background image
GUATR
Guatr, birkaç de¤iflik patojenik mekanizma sonucu tiroid bezinin büyümesidir. Guatr>n insidans> (%4-
5), yaflla birlikte artmaktad>r ve k>zlarda tüm yafllarda daha s>k görülür. Guatr olmas> tiroid fonksiyon-
lar> ile korelasyon göstermez; her ne kadar çocuklar>n ço¤u klinik olarak ötiroid olsa da; hastalar öti-
roid, hipotiroid veya hipertiroid olabilir. Guatr birçok flekilde s>n>fland>r>labilir; böyle bir s>n>fland>r-
ma Tablo 33.1'de verilmifltir.
I. GUATR T
A. Basit guatr, normal fonksiyonu olan; inflamatuvar bir proses veya bir tümörün neden ol-
mad>¤> tiroid bezinin akkiz büyümesidir. (Bu antiteye verilen di¤er isimler: kolloid guatr,
adölesan guatr, basit kolloid guatr ve non-toksik guatr) Tiroid büyümesi olan tüm çocukla-
r>n en az %25'inin basit guatr> vard>r. Kad>nlar>, erkeklerden 3-5 kat daha fazla etkiler. Son
bulgulara göre baz> vakalar>n, tiroid uyar>c> immünglobülin (TSI) sonucu oldu¤u ileri sürül-
mektedir.
1. Fizik muayene. Bez, simetrik, düz ve normal k>vamda olmaya e¤ilimlidir.
2. Teflhis
a. Tan>, genellikle di¤erleri d>fllanarak konur.
b. Normal fonksiyon testleri.
c. Negatif tiroid antikorlar>.
d. Normal radyoaktif iyot uptake (RAIU) taramas> (genellikle gerekmez).
3. Tedavi. Tiroksin (T
4
), genellikle bez kozmetik olarak normalse gerekmez. Periyodik de-
¤erlendirme d>fl>nda baflka tedavi önerilmemektedir.
4. Prognoz. Guatr genellikle kademeli olarak geriler.
B. Hashimoto tiroiditi. Bkz. Tiroiditler, Bölüm III.
C. Graves hastal>>. Bkz. Hipertiroidizm, Bölüm II.A.
D. Konjenital guatrlar, do¤umda bulunabilirler veya yaflam>n ilk birkaç y>l>nda geliflebilirler
(Bkz. Bölüm 32). Guatr> olup, tiroid antikorlar> negatif olan her hastada dishormonogenez ak-
la gelmelidir.
1. Annede iyot eksikli¤i, bir zamanlar konjenital guatr>n majör nedenini oluflturmaktayd> (ti-
roid hormon sentezi için yetersiz substrat).
2. Mevcut durumda konjenital guatr>n en s>k nedeni, hormon oluflumunda defekttir. Örne¤in
tiroid hormon sentez yola¤>nda bir enzim eksikli¤i, azalm>fl tiroid hormon düzeylerine, art-
m>fl tiroid uyar>c> hormon (TSH) sekresyonuna ve guatr geliflimine yol açar. E¤er bu meka-
nizma ile yeterli hormon üretilebilirse, hastada ötiroid guatr geliflebilir. E¤er kompansatu-
ar mekanizma tamamlanmazsa, hasta guatröz kretenizm ile kendini gösterebilir (sporadik
veya familyal).
478
33
ÇOCUKLARDA VE ADÖLESANLARDA THASTALIKLARI
Norman Lavin
Çeviri:
Dr. Cüneyd An>l