background image
ki vard>r ve ilk hasardan sonra 12-24 saat gözlem al-
t>nda tutulmal>d>r.
Beyin hasarlanmas> do¤rudan çarpma yerinin al-
t>nda oluflabilir (coup lezyonu) ama beyin kafa kemi¤i
ve duraya göre farkl> harekete sahip oldu¤u için çarp-
ma yerinden uzakta beyin kompresyonu olabilir. Bu
durum çarpma yerinin karfl> noktas>nda beyin hasar-
lanmas>n>n niçin olufltu¤unu aç>klar (counter-coup
lez-coup). Kraniyoserebral travma konküzyon, serebral
kontüzyon, kafa içi kanama ve yayg>n aksonal hasar-
lanmaya neden olabilir.
1.
K
ONKÜZYON--
Konküzyon kraniyoserebral travma-
y> takiben bilincin geçici olarak kaybolmas> olay>d>r.
Patolojik beyin hasar> bulgusu yoktur. Hastalar de¤iflik
derecelerde haf>za kayb>, otonomik bozukluk, bafl a¤r>-
s>, kulak ç>nlamas> ve huzursuzluktan yak>n>rlar.
2.
S
EREBRAL KONTÜZYONLAR--
Serebral kontüzyonlar
beyin dokusu içindeki heterojen kanama alanlar> olup
anatomik yerleflimlerine göre nörolojik kusur olufltu-
rabilirler. Frontal ve temporal loblar>n ön k>s>mlar> bu
bölgede kafatas> kemi¤inin ç>k>nt>lara sahip olmas>n-
dan dolay> özellikle duyarl>d>r. Kontüzyon s>kl>kla be-
yin kan bariyerinin bozulmas>yla birliktedir ve kana-
man>n genifllemesi, ödem oluflmas> veya nöbetlerle
komplike olabilir. Genifl kontüzyonlar kitle etkisi ya-
parak kafa içi bas>nc>nda yükselmeye veya herniyasyo-
na neden olabilirler.
3.
K
AFA <Ç< HEMATOMLAR--
Kafa travmas> epidural,
subdural ve subaraknoid alanlar içine kanamalara ne-
den olabilir. Hacmi ve yerleflimine ba¤l> olarak cerra-
hi boflaltma gerekebilen bu kanaman>n tan>s> genellik-
le hastalar YBU'ne al>nmadan önce konur. Fakat kra-
niyoserebral travmay> takiben gecikmifl kafa içi hema-
tomlar veya postoperatif hematomlar>n geliflmesi nadir
de¤ildir ve YBU izlemleri s>ras>nda oluflabilir ve iler-
leyebilir. kafa içi kanama kafa içi bas>nç art>fl>na ve ha-
yati beyin yap>lar>n>n s>k>flt>r>lmas> (afla¤>ya bak) ile
beyin herniyasyonuna yol açabilen kitle etkisiyle so-
nuçlanabilir.
a. Epidural hematomlar--Bu lezyonlar tipik ola-
rak kafa kemi¤i k>r>¤>na ve genellikle posterior dal> ol-
mak üzere orta menenjiyal arterin y>rt>lmas>na ba¤l>-
d>r. Bu durum düflük h>zl> çarpmalar> takiben oluflabi-
lir. Dura s>k>ca kafatas>n>n iç yüzeyine yap>flt>¤> için
hematom genellikle homojen lentiform bir görünüm
al>r (fiekil 31-1A).
b. Subdural hematomlar--Subdural hematomlar
korteksten süperiyor sagital sinusa drene olan kortikal
damarlar>n y>rt>lmas>na sekonder oluflabilirler. Bunlar
genellikle serebral kontüzyon gibi di¤er hasarlanma-
larla birliktedir ve epidural hematomlardan daha kötü
prognoza sahiptirler. Dural yap>fl>kl>klarla çevrelen-
medi¤i için kanama s>kl>kla tüm kortikal yüzeye yay>-
l>r (fiekil 31-1B).
681
BEY
fiekil 31-1. A: Orta hat flifti ve sol lateral vetrikülün silindi¤i sol temporoparyetal epidural hematom.
B: