rumda tutulabilmesi için gereken yüksek enerjili fosfat> sa¤-
layan metabolik yollara borçludurlar (Bkz. 1. Bölüm). Fakat
eritrositler yafllan>rken bu metabolik yollar zay>flar, oksit-
lenmifl hemoglobin birikir ve hücre yüzeyinde baflta fosfati-
dilserin olmak üzere oksitlenmifl fosfolipidler görülür. Eflza-
manl> esneklik kayb>, hücrenin mikrodamarlar boyunca ha-
reket etme yetene¤ini k>s>tlar ve CD36 reseptörü arac>l>¤>yla
monosit-makrofaj sistemi taraf>ndan uzaklaflt>r>lma sürecini
bafllat>r.
Dala¤>n yap>s> hücrenin esnekli¤i ve canl>l>¤> için bir test
ortam>d>r. Kan terminal arterlerle dala¤>n k>rm>z> pulpas>na
gelir, burada plazma hacmi azalt>l>r ve hücreler görece hi-
poksik bir çevreye maruz b>rak>l>r. Bu koflullar metabolik
yollar> test etmifl olur ve yafll> veya hasta hücrelerin esnek-
li¤ini daha da azalt>r. Eritrositin kaç>p tekrar dolafl>ma geri
dönebilmesi için sinüsoid duvar>ndaki 2-5m'lik bir aral>k-
tan s>k>flarak geçebilmesi gerekir. Asl>nda bu tuzaklar sert-
leflmifl hücreleri yakalayarak sinüsoidlerin içini kaplayan
retiküloendotelial hücreler taraf>ndan fagosite edilip y>k>l-
malar>n> sa¤larlar.
mekanizmas>, eritrositlerin içindeki demir granülü kal>nt>s>,
çekirdek kal>nt>s> (Howell-Jolly cisimcikleri) ve denatüre
hemoglobin (Heinz cisimcikleri) gibi inklüzyonlar> etkili bir
flekilde uzaklaflt>r>r. Dala¤>n retiküloendotelial hücrelerinin
yüzeyinde immunglobulinlerin Fc k>sm> ve kompleman siste-
minin C3b bilefleni için de reseptörler bulunur. Otoimmun
yeridir.
eritrosit üretimi için geri kazan>lmas>n> sa¤larlar. Eritrositler
ister dolafl>mdayken (intravasküler y>k>m) ister normal reti-
küloendotelial sistem yoluyla (ekstravasküler y>k>m) y>k>l-
s>nlar, bu süreç devam eder. Yafll> hücrelerin y>k>m> büyük öl-
çüde ekstravasküler yol ile s>n>rl>d>r (fiekil 11-2). Eritrositler
retiküloendotelial hücreler taraf>ndan fagosite edilirler, mem-
branlar> y>rt>l>r ve hemoglobin lizozomal enzimler taraf>ndan
y>k>l>r. Hemden geri kazan>lan demir depolan>r veya yeni erit-
rosit üretimi için kemik ili¤ine geri tafl>n>r. Aminoasitler de
geri kazan>l>r. Ayn> zamanda, protoporfirin halkas> karbon
monoksit aç>¤a ç>kararak bir tetrapirole (bilirubin) metaboli-
ze olur. Daha sonra karaci¤ere tafl>nan bilirubin orada konju-
ge edilerek safraya at>l>r.