lanma olay> ortalama olarak 52 yafl civar>nda menopozun bafllamas>d>r. Menopozun uzun yaflam için bir
gösterge oldu¤u gösterilmifltir; bafllang>ç yafl> ne kadar geç olur ise, kad>n>n yaflam süresi de o kadar uzun
olmaktad>r. Tüm ülkelerde olmasa da ço¤unda kad>nlar erkeklerden daha uzun süre yaflarlar fakat de¤i-
flik derecelerde fonksiyon bozuklu¤u ile de daha uzun süre yaflam>fl olurlar. Bu zamana kadar belgelen-
mifl olan en uzun yaflam süresi de 122 yafl>nda ölen Frans>z Jeanne Calment isimli kad>na aittir.
görülmemektedir. Erkek Sa¤l>¤> Anketine (Mens Health Survey) dahil edilen 3607 erkek aras>nda
erektil disfonksiyon, 40 yafl>ndaki erkeklerin %5'inde ve 70 yafl>ndaki erkeklerin %95'inde bulunmufl-
tur. Ancak erektil disfonksiyonun yafllanman>n etkilerinden çok vasküler hastal>klar>n geliflimi ile da-
ha iliflkili gibi görünmektedir.
ve ark.lar>, testosteron seviyelerinin, insulin benzeri büyüme faktörü (IGF 1) seviyelerinin, fiziksel ak-
tivitelerin, besin faktörlerinin ve yafl>n sarkopeninin geliflmesiyle iliflkili oldu¤unu bulmufllard>r. Ayr>ca
aterosklerozun patogenezinde ve yafla ba¤l> kognitif fonksiyonlarda azalmada da hormonlar>n etkili fak-
törler olduklar> öne sürülmüfltür. IGF 1'in ve gonadal hormonlar>n yafla ba¤l> azal>fl>n>n erkeklerde ya-
fla ba¤l> kemik kayb>n>n patogenezinde önemli bir rol oynad>¤> ileri sürülmüfltür. fiekil 51.1 k>r>lganl>-
¤>n (frailty) patogenezinde yeralan faktörleri kavramsal bir çerçeve fleklinde göstermektedir.
Son olarak, yafll>lardaki kalça k>r>klar> ve yafllanma anoreksisini gözden geçirmektedir.
birlikte direkt yafllanmaya ba¤l> de¤ifliklikler ile ötiroid hasta sendromu gibi hastal>klar ile ve-
ya protein enerji malnutrisyonu ile iliflkili oluflan de¤iflikliklerin birbirinden ay>rt edilmesi çok
önemlidir. Bunlara ek olarak çok say>da ilaç kullan>m> yafll> insanlar aras>nda çok s>k görülen
bir olayd>r ve bu ilaçlar>n dolafl>mdaki hormon seviyelerine direkt etkileri olabilir (örne¤in
yüksek dozlarda beta adrenerjik blokörler hücre içine girifli bloke ederek tiroksin hormonunun
dolafl>mdaki seviyelerinin yükselmesine neden olabilir). Psikiyatrik hastal>klar da hormonal de-
¤ifliklere neden olabilir. Örne¤in, psikoz strese ba¤l> hipertiroksinemiye neden olabilir ve Alz-
heimer hastal>¤> hormonal seviyelerde bir çok de¤ifliklik ile iliflkilidir.
di bir azalma oldu¤unu göstermifltir. Arjinin vazopressin (AVP) ve atrial natriüretik faktör (ANP)
ile idrardaki siklik adenozin monofosfat (c AMP) ve siklik guanozin monofosfat (c GMP) yap>m>n-
da yafllanma ile anormallikler görülebilmektedir. AVP - 2 reseptör aktivasyonundaki düflüfl aqu-
Çeviri: Dr. U¤ur Ünlütürk, Dr. Sevim Güllü