rinde; B hücreleri kemik ili¤i ve lenf dü¤ümlerinde) geliflirler.
Dolafl>mdaki lenfositler bütün lenfositleri de¤il, daha çok öz-
gül nedenlerle dolafl>mda bulunan belirli alt kümeleri temsil
ederler (Tablo 21-1).
relerinden (%70-80) meydana gelirler. Bu hücreler lenf dü-
¤ümlerinde bulunan özelleflmifl postkapiller venüllerden ç>-
karak kandan ayr>l>r, lenf dü¤ümünün içinden geçer ve len-
fatik damarlar arac>l>¤>yla tekrar geri dönerler. T hücreleri
vücutta perivasküler dokularda da bulunurlar; bu hücreler
normal koflullarda aylar, hatta y>llarca yaflayabilirler. Ba¤>-
fl>kl>k sistemindeki rollerinin, belirli bir antijene karfl> geli-
flen ba¤>fl>kl>¤>n bütün vücuda yay>lmas> oldu¤u düflünül-
mektedir.
vermemektedir. Kanda bulunan B hücrelerinin ço¤unun fark-
l> bir B hücresi s>n>f>na ait oldu¤u yönünde kan>tlar bulun-
makla birlikte bu henüz kesinleflmemifltir. B hücreleri lenf dü-
¤ümündeki hücrelerin yaklafl>k %50'sini meydana getirdikle-
rinden, dolafl>mdaki az say>da B hücresi muhtemelen özel bir
amaca hizmet etmektedir. Kandaki B hücreleri otoimmünite
ile iliflkilendirilen CD5
hücrelerine farkl>laflt>klar> zaman art>k dolafl>mda de¤il lenfo-
id dokularda ve kemik ili¤inde bulunurlar.
hücrelerininkine benzer antijenlere ve ifllevlere sahiptirler. Bu
hücreler T ve B hücrelerininkinden daha az antijene-özgül bir
ba¤>fl>kl>k tipine arac>l>k ediyor olduklar> izlenimini vermekte
olup, ba¤>fl>kl>k belle¤ine de sahip de¤ildirler. Bu hücrelerin T
ve B hücrelerinden daha ilkel olduklar> düflünülebilir. Bunun-
la birlikte, NK hücreleri viral enfeksiyonlara ve baz> tümörle-
re karfl> bafll>ca konak savunma mekanizmas>n> meydana geti-
riyor olduklar> izlenimini vermektedir. A¤>r NK ifllev bozuk-
lu¤u olan çok az hastan>n saptanm>fl olmas>, bu hücrelerin ko-
nak savunmas>ndaki öneminin ifadesi olabilir. NK hücreleri-
nin yaflam süresi ve dolafl>m kal>plar> iyi bilinmemektedir.
nellikle anlaml> bir lenfopeni veya lenfosit ifllev bozuklu-
yonlar> hipogamaglobulineminin efllik etti¤i veya etmedi¤i bir
antikor üretim bozuklu¤unu düflündürürler. Karmafl>k bir
bakteriyel antijene özgül olsa bile, bir antikor genellikle dola-
fl>mdaki antikorlar>n %10'undan çok daha az>n> oluflturdu-
¤undan, toplam immunglobulin düzeyini ölçmek suretiyle
özgül antikor üretim bozuklu¤unu saptamak güçtür. Gerçek-
te, ço¤u ba¤>fl>kl>k yetersizli¤i formunda di¤er immunglobulin
düzeylerinin yükselmesine yol açan bir geribildirim mekaniz-
mas>n>n devreye girmesiyle hastalarda yüksek immunglobulin
düzeyleri de ölçülebilmektedir.
¤unu düflündürür. Herhangi bir antijene tepki veren T hücre-
lerinin say>s> toplam T hücre havuzunun çok küçük bir bölü-
münü oluflturur ve böylece lenfopeni veya herhangi bir T hüc-
re alt kümesindeki azalma derin T hücre bozukluklar>n> yan-
s>tmayabilir. Bu nedenle ba¤>fl>kl>k yetersizli¤i oldu¤undan
kuflkulan>lan bir hastada klinik de¤erlendirme, enfeksiyonla-
r>n do¤as> ve s>kl>¤> ile ilgili ayr>nt>l> bir t>bbi öyküye, olas> bir
genetik bozuklu¤u ayd>nlatmaya yönelik aile öyküsüne ve bir
lenfoproliferatif bozuklu¤a iflaret eden semptom ve belirtiler
aç>s>ndan yap>lacak dikkatli bir muayeneye dayanmal>d>r.
lökosit formülünü, kandaki bafll>ca lenfosit alt kümelerinin
ölçümünü ve bafll>ca immunglobulin s>n>flar>n>n nicel ölçüm-
lerini kapsamal>d>r. Kanda lenfosit alt kümelerinin da¤>l>m> ve
her bir alt kümedeki mutlak hücre say>s> Tablo 21-1'de göste-
rilmifltir. Lenfosit say>s>n>n 1,500/
normal olsa bile, bir veye daha fazla lenfosit alt kümesinin ek-
sikli¤i anlaml> bir ba¤>fl>kl>k yetersizli¤ine yol açabilir.
aç>s>ndan görece duyars>zd>r. Ba¤>fl>kl>k sisteminin özgül anti-
kor oluflturma yetene¤inin daha duyarl> bir ölçüsü hastan>n
karfl>laflm>fl oldu¤u bilinen antijenlere karfl> üretilmifl antikor-
lar>n miktar> belirlenerek elde edilebilir. Bu, bilinen enfeksi-
yon etkenlerine (Candida, kabakulak, rubella, Epstein-Barr,
herpes veya sitomegalovirüs) karfl> geliflen antikor titrelerini
veya aktif ba¤>fl>klama (Pneumovax, tetanoz toksoidi, hepatit
B) öncesinde ve sonras>ndaki antikor titrelerini ölçerek yap>-
labilir.
PPD gibi antijenlerle yap>lan deri testleri kullan>labilir, fakat
bunlar>n yorumlanmas> çok özneldir ve yan>tl>l>¤>n olmama-
s> özgül bir ba¤>fl>kl>k bozuklu¤undan çok enflamatuar yan>-
t>n genel olarak bask>lanm>fl oldu¤una iflaret ediyor olabilir.
T hücrelerinin fitohemagluttinin gibi mitojenlere, tetanoz
toksoidi gibi çözünebilir antijenlere veya allojeneik T hücre-
lerine (karma lenfosit say>n>t) yan>t olarak geliflen in vitro
ço¤alma yetene¤i T hücre ifllevinin daha nicel ve
tekrarlanabilir bir ölçüsüdür. T hücrelerinin in vitro karfl>-
laflma sonras>nda allojeneik hücreleri imha edebilme yetene-
¤i (hücre arac>l>kl> lenfoliz olarak adland>r>l>r) onlar>n anti-