si yo¤un bak>m hekimlerinin ilgilenmesi gerekli olan
en önemli konulardand>r. fiok k>saca patofizyolojik
aç>dan 3 ayr> kategoride grupland>r>labilir; (1) hipovo-
lemik, (2) distribütif (da¤>l>msal), (3) kardiyak. Uç-or-
gan hücresel metabolizma yetersizli¤i her üçünün de
ortak özelli¤idir. Hemodinamik örnekler oldukça de-
¤iflkendir ve her üç flok tipinin tan>sal özelliklerini
oluflturur.
nucu olarak ortaya ç>kar. En s>k neden künt ya da de-
lici yaralanma ile eksternal ya da iç kanamaya yol açan
travmad>r. Hipovolemik flok ayr>ca s>v>n>n kar>ndaki
içi bofl organlara veya periton bofllu¤una sekestre ol-
mas> sonucu da oluflabilir.
ile yak>ndan iliflkilidir. S>v> kayb>n>n gerçekleflti¤i sü-
re kompanzatuvar cevab>n geliflmesinde kritik bir fak-
tördür. Uzam>fl sürelerde ortaya ç>kan volüm kayb>,
yafll> ve ciddi olarak etkilenmifl hastalarda bile h>zl>
kayba göre daha iyi tolere edilmektedir. Klinik aç>dan
hipovolemik flok kan hacminin kayb>na göre hafif, or-
ta ya da ciddi olarak s>n>fland>r>l>r (Tablo 11-1). Bu s>-
n>fland>rmalar faydal> genellemeler olmakla birlikte,
tal>¤>n birlikteli¤i çok kritik bir tabloya yol açabilir.
Hipovolemik flok tüm organ sistemlerinde kompanza-
tuvar cevaplar oluflturur.
dürmek amac> ile hemodinamik mekanizmalar> kulla-
narak cevap verir.
riferik vazokonstriksiyon fleklindedir. Yüksek seviyede
anjiotensin ve vazopresin üreten nöroendokrin cevap
sempatik etkileri art>r>r. Adrenerjik boflal>m hem bü-
yük kapasitans venlerinde hem de küçük venlerde
konstriksiyon ile sonuçlan>r. Bu durum venöz dolafl>m
kapasitesinin azalmas>na yol açar. Dolaflan kan>n %60'>
venöz rezervuarda bulundu¤undan bu hareket kan> kal-
be do¤ru yönlendirir ve böylece diyastolik dolum ve
at>m hacmi artar. Hipovolemik flokta venöz konstriksi-
yonun en önemli dolafl>msal kompanzatuvar mekaniz-
ma oldu¤u söylenebilir.
n>r. En fazla azalma visseral ve splanknik dolafl>mda
olur. Deneysel flok uygulamalar>nda en erken azalma
barsak ve karaci¤er ak>m>nda olur.
l>r. Böbrek kan ak>m>n>n azalmas> glomerüler filtras-
yonda ve idrar ç>k>fl>nda azalma ile sonuçlan>rken, de-
ri kan ak>m>nda azalma hipovolemi ile iliflkili deri so-
¤uklu¤undan sorumludur. Deride vazokonstriksiyon
kan ak>m>n> hayati organlara yönlendirmekle birlikte
deriden >s> kayb>n>n azalmas>na yol açar. Küçük, yük-
sek dirençli damarlar>n çaplar>ndaki azalma kan ak>-
m>n> art>rmakla birlikte, iskemik damar yataklar>na
ulaflt>kça kan>n viskozitesini azaltmakta, böylelikle
daha etkili bir mikrosirkülatuvar ak>m>n oluflmas>na
imkan tan>maktad>r.
So¤uk ve s>kl>kla siyanotik ekstremiteler
Boyun venlerinde kollaps
Oligüri veya anüri
S>v> infüzyonu ile belirtilerin h>zla düzelmesi