dan iliflkilidir. Her ne kadar her iki IGF hormonu da büyüme uyar>c> etkiye sahip olup, insan se-
rumunda IGF-ba¤lay>c> proteinlere ba¤l> olarak bulunsalar da; çok farkl> reseptör özelliklerine
sahiptirler ve muhtemelen farkl> biyolojik fonksiyonlar> yerine getirmektedirler. IGF peptidleri,
tüm vücutta dokular>n büyümesini uyarman>n yan>nda, GH ile beraber hipotalamus ve hipofiz
üzerine feed back etki yaparak, GHRH ve somatostatin sal>n>m>n> ve pitüiter somatotroflardan
GH sal>n>m>n> kontrol ederler. IGF-1 düzeyleri, IGF-2 düzeylerine göre GH taraf>ndan daha ya-
k>n kontrol ediliyor gibi görünmektedir. IGF-1'in ölçümü, GH aktivitesini göstermede faydal>
bir gösterge olsa da; nütrisyonel durum gibi di¤er faktörlerin IGF üretimini etkileyebildi¤i ak>l-
da tutulmal>d>r. fiekil 7.2, erkek ve k>zlar için ortalama IGF-1 düzeylerini göstermektedir.
da en çok bulunan ba¤lay>c> protein olup; IGF, IGFBP-3 ve asit-labil subünite (ALS) de-
nilen üçüncü bir proteinle beraber üçlü kompleks halinde sirkülasyonda bulunur. Serum
IGFBP-3 düzeyi GH taraf>ndan pozitif olarak regüle edilir ve bu protein ölçümleri de GH akti-
vitesinin bir göstergesi olarak kullan>lmaktad>r.
onatal 50cm uzunlu¤a 9 ayda ulafl>r. Büyümenin bu faz>, rölatif olarak büyüme hormon sekresyo-
nundan ba¤>ms>z olarak gerçekleflir ve hipopitüiterizmden minimal olarak etkilenir. Bunun yerine
do¤umdaki boy, primer olarak maternal ve plasental faktörlerce regüle edilir. Do¤umdan sonra ye-
ni do¤an, kendi genetik potansiyeli ve fizyolojik çevresi taraf>ndan regüle edilen bir büyüme h>z>-
na geçifl yapar. Lineer büyüme, yaflam>n ilk y>l>nda 25cm, ikinci y>l>nda 10cm ve üçüncü y>l>nda
7,5 cm ortalamas>ndad>r. Üç yafl ile puberte bafllang>c> aras>nda minimum y>ll>k büyüme h>z> yak-
lafl>k 5cm/y>ld>r ve y>lda <5cm büyüyen her çocuk de¤erlendirilmeyi hak etmektedir. Pubertede her
iki cinste de büyümede h>zlanma görülür. K>zlar, erkeklerden ortalama 2 y>l önce puberteye girer-
ken; uzama hamlesi-uzama ata¤>-uzama piki (height spurt) boyunca ortalama 3 cm daha az büyür-
ler. Bu, her iki cins aras>nda son eriflkin boyunda ortalama 13 cm fark oluflturur.
da supin boy ölçümleri kullan>l>rken, daha büyük çocuklarda boy ayakta ölçülür. Supin boy ölçü-
bestlefltirici hormon; E2, östradiol; FSH, folikül uyar>c> hormon; GH, büyüme hormonu; GHRH, büyüme
hormonu serbestlefltirici hormon; GnRH, gonadotropin serbestlefltirici hormon; LH, luteinizan hormon;
SM, somatomedin; SRIH, somatotropin sal>n>m inhibe edici hormon (somatostatin); T, testosteron; TRH,
tirotropin serbestlefltirici hormon; TSH; tiroid uyar>c> hormon; T3, tri-iyodotironin; T4, tiroksin.