içinde tutulur (Kuzey Avrupal>larda 150,000-450,000/ likle iliflkilidir. Trombosit hacmi trombosit say>s>yla ters oran- t>l>d>r, böylece dolafl>mdaki trombosit kütlesi her iki popülas- yonda da ayn>d>r. Herhangi bir zamanda trombositlerin yak- lafl>k üçte biri dalakta sekestre olur. Dalaktaki trombosit se- kestrasyonu splenomegalide dramatik biçimde artar. Bir trombositin ömrü yaklafl>k 9-10 gün oldu¤undan, kararl> du- rumun korunabilmesi için her gün 15,000- 45,000/ ili¤inde görece az say>da bulunan (kemik ili¤i hücrelerinin %0.1'i), çok büyük ve çok çekirdekli (10,750 fL) hücreler olan megakaryositler sorumludur (fiekil 31-1). Di¤er hema- topoetik hücrelere benzer flekilde, megakaryositler de interlö- kin (IL)-3, IL-6, granülosit makrofaj koloni uyar>c> faktör (GM-CSF), IL-11 ve trombopoetin (c-Mpl ligand) gibi büyü- me faktörlerinin kontrolü alt>nda pluripotent kök hücrelerin- den türerler. 27). TPO mRNA karaci¤er, böbrek ve kemik ili¤i stromas>n- da eksprese edilir. Bu molekül yo¤un bir flekilde glikozile ol- mufl bir 38- kDa proteini yar>lanma ömrü 20-30 saat olan bir 90-kDa proteine dönüfltürür. TPO'nun reseptörü c-Mpl me- gakaryosit ve trombosit yüzeyinde bulunur. Normal ortalama TPO düzeyi 100 pg/mL'dir. Trombosit say>s> azald>¤> zaman TPO düzeyi üssel olarak artar, megakaryosit ve trombosit küt- lesi (yaln>zca trombosit say>s> de¤il) art>nca da düfler. Bu, hi- persplenizmi olan hastalarda TPO düzeyinin ve trombosit üretiminin neden artmad>¤>n> aç>klar, çünkü splenik havuz- lunmad>¤> zaman, kemik ili¤i megakaryosit kütlesi %80'den fazla azal>r. l>nmas>n> uyar>r. Kemik ili¤inin rekombinant TPO veya TPO-mimetik/agonist antikorlarla uyar>lmas> megakaryosit say>s>nda ve megakaryosit boyutu ve ploidisinde görünür ar- t>fllara yol açar, bunu trombosit say>s>nda art>fl izler. TPO uyar>s>, eritropoetin uyar>s>na yan>t olarak kemik ili¤inden retikülosit sal>nmas>na benzer flekilde, normalden daha bü- yük, RNA içeri¤i artm>fl, genç retiküle trombositlerin sal>n- mas> ile sonuçlan>r. Artm>fl trombosit y>k>m>na normal fiz- yolojik yan>t>n geliflmesi durumunda, trombosit üretimi ge- nellikle 10 gün içinde 6-8 kat artar. Geribildirimsel düzen- lenme sonucunda TPO trombositler taraf>ndan al>n>r ve y>- k>l>r. O yüzden, maksimum düzeyde trombosit üretilen idi- opatik trombositopenik purpurada (ITP) TPO düzeyleri normal bulunur, çünkü büyüme faktörü trombositlerle bir- likte ortadan kald>r>l>r. TPO'nun trombosit üretimi üzerin- deki etkisi megakaryosit reseptör anomalileri, reseptör son- ras> sinyal iletimi ve TPO klirensi gibi faktörler taraf>ndan de¤iflikli¤e u¤rat>labilir. semptom veya benzersiz klinik özellik yoktur. Trombosit sa- y>s> çok düflük olan hastalarda burun, muköz membran, gas- trointestinal sistem, deri ve damar ponksiyon bölgelerinden önemli kanamalar olabilir. Deri, konjunktiva ve/veya muköz membranlarda ortaya ç>kan bir petefliyal döküntü kuvvetle trombositopeniye iflaret eden bir belirtidir. Bu tablo genellik- le alt ekstremitelerde daha belirgindir (hidrostatik bas>nç art>- fl>). Hemartroz ve hematom oluflumu tipik de¤ildir ve genel- likle bir p>ht>laflma faktörü bozuklu¤una (örn. hemofili) iflaret ederler. flük trombosit say>lar>n> bile h>zla ve do¤ru bir flekilde belirle- yebilirler. Yanl>fl düflük hücre say>mlar>na yol açan hatalar ge- nellikle örnekte p>ht>laflma, kendili¤inden trombosit aglüti- nasyonu veya dolafl>mdaki lökositlere ba¤lanma gibi faktörler nedeniyle meydana gelirler. Psödotrombositopeni genellikle laboratuvar teknisyeninin yapt>¤> kan yaymas> incelemesi ile tespit edilir. Psödotrombositopeninin bafll>ca 3 nedeni vard>r: etilendiamintetraasetik asit (EDTA)-antikorlar>n>n bafllatt>¤> aglütinasyon, so¤uk aglütininler ve trombosit satellitizmi (trombosit-lökosit rozet oluflumu; fiekil 31-2). teleri olan bireyler trombosit üretim bozuklu¤u aç>s>ndan yüksek risk alt>ndad>r. Trombositopeni hepatit C ve HIV vi- rüsü enfeksiyonlar> gibi kronik viral enfeksiyonlarda da s>k görülür. Septik (bakteriyel enfeksiyon) hastalarda p>ht>laflma yolunun etkinleflmesine ikincil geliflen bir tüketim trombosi- topenisi görülebilir (bkz. YDP; 25. Bölüm). O yüzden, etiyo- lojiye yönelik dikkatli bir genel klinik durum de¤erlendirme- |