background image
sa sürede çekilmelidir. Yo¤un bak>m ekibi bu kateter-
leri günlük olarak takip etmeli ve kullan>m>na devam
edip etmemeyi düflünmelidirler.
Di¤er önleyici ölçümlerde önemlidir. Postoperatif
hipergliseminin artm>fl enfeksiyon oranlar>yla direk ilifl-
kili oldu¤u belirtilmifltir. Amaç glukoz seviyesini 80-
110 mg/dL aras>nda tutmak olmal> ve 150 mg/dL' i afl-
mamaya özen gösterilmelidir. Bu amaçla yo¤un bak>m
ünitelerinde saatlik fleker takipleri yap>lmakta ve yo¤un
insulin tedavileri uygulanmaktad>r. le gerekti¤inde protokole dayal> bir tedavi yöntemi ku-
lan>lmal>d>r. Steroidlerin ve di¤er immünsupresif ajanla-
r>n dikkatli kullan>m> bir di¤er önemli noktad>r. Bu
ajanlar>n kullan>m>n>n gerekli oldu¤u hastalarda hekim
yarar ve zararlar>n> çok iyi gözden geçirerek kullan>m>n>
dengelemelidir. Ayn> fleyler kan ve kan ürünlerinin kul-
lan>m> içinde söylenebilir. Kan transfüzyonunun im-
münsupresif etkisinin ortaya ç>kmas>ndan sonra, oksijen
dolafl>m>n>n sa¤lanmas>n>n yan> s>ra cerrahi yara enfeksi-
yonu riskindeki art>fl da göz önünde bulundurulmal>d>r.
Malnutrisyon aç>k bir flekilde hastalar>n enfeksiyon
riskini art>r>r. Yo¤un bak>m>n önemli bir amac>da bes-
lenme deste¤idir. Düflük enfeksiyon riski gibi bir çok
sebepten dolay> enteral beslenme intravenöz yola tercih
edilir. Bununla birlikte intravenöz yol ise çabuk ve tam
bir beslenme deste¤i sa¤lar. Tüp ile besleme baflar>s>z
veya uygulanamaz oldu¤unda parenteral beslenmeye
geçmekte tereddüt edilmemelidir. Halen immün des-
tekli birçok formül kullan>lmaktad>r. Bunlar>n>n yarar-
lar> basitçe artm>fl protein içeri¤ine ba¤lansa da, for-
müllerde artm>fl amino asitler (glutamin, arjinin ve gli-
sin gibi), nükleik asit ve omega 3 ya¤ asitlerinin klinik
olarak birçok önemli faydas> vard>r. Yo¤un bak>m arafl-
t>rmac>lar> bu çal>flmalar> yak>ndan takip etmelidirler.
Youn Bak>mda Cerrahi Enfeksiyon Tan>s>
Yo¤un bak>mdaki yüksek teknolojiye ra¤men cerrahi
enfeksiyonlar>n zaman>nda tan>s> için fiziksel eforda
gereklidir. Hastan>n üzerinde ve çevresinde kompleks
aletlerin ve giysilerin bulunmas> ve hastan>n immobi-
litesi fiziksel de¤erlendirmeyi s>n>rlar. Tan>sal gecik-
meler genelde entübe bir hastayla diyolog kurulama-
mas>na ba¤lanabilir. Atefl ve lökositoz erken dönemde
BT ile de¤erlendirmeyi gerektirir. Negatif ya da yeter-
siz görüntüleme çal>flmalar> genellikle iyi bir fiziksel
de¤erlendirme yap>lmas> sonras> s>k de¤ildir ve iyi bir
fiziksel de¤erlendirme hastay> bofl yere radyolojiye gi-
dip gelmekten kurtar>r.
Bazen enfeksiyonun ipuçlar>n> görmek güç olur.
Bunun örnekleri; aç>klanamayan hiperglisemik kade-
meli olarak bozulan hepatik, pulmoner, renal fonksi-
yon indeksleridir. Ayr>ca dura¤an ya da azalan nutris-
yonel mark>rlar (prealbümin gibi) enfeksiyonu kalori
ya da besinlerden daha iyi yans>t>rlar. hastalar enfeksiyonun genel belirtilerini göstermeyebi-
lirler, bu nedenle klinik gidifl normal de¤ilse bu kifli-
lerde daha flüpheci olmakta fayda vard>r. Bu durumda-
ki kritik hastalarda aç>k ve gizli enfeksiyon belirtileri
kan, balgam ve üriner kültürlerle do¤rulanmal>d>r.
Bununla birlikte daha ileri de¤erlendirmeler de gere-
kebilecektir. Enfeksiyonu fungal ya da bakteriyel kon-
taminasyondan ay>rmak bazen güç olabilir. Kritik has-
talarda kültür sonuçlar>na göre uygun hareket etmek
deneyim gerektiren bir disiplindir.
Neyse ki enfeksiyonlar>n tan>s>nda kullan>lan bir-
çok tan> metodu vard>r. Yo¤un bak>m uzmanlar> yatak
bafl> ultrasonografi ve ekokardiyografiyi daha s>k kul-
lanmaya bafllam>fllard>r. Böylece plevral, perikardiyal,
peritoneal ve yumuflak dokudaki s>v> koleksiyonlar>
görülebilir ve örnekleme yap>labilir. Acil serviste trav-
ma hastalar>nda ultrason tan>sal peritoneal lavaj>n ye-
rini alsada, radyolojiye gidemeyecek kadar stabil ol-
mayan hastalarda peritonit varl>¤>n>n ay>r>m>nda hala
peritoneal lavaj>n kullan>m> vard>r. Yo¤un bak>mc>lar
fiberoptik endoskopinin her çeflidini uygulamaktad>r-
lar. Bu sayede pnömoni, kolit ve enfeksiyöz özefajitin
do¤ru ve zaman>nda tan>s> konulabilmektedir. Günü-
müzde tan>sal laparoskopi ve plöroskopi yatak bafl>nda
yap>labilmektedir.
Görüntüleme yöntemleri kritik hastalarda enfeksi-
yon tan>s>nda çok önemli rol oynamaktad>r. Ultrason,
BT ve MR bazen tamamlay>c>, bazende vazgeçilmezdir.
Hastaya görüntüleme yöntemi kullanmadan önce kli-
nik senaryolar>n radyologlarla derinlemesine tart>fl>l-
mas> çok faydal>d>r. Bu sayede yo¤un bak>mdan gerek-
siz ayr>lmalardan ve gereksiz tan> yöntemlerinden kaç>-
n>lm>fl ve maliyet azalt>lm>fl olur. Bu üç görüntüleme
yöntemi içinde MR yo¤un bak>m hastas> için belki de
en az kullan>fll> olan>d>r. Baz> vakalarda SSS enfeksiyo-
nu düflünülüyorsa MR bu üç görüntüleme yöntemi
içinde üst s>rada tercih edilebilir. BT ve ultrasonografi
yüksek görüntü kalitesi yan>nda tedavi edici apse dre-
naj>na da izin verir. Bu yöntem pelvik ve abdominal
enfeksiyonlarda cerrahi eksplorasyonun yerini alm>flt>r.
Nükleer t>p çal>flmalar>da uygun flekilde seçilirse,
önemli amaçlara hizmet edebilir. Örne¤in erken posto-
peratif dönemde çok faydal> olmasa da di¤er metodla-
r>n baflar>s>z kald>¤> zamanlarda indium iflaretli beyaz
kürelerle yap>lan taramalar enfeksiyon bölgesini bize
bildirir.
Youn Bak>m Ünitesinde Cerrahi
Enfeksiyonlar>n Yönetimi
Geçti¤imiz on y>lda tedavilerin yönetiminde önemli
ilerlemeler sa¤lanm>flt>r. Antimikrobiyal ajanlar>n
Beaulieu Y: Bedside echocardiography in the assessment of the cri-
tically ill. Crit Care Med 2007;35:S235-49. [PMID: 17446784)
Nicolaou S et al: Ultrasound-guided interventional radiology in cri-
tical care. Crit Care Med 2007;35:S186-97. [PMID; 17446778]
Furnary AP et al: Continuous insulin infusion reduces mortality in
patients with diabetes undergoing coronary artery bypass graf-
ting. J Thorac Cardiovasc Surg 2003;125:1007-21. (PMID:
12771873]
Hill GE et al: Allogeneic blood transfusion increases the risk of
postoperative bacterial infection: A meta-analysis. J Trauma
2003;54:908-14. [PMID: 12777903]
398
BÖLÜM 16