onkoloji Page 72

I. BEY

A. Patogenez

1. sebeplerle ölen hastalar>n otopsi serilerinde %25'inde intrakrani-

al metastaz saptan>r; bunlar>n %15'i beyin %10'u ise dural ve leptomeningeal metastazlar-
d>r.

2. Tümör orijini. Beyin metastaz>na yol açan en s>k tümör olgular>n %30'undan sorumlu

olan akci¤er kanseridir. Pulmoner tümöre ba¤l> beyin metastazlar> hastal>¤>n erken dönem-
lerinde geliflebilir ve tan> olgular>n üçte birinde ayn> zamanda konur (ör, primer tümörden
önce veya ayn> zamanl>). Beyine s>k metastaz yapan di¤er tümörler aras>nda böbrek kanse-
ri, meme kanseri ve melanom (her biri olgular>n %10'unu oluflturur) ve primeri bilinmeyen
tümörler (%15) bulunur. Over, uterus ve prostat kanserleri nadiren intraserebral metastaz
yaparlar.

3. Mekanizma. Santral sinir sistemine tümör yay>l>m> genellikle hematojen yolla olur ve

lezyonlar>n da¤>l>m> arteryel kan ak>m>n>n do¤rultusundad>r. Beyin metastazlar>n>n %80'i
supratentoryal, %15'i serebellar ve %5'i beyin sap>nad>r. Bununla birlikte baz> primer tü-
mörler beyinde belli bölgelere daha s>k metastaz yaparlar. Mesela kolon kanseri ve pelvik
kanserler posterior fossaya metastaz yapma e¤iliminde olmakla beraber akci¤er kanserleri
supratentoryal kompartmana daha s>k metastaz yaparlar. Metastazlar>n yaklafl>k yar>s> özel-
likle akci¤er, böbrek ve kolon kanserine ba¤l> olanlar soliterdir; melanom ve meme kanse-
rine ba¤l> olanlar ise s>kl>kla multipled>r. Metastazlar solid, kistik veya hemorajik (özellik-
le koryokarsinoma, melanom ve tiroid karsinomu) olabilir.

B. Do¤al süreç. Tedavi edilmeyen metastatik beyin tümörleri koma ve ölüme kadar ilerleyebi-

len progresif nörolojik tablolara yol açarlar; ortalama yaflam süresi sadece bir ayd>r. Beyin me-
tastazl> hastalar>n yaklafl>k yar>s> nörolojik hastal>ktan, kalan yar>s> ise sistemik sebeplerle ölür-
ler. Tedavi edilen hastalar>n ortalama yaflam süresi 3-8 ayd>r; bununla birlikte s>n>rl> sistemik
hastal>kl> ve 1-3 aras> beyin metastaz> olan hastalar agresif fokal tedavi alabilirler ve sa¤kal>m
uzun olur, bazen y>llar> bulabilir.

C. Klinik prezentasyon. Metastazlar fokal veya global disfonksiyon fleklinde ortaya ç>kabi-

lirler. Semptomlar genellikle h>zl> ortaya ç>kar ve birkaç haftada progrese olur. Metastatik lez-
yonda akut hemoraji geliflirse bafllang>ç ani olur.
1. Global belirti ve semptomlar. Bafla¤r>s> ve mental durum de¤iflikli¤i hastalar>n

%50'inde görülür. Di¤er lokalize olmayan bulgular artm>fl intrakraniyal bas>nç semptomla-
r>n> örne¤in papil ödemi, bulant> ve kusmay> içerir.

2. Fokal belirti ve semptomlar, aras>nda metastaz>n yerine ba¤l> olarak de¤iflen hemi-

parezi, görme alan> defekti ve afazi bulunur.

3. Nöbetler hastalar>n %20'sinde görülür.
4. Ay>r>c> tan>. Beyin metastazlar>n>n ay>r>c> tan>s>nda afla¤>daki durumlar bulunur:

a. Metabolik ensefalopati, hiponatremi, hiperkalsemi, hipoksemi, üremi, hepatik

ensefalopati, hipotiroidizmi kapsar.

629

NÖROMÜSKULER KOMPL

Lisa M. DeAngelis

Çeviri: Dr. Özlem Nuray Sever