleri bildirilmifltir. Bu modeller e¤itim gören onko-
loji fellowlar>n>n e¤itimi için kullan>l>yor. kili stres ile iliflkilidir. Bu bölüm hasta ve ailelerinin iletiflimini gelifltirmek için gerekli tekniklerin
önemli olanlar>ndan bahsetmektedir.
II. GELENEKSEL
A. Sak>n>lacak davran>fllar
1. Hastan>n bir endiflesi geliflir fakat doktor buna yan>t vermez veya konuflmay> baflka tara-
fa yönlendirirse engelleme ortaya ç>kar. Örne¤in, metastatik kolon kanserli bir bayan flöyle
sorabilir, "Ne kadar zaman>m kald>?". Doktor ise "Bunun hakk>nda endifle etme", veya "So-
lunumunuz nas>l?" diye sorarsa engelleme ortaya ç>kar. Engelleme önemlidir çünkü doktor
tipik olarak hastan>n endiflesinin boyutunun ortaya ç>kmas>na ve en önemli endiflesini an-
lamaya mani olur.
2. Ders verme doktorun hastaya birçok bilgi vermesine ra¤men, hastaya cevap verme veya
soru sormas>na mani oldu¤unda ortaya ç>kar.
3. Tuzak hasta zor bafll>klar> dile getirmeye çekinir ve doktoru da özellikle sormazsa ortaya
ç>kar-bir 'soru sorma!, anlatma!' durumudur.
4. Prematür güvence bir doktor, hastan>n endiflesini tam olarak anlamadan yan>t verme-
si ile ortaya ç>kar.
B. Gelifltirilecek davran>fllar
1. Sor-anlat-sor. Her zaman hastan>n olay> anlamas> ile alakal> olarak soru sor. "Bizim
son görüflmemizden sonra di¤er doktorlar hastal>¤>n>z hakk>nda ne anlat>yorlar?" "Sa¤-
l>¤>n>z> nas>l görüyorsunuz?" Hastaya aç>k bir dille iletiflim için gerekenleri anlat-kötü
haberleri, tedavi seçenekleri veya di¤er bilgileri ver. Hastaya çok uzun bir ders veya bir-
çok detay vermeyin. Bilgi, k>sa bir flekilde yutulabilir lokmalar halinde verilmelidir.
6
129
KANSER HASTALARI VE A
Eric E. Prommer
Çeviri: Dr. Do¤an Uncu