lar. Trombositler vWF'ye ba¤land>kdan sonra, hasar görümüfl yüzey üzerinde yuvarlanmaya ve kaymaya bafllarlar ve psödo- pod uzant>lar> gelifltirerek biçim de¤ifltirirler. Bu durum, trombositlerin birbirlerinin çok yak>n>nda kalmas>na yard>m eder ve onlar>n birbirlerine tutunmas>n> ve aktivasyonunu ar- t>r>r. GPIb/IX-V'nin vWF'e ba¤lanmas> GPIIb/IIIa reseptörün- de de bir yap> de¤iflikli¤ine neden olur, bu da vWF'ye daha sa¤lam tutunulmas> ile sonuçlan>r. PAR (protease activated receptor) arac>l>¤>yla bu reaksiyo- nun kofaktörü olarak görev yapar. Böylece, büyümekte olan eder. Kollajen de trombosit adezyonu ve agregasyonuna katk> sa¤lar. Kollajen GPIa/IIa reseptörü arac>l>¤>yla trombositleri bir bölgeye toplarken, GPVI reseptörü arac>l>¤>yla ikinci bir bölgedeki trombositleri aktiflefltirir. GPVI'nin kollajene ba¤- lanmas>, intraselüler kinaz ailesi protein (örn. HSI [hemato- poietic-lineage cell-specific protein -1]) sinyallerinin oluflmu- na yol açar. GPIIb/IIIa, GPIb/IX-V ve GPIa/IIa eksikli¤i olan hastalarda önemli bir hemostaz bozuklu¤unun olmas>, bu ad- ezyon ve aktivasyon reseptörlerinin klinik önemini göster- mektedir. tipik olan düflük ak>m h>zlar>nda (< 1,000 sn Ib/IIIa reseptörü yeterlidir. Buna karfl>l>k, arter sistemindeki gibi çok yüksek ak>m h>zlar>nda (> 10,000 sn deki kayma h>zlar>nda her iki yol da etkindir, trombosit akti- vasyonu gerekir ve fibronektin önemli bir rol oynar. uyar>s> epinefrin ya da düflük adenozin 5'-difosfat (ADP) doz- lar>nda görüldü¤ü gibi zay>fsa, ancak k>sa bir süre (1-2 daki- kadan az) devam eder. Yüksek dozda ADP, trombin ve trom- boksan A geri dönüflsüz bir agregasyon dalgas>yla sonuçlan>r. Bu ikin- ci dalga trombosit degranülasyonu ve yo¤un granül içeri¤i- nin (ADP ve serotonin), proteini ile ba¤lant>l> P2Y rarl> hale getirir. ve VIII-vWF kompleksini ba¤layarak; ve yüzeyinde negatif yüklü fosfolipid fosfatidilserini eksprese ederek trombin olu- flumunu kolaylaflt>ran bir yüzey meydana getirir. Trombosit üzerindeki bu trombin üretimi p>ht>ya daha fazla aktifleflmifl trombosit toplar ve fibrinojenin fibrine dönüflmesini uyararak trombosit agregat> ve fibrinden meydana gelen bir p>ht>n>n oluflmas>n> sa¤lar. Trombin, büyük vWF multimerlerini daha küçük parçalara ay>ran bir proteaz olan ADAMTS13'ün prote- olizine yol açmak suretiyle trombosit agregasyonunu dolayl> olarak da destekler. Büyük miktarlarda vWF multimerinin bulunmas> GPIb/IX-V ba¤lanmas>n> art>r>r. Patolojik p>ht> oluflumuyla sonuçlanan abart>l> trombosit agregasyonu, kom- flu endotel hücrelerinden t-PA, prostasiklin ve nitrik oksit sa- l>nmas>, trombin etkinli¤inin dolafl>mdaki antitrombin tara- f>ndan ortadan kald>r>lmas> ve ADP'nin membrana ba¤l> bir ADPaz taraf>ndan y>k>lmas> gibi mekanizmalarla do¤al yollar- dan önlenir. p>ht>s> |