iskemik ataklar, periferik damar hastal>klar> olan hasta- lar ve damar giriflimi geçiren kiflilerde antitrombotik ilaçlar>n faydas> gösterilmifltir. Antitrombosit ilaçlar ve di¤er önlemler özellikle yüksek riskli cerrahi hastalarda venöz tromboembolinin engellenmesinde veya atraial fibrilasyonu olan hastalarda inme gelifliminin önlenme- sinde antikoagülan ilaçlar kadar faydal> de¤ildir. lerdeki prostaglandin yolunda anahtar bir enzimdir. Bu yolun son ürünü endotel hücreleri ve trombositlerde farkl>d>r. Trombositlerde yap>lan tromboksan A sit agregasyon inhibitörüdür. Aspirin trombositlerde sentez edilen siklooksijenaz> (COX-2'den daha fazla ol- mak üzere COX-1'i) geri dönüflümsüz (trombositlerde çekirdek olmad>¤> için) olarak inhibe eder. Endotel hücreleri siklooksijenaz> yeniden sentezleyebildiklerin- den dolay> aspirinin vasküler prostasiklin yap>m>na olan etkisi çok azd>r. COX-2 prostasiklin türevi olma- s> nedeniyle aspirin taraf>ndan inhibisyona çok az du- yarl>d>r. Bu nedenle tromboembolik hastal>klar>n en- gellenmesinde ve tedavisinde ideal farmakolojik ilaçt>r. Çok say>da nonsteroid antiinflamatuvar ilaçlar da (NSA<<) trombosit siklooksijenaz> geri dönüflümlü ola- rak inhibe eder. Ancak NSA< malara yol açmas>na ra¤men tromboembolik hastal>k- lar>n tedavisinde ve engellenmesinde kullan>lmazlar. COX-2 inhibitörleri platelet TX-A makla birlikte tromboemboli riskini art>rabilirler. ri dönüflümlü üç yeni COX inhibitörünün (indobufen, flurbiprofen ve triflusal) etkinli¤i araflt>r>lmaktad>r. Bu ajanlardan hiçbirinin ABD'de kullan>m izni yoktur ve mevcut tedavi seçeneklerine herhangi bir avantaj>- n>n olaca¤> henüz net de¤ildir. silat karaci¤erde metabolize edilir ve idrardan at>l>r. Sa- lisilat>n serum yar>lanma ömrü 15-20 saattir? Trombo- sit inhibisyonu aspirin tabletin al>m>ndan bir saat son- ra görülmesine ra¤men enterik kapl> preparatlar>n al>- m>ndan ancak 3-4 saat sonra trombosit inhibisyonu gö- rülebilir ve etkisi trombosit ömrüyle (8-10 gün) son bulur. H>zl> antitrombosit etki isteniyorsa enterik kap- l> tabletler çi¤nenebilir. Enterik kapl> ve yavafl sal>n>m- l> aspirin formlar> ile gastrik iritasyon azalt>labilmesine ra¤men emilimi azalabilir veya gecikebilir. likte kanama zaman>n tipik olarak 1-3 dakika uzat>r- ken; olgular>n sadece yar>s>nda normalden uzun bir kanama zaman> saptan>r. Aspirin in vitro trombosit agregasyonunu inhibe etmesine ra¤men bu laboratu- var etkisi in vivo hemostaz ile tam bir korelasyon gös- termez. Altta hemostatik bozukluklar> (hemofili, von Willebrand hastal>¤>, üremi, hafif trombosit fonksiyon bozukluklar> ve trombositopeni) olan hastalarda kana- ma zaman>n> belirgin bir flekilde uzatabilir ve bu has- talarda ciddi kanamalara yol açabilir. p>lan büyük klinik çal>flmalarda gösterilmifltir. Trom- Konjestif kalp yetmezli¤i Cerrahi Atrial fibrilasyon hastal>¤>, varikositler, vaskülitler, yapay yüzeyler (greftler, kalp kapaklar>, kateterler), diabetes mellitus, homozigot homosistinüri, eski tromboz Protrombin gen mutasyonu G 20210A C677T Plazminojen aktivatör eksikli¤i sistem bozukluklar> Hormon replasman tedavisi Tamoksifen Nefrotik sendrom Lupus antikoagülan> Protrombin kompleks Faktör VIII düzeyi >%150 Diabetes mellitus Heparine ba¤l> trombositopeni Trombotik trombositopenik Lösemiler Orak hücre hastal>¤> Lökoaglutininler Hipergamaglobulinemi eden durumlar. |