onkoloji Page 41

nenlerin %9'unun yafl> 20'den gençtir. Bu sendrom otozomal dominant geçifl göstermek-
le birlikte penetrans>nda cinsiyet farkl>l>¤> da rol oynamaktad>r. Erkekler kad>nlara gö-
re daha az s>kl>kta ve daha geç melanom gelifltirirler.

2. Nevüs. Tipik nevüs s>kl>kla melanom prekürsörüdür fakat daha önemlisi artm>fl risk gös-

tergesi olmas>d>r. Yap>lan bir çal>flmaya göre gövdelerinde erkeklerde en az 17, kad>nlarda
ise en az 12 küçük ben'leri olanlar s>ras>yla 4.6 ve 5.1 kat melanom geliflme riskine sahip
bulunmufllard>r. Herhangi bir ben'in 80 yafl>na kadar melanoma dönüflme riski erkekler için
%0.03 ve kad>nlar için %0.009'dur.

Konjenital nevüs do¤umda mevcut olan ve nevomelanositlerden oluflan benign neop-

lazmlard>r. Konjenital dev nevus'un malign potansiyeli farkl> tiplere göre de¤iflir. Pigmente
dev nevüs özellikle malign transformasyon aç>s>ndan yüksek risk tafl>r. Sebase nevüs bazal
hücreli karsinom geliflimi ile iliflkilidir. Verriköz epidermal nevüs ve k>v>rc>k saçl> nevüs
herhangi bir malign potansiyele sahip de¤ildir.

3. Geçmiflteki melanom.

kattan daha yüksektir. ll>k, 5 y>ll>k ve 10 y>ll>k
olarak s>ras>yla %1, %2, %2.1 ila %3.4, %3.2, ve %5.3 aras>nda de¤iflmektedir. En büyük risk
ilk 2 y>ldad>r ancak yüksek risk 20 y>l boyunca devam eder. Yafll>lar, erkekler ve ilk mela-
nom lezyonu yüz, boyun, gövdede olanlar özellikle yüksek risklidir. Üçüncü primer mela-
nom riski ise ikinci melanom tarihinden itibaren ilk 1 y>l için %16, 5 y>l için ise %31'dir.

4. yap>lanlarda melanom cilt kanserleri-

nin %5'ini oluflturur ve genel populasyona göre (%2.7) belirgin olarak yüksektir. Böbrek
transplant al>c>s> olan erkeklerde melanom oranlar>n>n 6-8 kat daha fazla oldu¤u gözlen-
mifltir.

5. Günefl sensitivitesi. Aç>k tenli ve k>z>l saçl> kiflilerde melanokortin reseptör gen po-

limorfizmi s>kl>kla gözlenmektedir. Bu gen polimorfizmi ultraviyole radyasyon maruziye-
tinde melanin üretiminin azalmas>na ve melanom riskinin yükselmesine sebep olur.

6. Günefl ve UV. Radyasyon maruziyeti. UV. Radyasyonun ciltte genetik de¤ifliklik-

ler yapt>¤>, kütanöz immün fonksiyonu bozdu¤u, büyüme faktörlerinin lokal üretimini ar-
t>rd>¤> ve keratinositleri ve melanositleri etkileyen DNA tahribat> yapan reaktif oksijen mo-
leküllerinin oluflumunu indükledi¤i bilinmektedir. Epidemiyolojik çal>flmalar özellikle ço-
cukluk döneminde s>k aral>kl> günefl maruziyeti ve günefl yan>klar>n>n melanom riskini ar-
t>rd>¤>n> göstermifltir. Hispanik kökenli olmayan beyazlarda günefl maruziyetinin melanom
gelifliminde daha da yüksek risk oluflturdu¤unu gösteren veri olmas>na ra¤men kronik ve
düflük düzeyde günefl maruziyeti koruyucu olabilir. nda al>-
nan UV. maruziyeti melanom için önemli bir risk faktörü olarak karfl>m>za ç>kmaktad>r.

7. Mesleksel maruziyet. Kömür katran>, zift, krezot, arsenik bileflikleri veya radyum

melanom geliflim riskini art>rmaktad>r.

II. KORUNMA. Gün ortas> saatlerinde günefl maruziyetinden sak>nmak, cilt koruyucu giysiler, gü-
nefl gözlükleri, günefl koruyucu faktör (SPF) 15 veya daha yüksek günefl kremleri kullanmak ve günefl
yan>klar>ndan ve bronzlaflma yataklar>ndan (bronzlaflma salonlar>) sak>nmak primer korunma için
önerilmektedir. Ailesinde veya kendisinde melanom hikayesi olan hastalar sekonder korunma için bir
dermatolog taraf>ndan y>ll>k muayene edilmelidirler. fiüpheli lezyonlardan muhakkak biyopsi al>nma-
l>d>r.

III. PATOLOJ< VE DO/AL H

A. Patoloji. Melanoma, embriyogenez s>ras>nda nöral krest orijinli hücrelerin epidermise mig-

rasyonu ve epidermisin bazal tabakas>na yerleflmesiyle oluflan melanositlerden geliflir. A¤>rl>k-
l> olarak melanomlar>n büyük ço¤unlu¤u ciltten geliflir, ancak baz> melanomlar baflka primer

Malign Melanom

367