background image
T

1. G
A. Tip 2 diyabetes mellitus (DM) sadece eriflkinlere özgün bir hastal>k de¤ildir ve dünya genelin-
de çocuklarda epidemik olarak ortaya ç>kt>¤> gösterilmifltir. Bundan 20 y>l önce çocuk ve adö-
lesanlarda yeni bafllayan diyabet vakalar>n>n %3'den az> Tip 2 DM iken günümüzde vakalar>n
%45'ini oluflturmaktad>r. Obezite ile tip 2 DM aras>ndaki yak>n iliflki nedeni ile artm>fl kardiyo-
vasküler risk ile iliflkili olarak hipertansiyon, dislipidemi, nonalkolik ya¤l> karaci¤er hastal>¤>
ve metabolik sendrom gibi komorbid durumlarda görülmektedir. Genetik ve insülin direncine
yol açan obezite, inaktivite, yüksek ya¤l> ve/veya yüksek kalorili diyet gibi çevresel faktörlerin
etkileflimi sonucu ortaya ç>kan poligenik bir hastal>kt>r. Pima yerli çocuklar> aras>nda hem dü-
flük, hem yüksek do¤um a¤>rl>¤>, annede gebelikte diyabet varl>¤> ve do¤ufltan itibaren biberon-
la beslenme Tip 2 diyabet ile iliflkilendirilir.
B. Obeziteden ba¤>ms>z olarak insülin direnci nedeni ile polikistik over sendromlu hastalarda tip
2 DM riski artm>flt>r. Bu hastalar>n yüzde otuzbirinde bozulmufl glukoz tolerans testi vard>r ve
%7-16's> ya aflikar diyabet geliflir yada geliflecektir.
C. MODY/ADM
1. Tip 1 ve Tip 2 diyabete ek olarak, bir di¤er spesifik diyabet tipi: gençlerde görülen
eriflkin diyabetidir (MODY). MODY, otozomal dominant kal>t>m paterni olan erken
bafllang>çl> diyabet ile karakterizedir ve insülin ba¤>ml> olmayan diabetes mellitusun bir
subtipi oldu¤una inan>l>r. Klasik MODY özellikle Kafkasl>larda ve 25 yafl>ndan önce görü-
lür, nonketotiktir ve genellikle insülin ihtiyac> yoktur. Kafkasl>larda çocukluk ça¤> diyabet
vakalar>n>n %5'inden az>n>n nedeni MODY'dir. Befl gendeki mutasyon bu duruma neden
olur. Bu genler, hepatosit nükleer faktör-4
(HNF-4, MODY 1), glukokinaz (MODY 2),
hepatosit ve nükleer faktör-1
(HNF1, MODY 3), insülin promoter faktör-1 (IPF-1,
MODY 4) ve hepatosit ve nükleer faktör-1
(HNF-1, MODY 5)'i içerir. MODY'li hastalar
genellikle uzun süre insüline ihtiyaç duymazlar. Çeflitli MODY mutasyonlar>n> araflt>rmaya
yönelik genetik çal>flmalar genellikle s>n>rl>d>r.
2. Atipik diyabetes mellitus (ADM), gençlik döneminde bafllayan diyabeti olan Afrika
as>ll> Amerikal>lar>n %10'unda görülen bir diyabet subtipidir. Kafkasl>larda görülen
MODY'den farkl> olarak, ADM klinik olarak akut bafllang>çl> diyabet fleklinde görülür ve
s>kl>kla kilo kayb>, ketozis hatta diyabetik ketoasidozis ile iliflkilidir. Bu hastalar>n yaklafl>k
%50'si obezdir. Bazen bafllang>çta ADM'yi Tip1 diyabetten ay>rt etmek zor olabilir. Birkaç
ay veya y>l sonra ADM'li hastalarda, Tip 1 diyabetten aç>kça ay>rtedilen insülin ba¤>ml> ol-
mayan bir klinik seyir geliflir.
44
633
ÇOCUKLARDA T

MELL
METABOL
Norman Lavin
Çeviri: Dr. Gülay fiimflek Ba¤>r, Dr. M. Eda Ertörer