background image
II.
Tip 2 DM insidans>, Amerikal> yerlilerde, ll> Amerikal>larda en yüksek-
tir. Bu hastal>¤> olan çocuklar>n aile üyelerinin birço¤unda Tip 2 DM vard>r. En yüksek insidans
13-14 yafllar>nda olas>l>kla pubertal olgunlaflma sürecinde fizyolojik insülin direncine sekonder
olarak görülür. Yafllar> 7 ile 11 aras>nda de¤iflen zay>f Afrika as>ll> Amerikal> çocuklar>n insülin se-
viyeleri, ayn> yafl grubundaki beyaz çocuklara göre, obezite ve Tip 2 diyabete yatk>nl>k sa¤layacak
flekilde anlaml> olarak daha yüksektir. Preadölesan dönemdeki çocuklar veya yetiflkinler ile karfl>-
laflt>r>ld>¤>nda insülin aktivitesinde %30 kadar bir düflüfl görülmektedir. Bu nedenle çocuklar>n çok
az bir k>sm> insülin direncine genetik yatk>nl>¤a sahip olabilir.
III.
A. Tan>m
ce düflünülenden s>kt>r. Bu sendrom, adipozite, dislipidemi, hipertansiyon, hiperinsülinemi,
bozulmufl glukoz metabolizmas>, mikroalbuminüri ve fibrinolizis ve inflamasyondaki anormal-
likleri içeren genifl birdizi faktörü yans>t>r. Birçok sa¤l>k örgütü, metabolik sendromu farkl> fle-
killerde tan>mlar fakat birço¤u düflük yüksek-dansiteli lipoprotein (HDL) seviyesi ve yüksek
trigliserid seviyesinin sendromun iki karakteristik bulgusu oldu¤u konusunda hemfikirdir. Pe-
diatrik metabolik sendrom hastalar> için klinik de¤erlendirme ve potansiyel tedavi ile ilgili ge-
nel bir görüfl birli¤i olmasa da Amerikan Diyabet Cemiyeti ve Amerikan Kalp Cemiyeti, çocuk-
luk ça¤>nda obezite önlenmesi ve tedavisinin, bu probleme birinci basamak yaklafl>m olmas>
konusunda hemfikirdir. Vücut kitle indeksi (BMI)'ine ilave olarak bel çevresinin eklenmesi de
insülin direncini belirtmede iyi bir markerd>r. Bel çevresi persantili, çocuklar ve adölesanlar
için gelifltirilmifltir.
B. Obezite
Yükselmifl açl>k serum insülin konsantrasyonu, s>ras> ile obezite ve diyabetle ba¤lant>l> olan se-
rum lipidleri ve kan bas>nc> ile anlaml> olarak koreledir. Çocukluk ça¤>nda obezite ve takibe-
den dislipidemi ve hipertansiyon aras>nda güçlü bir iliflki vard>r. Gençlerde, özellikle de erkek-
lerde obezite, artm>fl erken koroner kalp hastal>¤>ndan ölüm riski ile iliflkilidir. Yüksek do¤um
a¤>rl>¤> da kardiyovasküler risk için bir markerd>r. Diyabetik annelerden do¤an iri bebekler 10
ile 16 yafl aras>nda kontrol grubu ile karfl>laflt>r>l>nca daha yüksek hipertansiyon ve hiperinsü-
linemi insidans>na sahiptirler.
C. Fetus
Fetal hayat, yaflam>n ilerleyen dönemlerinde geliflebilecek olan kardiyovasküler risk faktörleri
için kritik bir zamand>r. Birçok çal>flma göstermifltir ki, eriflkinlerde insülin direnci do¤um a¤>r-
l>¤> ile iliflkilidir (düflük do¤um a¤>rl>¤> veya yüksek do¤um a¤>rl>¤> ile). Fetal beslenme anoma-
lilerinin uzun dönem etkisi, geç insülin direncine neden olabilir veya sorumlu genler hem dü-
flük do¤um a¤>rl>¤>na hem de insülin direncine neden olabilir. Muhtemelen intrauterin yetersiz
beslenme nedeni ile geliflen düflük do¤um a¤>rl>¤>, artm>fl insülin rezistans sendromu ile iliflkili-
dir. Risk eriflkin obezitesi ile iliflkili olandan ba¤>ms>zd>r. Kötü fetal beslenme, kronik maternal
malnutrisyon nedeni ile ortaya ç>kar. Bu infantlar eriflkin olduklar>nda, eninde sonunda yüksek
kan bas>nc>, hiperglisemi, hiperinsülinemi, artm>fl trigliserid seviyelerine sahip olacakt>rlar.
D.
1.
IR) indeksidir.
2. Eriflkin populasyonda HOMA-IR indeksi, cutoff de¤eri 3.16 ile %76 sensivite, %66 spesivi-
teye sahip mükemmel noninvaziv bir tekniktir. Eriflkinlerde bu de¤er 2,5'un alt>ndad>r. Bu
nedenle, açl>k insülini (U/ml) x açl>k glukozu (mg/dl)'nun 22.5'a bölünmesi ile elde edi-
len HOMA-IR de¤erinin >3.16 olmas> yüksek oldu¤unu gösterir.
3. HOMA-IR'nin 3 veya daha düflük olmas> normaldir. 7 ile 10 aras>ndaki herhangibir de¤er
insülin direnci olarak düflünülür. Laboratuardan laboratuara insülin ölçümünde büyük
K>s>m IX: Diabetes Mellitus
634