background image
PROSTAT KANSER<
I. GENEL
A. Prostat karsinomu en s>k görülen non-kutanöz malignitedir ve Amerika'da yetiflkin erkekler
aras>nda ölüme yol açan kanserler aras>nda ikinci s>radad>r. y>l>nda Amerika'da tah-
mini 32.000 erkek prostat kanserinden öldü ve 230.000 yeni vaka teflhis edildi. Prostat adeno-
karsinomu 40 yafltan önce nadirdir, fakat insidans> ilerleyen yaflla artar. Birinci derece akraba-
s>nda prostat kanseri olan erkekler ve Afrikan Amerikan erkekleri hastal>k geliflmesi aç>s>ndan
daha yüksek risk tafl>rlar. Prostat karsinomu yaklafl>k %70 vakada androjen ba¤>ml>d>r. Hasta-
lar>n %20 ila 30'unda ilk tan> esnas>nda metastaz vard>r.
II. DE/ERLEND
A. Tarama testleri prostat kanserinde organda s>n>rl>, yüksek ihtimalle tamamen tedavi edile-
bilir hastal>¤>n erken teflhisi için en iyi flans> sunar. Amerikan Kanser Toplulu¤u (The Ameri-
can Cancer Society), 50 yafl>ndan itibaren bafllamak üzere, en az 10 y>ll>k yaflam beklentisi olan
erkeklere, y>lda bir kere prostat spesifik antijen (PSA) kan testi ve dijital rektal muayeneyi
(DRM) önermektedir. Ayr>ca, Amerikan Üroloji Cemiyeti (the American Urologic Association),
Afrikan Amerikan erkekleri ve prostat kanseri aile hikayesi olan tüm erkeklerin tarama testle-
rine bafllama yafl>n> 40 olarak önermektedir.
B. Dijital rektal muayene. DRM rutin olarak tan> amaçl> ve prostat kanserinin lokal yay>l>-
m>n>n de¤erlendirmesinde kullan>l>r. DRM'nin prostat kanseri için pozitif öngörme de¤eri
%50'dir ve yafla ba¤l> olarak nispeten çok az de¤ifliklik gösterir. DRM'nin pozitif öngörü de¤e-
ri, PSA test sonuçlar> ile kombinasyonla artt>r>l>r.
C. Prostat-spesifik antijen. Prostat kanseri tespitinde PSA ve DRM birbirinin tamamlay>c>s>-
d>r. Birlikte de¤erlendirildiklerinde tespit edilme oran>n> tek bafl>na DRM'ye göre %81, tek ba-
fl>na PSA'ya göre %22 art>rd>klar> gösterilmifltir. PSA seviyeleri >4.0 ng/ml ise s>kl>kla prostat
kanseri için flüpheli olarak nitelendirilir. PSA, prostat hücreleri taraf>ndan üretilen bir glikop-
roteindir ve prostat kanserine de¤il, prostata özgüdür. Bu nedenle, PSA seviyeleri prostat kan-
serli hastalar>n %30'nda serumda tespit edilemez ve prostat kanseri olmayan erkeklerin
%20'sinde serum konsantrasyonu artm>fl olarak bulunur. PSA seviyeleri ayn> zamanda benign
prostat hiperplazisi, akut prostatitisten sonraki birkaç hafta, transrektal i¤ne biyopsisi, prosta-
ta yap>lan giriflimler, prostat cerrahisi, akut idrar retansiyonu, kataterler ve bisiklete binme gi-
bi durumlarda da artabilir. Prostat kanseri tespiti için PSA, prostatik asit fosfataz (PAP)'dan da-
ha duyarl>d>r ve tedavi sonras> cevab>n de¤erlendirmesinde ve nüksü de¤erlendirmede daha
kullan>fll>d>r.
D. Prostat>n transrektal ultrason (TRUS) muayenesi. TRUS küçük lezyonlar>n tespitin-
de ve biyopsiye rehberlik etmede yararl>d>r, ama tarama için önerilmez. TRUS normal DRE ve
PSA varl>¤>nda nadiren kanseri saptar ve anormal DRE ve/veya PSA de¤erleri olan hastalarda
ileri de¤erlendirme için saklanmal>d>r.
786
58
BAZI HORMON BA/IMLI KANSERLERHORMON ANALOGLARI
Andrew V. Schally ve Norman L. Block
Çeviri:
Dr. Kemal A¤baht, Dr. Sevim Güllü