resi hem de daha iyi yaflam kalitesi sunabilmektedir. Ancak
agresif HDL'li hastalarda tam kür sa¤lanabilirken, yavafl seyir-
li HDL'li hastalarda uzun bir sa¤kal>m süresine ra¤men hiçbir
zaman tam kür sa¤lanamamaktad>r.
den ulaflabildi¤inden, evrelendirme, remisyon ve nüks kav-
ramlar> solid tümörlere k>yasla çok daha zor olmaktad>r.
Lenfoma hücreleri giderek daha hassas yöntemlerle tes-
pit edilebildi¤inden, önceden bölgesel hastal>¤> oldu¤u
düflünülen bireylerde s>kl>kla vücudun baflka yerlerinde de
bulunabildikleri gösterilebilmektedir. Benzer flekilde, ola-
¤an kullan>lan kriterlere göre tam remisyonda olduklar> dü-
flünülen hastalarda s>kl>kla lenfoma hücreleri tespit edile-
bilmektedir. HDL bazen remisyon ve aktivasyon dönemle-
rinin izlendi¤i bir seyir gösterebilmektedir. Bu hastalar ge-
nellikle, hafif flikayetlerin bile ilerleme veya nükse iflaret
ediyor olabilece¤i kuflkusuyla, büyük bir dikkatle takip
edilmelidirler.
foid olmayan dokular> istila eden ya da bunlar>n her ikisini de
gerçeklefltiren klonal lenfoid hücrelerin tespit edilmesine da-
yan>r. Lenfoman>n erken evrede teflhis edilmesi ise daha güç
olabilir. Tek bir lenfositin yaln>zca morfolojisine bak>larak
malin olarak tan>mlanmas> zordur olas>l>kla da imkans>zd>r,
çünkü normal lenfositler normal immün cevab>n oluflumu sü-
recinde ço¤alma ve farkl>laflma sürecinde maliniteyi taklit
edebilen morfolojiye sahip olabilirler. Reaktif bir lenf dü¤ü-
münde malin lenfoma hücrelerine benzeyen aktive lenfositler
bulunurlar.
tecek miktarda doku biyopsisinin al>nmas> gerekir. Kan, ke-
mik ili¤i, vücut s>v>s> ve aspirat örneklerinin sitolojik incele-
meleriyle lenfoma varl>¤>ndan kuflkulan>labilir, fakat tan>dan
emin olabilmek için hekimin tutulan lenfoid doku veya di¤er
dokulardan iyi bir cerrahi biyopsi al>nabilmesi her türlü çaba-
y> göstermesi gerekir. Biyopsi için uygun çok say>da bölge
mevcutsa, kas>k ve koltuk alt> gibi s>kl>kla normal reaktif lenf
dü¤ümlerinin bulundu¤u bölgelerden kaç>n>lmas> gerekir.
Patoloji uzman>na kesin tan> için gereken örnekleri sa¤layabil-
mek amac>yla patolojik tan>da her zaman ilk planda cerrahi
biyopsi düflünülmelidir.
kan gibi birçok yerde klonal ve immunfenotipik aç>dan
anormal lenfositlerin saptanmas>yla kuvvetle lenfoma tan>-
s>na yönelinebilir, fakat klonalite mutlaka maliniteyi kan>t-
lamaz ve tek bafl>na prognozla ilgili bilgi sa¤lamaz. O yüz-
den yaln>z bu kriterlere dayanan bir tan> kuflkuyla karfl>lan-
mal> ve mümkünse doku düzeyinde do¤rulanmas> sa¤lan-
mal>d>r.
davisine rehberlik etmek üzere y>llar içerisinde Rappaport,
Lukes-Collins, Lennert ve son olarak da International Wor-
king Formulation gibi çeflitli lenfoma s>n>fland>rmalar> geliflti-
rilmifltir. Bu sistemler neredeyse tamamen morfolojik kriterle-
re dayan>rlar. Working Formulation'da farkl> olarak, çeflitli
lenfomalar klinik davran>fllar>na göre düflük, orta ve yüksek
dereceli olarak s>n>fland>r>lm>flt>r.
mas> ve yeni belirteçlerin eklenmesi sa¤lam>fl olup, Gözden
Geçirilmifl Avrupa Amerika S>n>flamas> (Revised European
American Classification- REAL) son olarak da Dünya Sa¤l>k
Örgütü (WHO) s>n>flamas> yap>lm>flt>r. Dünya Sa¤l>k Örgütü
s>n>flamas> Tablo 23-1'de özetlenmifltir.