görülmektedir. Bu vakalar>n ço¤u epidermal büyüme faktörü reseptörü (EGFR) anormal-
likleri ile iliflkilidir. EGFR mutasyonlar>, gen kopya say>s>nda (floresan in situ hibridizas-
yon, `fluorescence in situ hybridization',FISH ile ölçülen) veya protein ekspresyonunda
(immunhistokimya ile ölçülen) art>fl olarak tan>mlanm>flt>r. Bu anormalliklerin etyolojisi ise
bilinmemektedir.
II. PATOLOJ< VE DO/AL SEY
Bronkoskopik veya BT eflli¤inde transtorasik ince i¤ne aspirasyon biyopsisi akci¤er kanserinin spe-
sifik histolojik s>n>fland>rmas>n> zorlaflt>rmaktad>r. KHDAK ayr>m> yapabilmesine ra¤men, KHDAK histolojik alt tiplendirmesi zordur ve nadir de ol-
sa karsinoid tümörlere yanl>fll>kla KHAK tan>s> konulabilir. n>sal tekniklerle daha iyi histolojik de¤erlendirmenin yap>labilmesi için i¤ne kor biyopsisi veya in-
ce i¤ne aspirasyon parafin fiksazyonu daha çok tercih edilir. Spesifik hasta alt gruplar>nda hedefe
yönelik tedavilerin uygulanabilmesi için bu yöntemler daha çok geçerlilik kazanmaktad>r.
A. Küçük hücreli akci¤er kanseri (KHAK; tüm akci¤er kanserlerinin %15'ini oluflturur).
KHAK; yulaf hücreli, poligonal hücreli ve i¤si hücreli gibi birkaç histolojik alttipi vard>r. Bu
histolojik alttiplerin do¤al seyirleri hemen hemen benzerdir.
1. Yerleflim. Santral veya hiler yerleflim (%95) periferik yerleflimden (%15) daha s>kt>r.
2. Klinik seyir. KHAK'li hastalar s>kl>kla tan> s>ras>nda yayg>n hastal>¤a sahiptir. Torasik
kitleleri olan hastalarda h>zl> klinik bozulma genellikle KHAK'e iflaret eder.
a. Hematojen metastazlar s>kl>kla beyin, kemik ili¤i veya karaci¤er metastazlar>
fleklindedir. Plevral efüzyonlar s>kt>r.
b. Relaps Radyoterapi veya kemoterapi sonras> relapslar bafllang>çta tutulum yerlerinin
yan> s>ra bafllang>çta tutulmayan alanlarda da görülebilir.
3.
s>k), hiperkoagülabilite (s>k), ektopik adrenokortikotropik hormon (ACTH) sendromu (s>k
de¤il) ve Eaton-Lambert (miyastenik) sendromdur (herhangi baflka bir tümörle de nadir).
KHAK'de hiperkalsemi yayg>n kemik metastazlar> varl>¤>nda dahi nadir görülür.
B. Küçük hücreli d>fl> akci¤er kanseri (KHDAK, tüm akci¤e kanserlerinin %85'ini olufl-
turur). Di¤er histolojik varyantlar (skuamöz, adenokarsinom, büyük hücreli) prezentasyon, te-
davi ve do¤al seyir benzerlikleri nedeniyle KHDAK olarak grupland>r>l>r.
1. Skuamöz hücreli karsinom (KHDAK'in %20-25'ini oluflturur)
a. Yerleflim. Eskiden adenokarsinomlar>n ço¤unlukla periferal yerleflti¤i skuamöz hüc-
reli karsinomlar>n ise santral yerleflti¤i düflünülürdü. Ancak, yap>lan çal>flmalarda rad-
yolojik prezentasyonun de¤iflti¤ini ve her iki hücre tipinin de benzer yerleflim paterni
sergiledi¤i gösterilmifltir.
b. Klinik seyir. Di¤er akci¤er kanseri türleriyle karfl>laflt>r>ld>¤>nda, hastal>¤>n erken dö-
nemde lokalize kalmas>, yine cerrahi veya radyoterapi sonras>nda lokal rekürrens geli-
flimi skuamöz hücreli karsinomda daha ola¤and>r.
c.
(PTH-RP) üretimi sonucu geliflen hiperkalsemi en s>k geliflen sendromdur. Hipertrofik
osteoartropati (seyrek), paraneoplastik nötrofili (bazen hiperkalsemi ile iliflkili), belir-
gin eklem semptomlar> (seyrek), veya hiperkoagülabilete görülebilir.
2. Adenokarsinom (KHDAK'in %50-60'>). Adenokarsinom sigara içmeyenlerde, özellikle
kad>nlarda, en s>k görülen hücer tipidir. Ama, vakalar>n ço¤unda sigara ile iliflkilidir. Bu
histoloji tipinin insidans> son y>llarda artm>flt>r.
a. Yerleflim. Bu tümörler, skuamöz hücreli karsinomdan daha s>k olarak periferal yer-
leflimli nodül olarak kendini gösterir.
b. Klinik seyir. Adenokarsinomal> hastalar>n yar>s>ndan fazlas>, periferal nodül olarak
lokalize görünenler, bölgesel nodal metastaza sahiptir. Adenokarsinomlar>n ve büyük
Bölüm 8: Akci¤er Kanseri
170