cevap olarak geliflmiflse sepsis olarak tan>mlan>r. E¤er sepsise organ disfonksiyonu, hipoperfüzyon veya hipo- tansiyon efllik ederse a¤>r sepsis olarak tan>mlan>r. Hi- potansiyon (yeterli s>v> deste¤ine ra¤men) hipoperfüz- yon veya perfüzyon anormalli¤i ile birlikte ise septik flok olarak tan>mlan>r. Multiple organ disfonksiyon sendromu, homeostaz>n müdahale olmaks>z>n sa¤lana- mad>¤> organ fonksiyon bozuklu¤udur. "Sepsis sen- dromu" ve "septisemi" gibi terimler kullan>lmamakta- d>r. pektif yap>lan bir çal>flmada, hastanede yatan ve SIRS tan>m>na uyan hastalardan, %26 s>nda sepsis, %18'in- de a¤>r sepsis ve %4' ünde septik flok vard>. Sepsis, a¤>r sepsis ve septik flokta mortalite oranlar> s>ras>yla %16, %20 ve %46 idi. septik flok YBÜ'de en s>k ölüm nedenlerindendir. Bir- leflik Devletler'de 1979 y>l> ile karfl>laflt>r>ld>¤>nda, yaklafl>k 200 000 olgu bildirilmifl, her y>l 750 000 ye- ni sepsis epizodu tan>mlanmaktad>r. En çok art>fl 65 yafl üzerindeki kiflilerde tan>mlanmakla beraber, tüm yafl gruplar>nda art>fl olmufltur. Bu art>fl>n sebebi; cid- di hastal>¤> olan hastalara daha yo¤un tedavi uygula- mas>, daha fazla immünkompromize hasta bak>m>n>n olmas>, daha çok mekanik ve invaziv aletlerin (örn; üriner kateterler endotrakeal tüp, intravasküler kate- ter) YBÜ'de kullan>m> ve yaflam süresinin uzamas> ile infeksiyona hassasiyetin artmas> ve dirençli mikroor- ganizmalar>n say>s>n>n artmas>d>r. Yo¤un bak>m has- talar>nda invaziv giriflimlerin artmas> nedeniyle, gele- cekte infekte vaka say>lar>n>n artmas> beklenmektedir. Sepsiste ölüm oranlar> çeflitli çal>flmalarda %20-50 aras>nda de¤iflmektedir, her y>l 210 000 hasta ölmek- tedir. Ölüm nedeni genellikle septik flok veya multip- le organ yetmezli¤idir. m>flt>r. Sepsis mikroorganizman>n dokuda kolonizas- yonu ve proliferasyonu ile bafllar. Birçok konakç> özel- likleri ve mikroorganizma virulans faktörleri hem in- vazyonu hem 0de lokal inflamatuvar cevab>n fliddetini belirler. Replike olan mikroorganizma birçok ekzojen enzim ve toksin salg>lar, bu da endojen mediyatör sa- l>n>m>n> tetikler. Sonuçta hem lokal hem sistemik inf- lamatuvar cevap geliflir. Ekzojen maddeler mikroorga- nizman>n tipine göre de¤iflir. Gram negatif basillerde d>fl hücre zar>nda bulunan endotoksin (lipid A) sepsis veya septik flokta olaylar> bafllatan kaskad>n ana elema- n>d>r. Endotoksin kompleman kaskad>n> ve Hageman lizin bafllamas>na neden olur. Prekallikrein kallikrein'e dönüflür, sonuçta hipotansiyonun mediyatörü olan bradikinin oluflur. mediyatörler biyolojik etkileri, endotelyal inflamas- yon, vasküler tonusta ve koagulasyon regülasyonunda de¤ifliklikler ve miyokardiyal depresyon ile konakç> hasar>na neden olmaktad>r. Bu endojen mediatörlerin ço¤unun; tümör nekroz faktör, platelet aktivatör fak- tör, interlökinler, interferon, prostaglandinler, trom- boksan, lökotrienler, kompleman faktörleri (C3 a ve C5 a) ve di¤erleri patofizyolojik olaylara arac>l>k etti¤i ve teti¤i çekti¤i gösterilmifltir. septik floktaki di¤er sitokinlerin oluflumunu stimüle eder. Plasma TNF konsantrasyonu hem gram negatif hem de gram pozitif sepsiste artar. Gram negatif sep- siste endotoksin TNF üretimini tetkiklerken, gram pozitif sepsiste TNF sal>n>m> için uyaran bilinmemek- tedir. Ancak son yap>lan çal>flmalarda endotoksin d>- fl>ndaki mediyatörlerin, IFN- alfa, prostaglandin E TNF oluflumunu indükledi¤i gösterilmifltir. muna neden olan S aureus sufllar>nda toksik flok sen- drom toksin-1 (TSST-1) temel ekzojen mediyatördür. Baz> virulan group A beta-hemolitik streptokoklar da benzer toksinleri üretirler. rüsler, parazitler, mantarlar, spiroketler ve riketsiyalar sepsis veya septik floka neden olur. Bakteriler en s>k et- yolojik ajanlard>r. demiyolojik, konakç> ve klinik özelliklere olas> mikro- organizmay> düflündürür. Örne¤in; E coli, sepsiste en s>k saptanan etyolojik ajand>r çünkü üriner sistem en s>k saptanan infeksiyon oda¤>d>r. Di¤er gram negatif bakteriler, stafilokok, streptokok, anaeroblar, kandida ve di¤er mikroorganizmalar>n s>kl>¤>, anamnez ve fizik muayene bulgular>na göre belirlenen epidemiyolojik ve konakç> faktörlerine göre de¤iflir. ne kadar de¤iflen genifl klinik spektruma sahiptir. YBÜ'de çal>flan klinisyenlerin mücadelesi hastal>¤>n erken döneminde tan> koymak olmal>d>r çünkü erken |