hücre içi ve hücre d>fl> alanlar aras>nda da¤>lm>fl olan
sudan oluflmaktad>r. Kritik hastal>klar sadece suyun
miktar ve da¤>l>m>ndaki bozukluklar neticesinde ge-
liflmez, ayn> zamanda dikkat çekici bir flekilde s>v> ve
solüt bozukluklar>na neden olur.
alan (böbrek tübül k>s>mlar> ve toplay>c> kanallar gibi)
haricinde, vücut boyunca serbest bir flekilde da¤>lm>flt>r.
Su, solüt konsantrasyon fark>na cevap olarak hücre içi ve
hücre d>fl> alanda da¤>l>ma u¤rar. Bundan dolay>, vücu-
dun her yerindeki solüt konsantrasyonu, suyun hareke-
tiyle eflitlenir. Vücudun farkl> bölmelerindeki su mikta-
r>, bu bölmelerde mevcut olan solüt miktar>na ba¤l>d>r.
solütleri sodyum ve çeflitli anyonlar olan hücre d>fl>
mesafelerdir. Sodyum, konsantrasyon fark>na ba¤l>bir
flekilde pasif olarak hücre içine do¤ru hareket ederken,
potasyum hücre d>fl>na ç>kmaktad>r. Böylece hücre
membranlar> üzerindeki Na
da hücre d>fl>na tafl>nmas>, hücrenin içinde ve d>fl>nda
bahsedilen katyonlar>n göreceli olarak miktarlar>n> be-
lirler.
vücut suyunun yaklafl>k üçte ikisi hücre içi alanda, üç-
te biri ise hücre d>fl> alandad>r.
trasyonlu bölmeden (su daha yüksek), solütün eklendi-
¤i bölmeye do¤ru suyun yeniden da¤>l>m>na yol açarak
bu bölmenin volümünün artmas>na neden olacakt>r.
Ayn> zamanda her iki bölmedeki solüt konsantrasyonu
artm>fl olacakt>r (bkz. Su Dengesi, sayfa 23). Bölmeler
içindeki normal volüm ve su da¤>l>m>n>n yeniden sa¤-
lanmas> için, vücut eklenmifl solütleri elimine edecek
veya yeniden da¤>l>ma u¤ratacak ve artm>fl solüt kon-
santrasyonunu düzeltecektir (susaman>n uyar>lmas>,
den solüt kayb>, suyun ayr>lmas>ndan dolay> bu böl-
menin büzülmesiyle sonuçlan>r. Vücut daha sonra ori-
jinal volümü ve solüt-s>v> da¤>l>m>n> yeniden sa¤la-
mak için kaybolan solütü yerine koymaya çal>fl>r.
bölünmüfltür. Suyun bu iki bölüm aras>ndaki da¤>l>m>
normal kiflilerde karmafl>k bir özellik gösterir. Ödem
(hücreler aras> volümde art>fl) veya normalde hemen
hemen kuru olan alanlarda (periton bofllu¤u, plevra)
s>v>n>n topland>¤> hastal>k durumlar>nda, bu durum
daha da karmafl>kt>r. Normalde damar içi volüm, da-
mar içi alana s>n>rl> olan büyük moleküllerin onkotik
bas>nc>, hücreler aras> alandan damar içi alana lenf ha-
reketleri ve hücre d>fl> volümü devam ettiren kuvvetler
taraf>ndan belirlenir. Bu kuvvetlere, kalp ve dolafl>m
taraf>ndan oluflturulan hidrostatik bas>nç ve hücreler
aras> s>v> onkotik bas>nc> karfl> koyar. Hidrostatik ba-
s>nç, s>v>y> damar içi alandan hücreler aras> alana do¤-
ru iter, hücreler aras> onkotik bas>nç ise s>v>y> damar
d>fl>na çekmeye çal>fl>r. Damar içi bölmenin hacmi di-
rekt olarak dolafl>m>n yeterlili¤ini belirler. Böylece ok-
sijen, besin maddeleri ve organ fonksiyonlar> için ge-
rekli di¤er maddelerin yeterlilikleri belirlenmifl olur.
hücre d>fl> volüm bafll>ca sodyum içeri¤inin devam et-
tirilmesinden sorumlu mekanizmalar ve vücut sodyum
içeri¤i taraf>ndan belirlenir (Tablo 2-1). Bununla bir-
likte hipovolemi terimi genellikle, azalm>fl hücre d>fl>
volümü de¤il, sadece azalm>fl damar içi volümü ifade
eder ve bu bozukluk damar içi volümün devaml>l>¤>n>
sa¤layan normal mekanizmalar>n yetersizli¤i sonucun-
da oluflur. Di¤er taraftan hipervolemi terimi genellik-
le, beraberinde damar içi volüm art>fl>n>n oldu¤u veya
tam tersine olmad>¤> bir hücre d>fl> volüm art>fl>n> ta-
n>mlar. Ödemli veya asitli hastalar s>kl>kla azalm>fl da-
mar içi volüm eflli¤inde hipervolemi tablosu gösterir-
ken, konjestif kalp yetmezli¤i olan hastalarda, artm>fl
damar içi volüm eflli¤inde hipervolemi söz konusudur.
Asit-Baz