(3) Gen ekspresyon profili ile BRCA-1 mutant tümörlerin moleküler s>n>flamas> "ba-
zal" meme kanseri fenotipini gösterir (bak>n>z bölüm II.B).
(4) Kal>tsal BRCA-1 mutasyonlu hastalarda %50-85 meme kanseri ve %15-45 aras>n-
da de¤iflen over kanserinin hayat boyu riski beklenebilir.
b. BRCA-2. Kromozom 13q12 bulunan BRCA-2 genin dizi analizi ilk kez 1995 de yap>l-
d>. Bu gen DNA tamirini kapsayan 3418 aminoasitli proteini kodlar. BRCA-1 de oldu¤u
gibi, etkilenen bireylerde pek çok farkl> mutasyonlar tan>mlanmaktad>r.
BRCA-2 de germline mutasyonlar melanoma, meme kanseri (hem erkek hem de
kad>nlarda), over kanseri ve pankreas kanserini içeren insan neoplazmalar>n tek bir
spektrumunun artan riskiyle iliflkilidir. BRCA-2 mutasyonuyla iliflkili meme kanserle-
ri s>kl>kla ER pozitiftir ve BRCA-1'e göre daha ileri yafllarda meydana gelmeye e¤ilim-
lidirler.
c. Li-Fraumeni sendromu kromozom 17p13 bulunan p53 tümör süpressör geninde
germline mutasyonlar>n sonucudur. Meme kanseri d>fl>nda, di¤er tümör tiplerinde (sar-
kom, beyin tümörleri, lösemi, adrenal tümörler) artan bir risk vard>r. Bu sendromla ilifl-
kili meme kanserinin hayat boyu riski yaklafl>k %50'dir.
d. PTEN gen kromozom 10q22-23 bulunur ve tümör süpressörü kodlar. Cowden sen-
dromu PTEN'deki mutasyonlar>n sonucu olan bir klinik fenotipdir. Bu sendrom oto-
zomal dominant geçiflli, multipl benign hamartomalar ve malign tümörlerle (meme ve
tiroid kanserleri) karakterize nadir bir hastal>kt>r. Bu sendrom fasial trikilemmoma, dil-
de kald>r>m tafl> görünüme neden olan oral mukozada fibromalar ve akral palmo-plan-
ter keratozisin patognomonik varl>¤> ile tan>n>r. Meme kanseri riski bu gende mutasyon
olan olgularda yaklafl>k olarak %50 artar.
e. CHEK-2. Bu hücre siklusu kontrol yeri (checkpoint) kinaz geni hücresel DNA tamir
yola¤>n>n önemli bir komponentidir. Bu gendeki mutasyon meme kanseri riskini kad>n-
larda 2 kat, erkeklerde 10 kat art>r>r.
f. Di¤er genlerdeki mutasyonlar (ATM, STK 11-Peutz-Jeghers sendromu gibi)
artan meme kanseri riskiyle iliflkilidir. Pedigri analizine dayanarak ailesel görünen
meme kanserli olgular>n yaklafl>k olarak yar>s>nda herhangi spesifik bir gen bulunma-
yabilir.
2. BRCA-1 ve BRCA-2 için genetik test ticari olarak mevcuttur, fakat ideal olan> bir
genetik dan>flman ile konsültasyonda yorumlanmas>d>r. Germline BRCA mutasyonlar>na
sahip olman>n artan olas>l>¤>n> gösteren faktörler flunlard>r
a. Erken bafllayan meme kanserli pek çok olgu
b. Meme ya da over kanserinin aile öyküsü olan over kanseri
c. Ayn> bireyde meme ve over kanserinin olmas>
d. Bilateral meme kanseri
e. Erkek meme kanseri
f. Askenazi Yahudi soyu
3. Amerikan Klinik Onkoloji Derne¤inin (ASCO) prensipleri kanseri öngören
genetik çal>flman>n flu durumlar> sa¤lamas>n> önermektedir; (a) genetik kanseri düflündü-
ren bireysel veya ailesel öykünün var olmas>, (b) test yeterli olarak yorumlanabilmelidir,
(c) testin sonucu t>bbi giriflimi etkilemelidir. Etkilenen birey herediter kanser için bir ta-
fl>y>c> olarak saptan>rsa, hastan>n ve aile üyelerinin ek tarama ve korunma stratejileri hak-
k>nda konsülte edilmesi ve di¤er primer neoplazmalar>n riski hakk>nda uyar>lmas> önem-
lidir.
4. Profilaktik cerrahi. Profilaktik bilateral mastektomi BRCA mutasyon tafl>yanlar ara-
s>nda meme kanseri riskini %90'dan fazla azaltmaktad>r. Profilaktik bilateral salpingo-oofe-
Bölüm 10: Meme Kanseri
238